Ứng Hòa, Hà Nội: Nỗi niềm của người dân về dự án sản xuất kinh doanh

Trong đơn kêu cứu gửi tới tòa soạn, các ông (bà) Phạm Thị Mau, Phạm Thị Sỹ, Phạm Minh Đức ở thôn Tu Lễ, xã Kim Đường, Ứng Hòa - Hà Nội cho biết: Lãnh đạo thôn Tu Lễ và UBND xã Kim Đường đã bán (cho thuê) 02 cái ao của nghĩa trang thôn cho tư nhân, với số tiền mà nhân dân chúng tôi không biết, bất ngờ trong tháng 7, chúng tôi nhận được một quyết định photo của UBND thành phố gửi về thôn yêu cầu chúng tôi phải chấp hành, chúng tôi nghi ngờ quyết định này.

Để góp phần làm rõ những thắc mắc, nghi ngờ trên, phóng viên đã về địa phương tìm hiểu sự việc thì được biết: Tháng 05/2009, ông Hoàng Văn Phái, hộ khẩu thường trú tại thôn Kim Bồng, Kim Đường, có đơn và hồ sơ xin thuê đất 50 năm, để thực hiện dự án sản xuất gạch xi măng, đá mạt và kinh doanh dịch vụ vật liệu xây dựng, vật tư nông nghiệp tại xã Kim Đường, gửi xã Kim Đường và UBND huyện Ứng Hòa. Ngày 08/06/2009, UBND xã Kim Đường có Tờ trình số 20/TT/UBND gửi UBND huyện đề nghị huyện chấp nhận cho ông Phái thuê đất 02 ao giáp nghĩa trang thôn Tu Lễ, diện tích 2.454m2 để sản xuất kinh doanh dịch vụ (SXKDDV), thời gian xin thuê là 50 năm.

Ao cạnh nghĩa trang thôn Tu Lễ bị cho thuê nhưng không minh bạch.

Ngày 10/07/2009, Phòng Kế hoạch Tài chính có Tờ trình số 322/TT/TCKH về việc Thẩm định kết quả dự án hộ ông Phái tại xã Kim Đường. Tiếp đó, ngày 14/07/2009, UBND huyện Ứng Hòa có Công văn số 283/CV/UBND chấp nhận dự án đầu tư xây dựng cơ sở SXKDDV của hộ ông Phái tại xã Kim Đường, gửi các Phòng, ban chức năng và UBND xã Kim Đường. Ngày 14/07/2009, Phòng Tài nguyên Môi trường có Công văn số 17/CV/TNMT đề nghị cho hộ ông Phái thuê đất 02 ao để tổ chức SXKDDV vật tư nông nghiệp.

Căn cứ đơn, hồ sơ dự án của hộ ông Phái, xem xét tờ trình và các văn bản của các phòng, ban chuyên môn của huyện. Ngày 15/07/2009, UBND huyện Ứng Hòa ra Quyết định số 71/QĐ/UBND về việc thu hồi 2.454m2 đất mặt nước nuôi trồng thủy sản, do UBND xã Kim Đường quản lí, thời gian thuê đất là 50 năm.

Sau đó, ngày 16/07/2009, UBND huyện ban hành Quyết định số 588 QĐ-UB thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án đầu tư xây dựng cơ sở SXKDDV vật tư nông nghiệp, xây dựng thời hạn thuê đất là 50 năm. Tiếp đó, ngày 27/07/2009, Hội đồng bồi thường phương án giá, dự toán bồi thường hỗ trợ GPMB với tổng số tiền 337.916.000 đồng.

Ngày 30/07/2009, UBND huyện Ứng Hòa tiếp tục ban hành Quyết định số 660/QĐ-UB về việc phê duyệt giá thuê đất SXKDDV của hộ ông Phái là 1750đ/m2/năm. Thời gian thuê đất là 50 năm, tính từ ngày 15/07/2009 đến 15/07/2059. Đến ngày 14/08/2009, hộ ông Phái có đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ).

Ngày 12/09/2009, Phòng Tài nguyên Môi trường có Tờ trình số 58/TT/TNMT đề nghị UBND huyện cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Phái. Ngày 28/08/2009, UBND huyện Ứng Hòa ra Quyết định số 86/QĐ-UB cấp Giấy CNQSDĐ cho hộ ông Phái.

Sau khi được UBND huyện các phòng, ban hoàn tất đầy đủ giấy tờ, thủ tục thuê đất theo đúng quy định của pháp luật, ông Phái tiến hành thực hiện xong, đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất được thuê, ông Phái bắt đầu tiến hành đổ đất, san lấp thực hiện dự án SXKD đã được UBND huyện Ứng Hòa phê duyệt. Thì, bỗng nhiên một số công dân thôn Tu Lễ, Kim Đường ra ngăn cản, không cho hộ ông Phái thực hiện dự án.

Rồi, họ tiếp tục kéo nhau lên Phòng tiếp dân của UNBD huyện đề nghị huyện không cho hộ ông Phái thực hiện dự án, với lí do “lúc này chưa phù hợp”. Trước tình hình trên, UBND huyện đành chỉ đạo Đảng ủy, UBND xã Kim Đường đề nghị ông Phái tạm dừng thực hiện dự án.

Mặt khác, chỉ đạo cấp ủy, chính quyền xã Kim Đường, giải thích cho cán bộ, Đảng viên và nhân dân hiểu rõ việc cho thuê đất là không có sự mờ ám, đúng quy định, đúng pháp luật. Vì vậy, bà con cần chấm dứt hành vi ngăn cản việc thực hiện dự án sản xuất kinh doanh của hộ ông Phái. Nếu cố tình ngăn cản là vi phạm pháp luật.

Sau khi UBND huyện chỉ đạo, tạm dừng thực hiện dự án để một lần nữa xem xét toàn diện các khía cạnh về pháp lý của việc cho thuê đất đề làm dự án, xem xét ý kiến kiến nghị của công dân. UBND huyện Ứng Hòa quyết định thành lập đoàn Thanh tra để thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong việc cho thuê 02 ao khu vực nghĩa trang thôn Tu Lễ. Sau khi Đoàn thanh tra có báo cáo kết quả, lập tức UBND huyện đã tổ chức hội nghị để nghe, Đoàn thanh tra báo cáo kết quả, đồng thời thống nhất biện pháp xử lý. Ngày 23/03/2010, UBND huyện Ứng Hòa đã ban hành bản kết luận số 16/KL-UB để đánh giá đúng sai sự việc.

Khi ban hành bản kết luận số 16/KL-UB gửi hộ ông Phái, ông Phái không đồng ý với kết luận nêu trên, có đơn khiếu nại, kiến nghị gửi đến nhiều cơ quan Trung ương, UBND thành phố Hà Nội và các cơ quan đài, báo, thông tấn của Trung ương khẳng định rằng: Việc ông thuê đất để lập dự án tổ chức SXKDDV vật tư xây dựng và vật tư nông nghiệp là đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước và UBND thành phố Hà Nội. Việc tổ chức sản xuất kinh doanh đã thu hút được hàng chục lao động không có công ăn việc làm, đóng góp đầy đủ thuế, nghĩa vụ tài chính cho Nhà nước.

Việc ông Phái lập dự án xin thuê đất ao thùng để tổ chức SXKDDV là đúng đắn, ông không có lỗi. Vì vậy, việc UBND huyện Ứng Hòa ban hành bản kết luận số 16/KL-UB và cho tạm dừng thực hiện dự án là vô lí, là hữu khuynh, không phù hợp với thực tế, là vi phạm pháp luật về hành chính, Luật đất đai và pháp lệnh hợp đồng. Đặc biệt, việc tạm dừng thực hiện dự án đã gây thiệt hại nặng nề về kinh tế và nhiều mặt khác đối với hộ gia đình ông.

Trước tình hình trên, UBND huyện Ứng Hòa, lại một lần nữa tiếp tục rà xét lại ý kiến của hộ ông Phái và ý kiến của bà con thôn Tu Lễ, giải quyết sao cho đúng pháp luật, có lý có tình. Ngày 03/06/2010, UBND huyện Ứng Hòa đã có văn bản số 168/CV/UB gửi UBND thành phố Hà Nội, báo cáo và xin ý kiến giải quyết những vướng mắc trong việc tiếp nhận dự án của ông Hoàng Văn Phái, xã Kim Đường.

Nội dung Công văn 168 nêu rõ: Việc ông Phái xin thuê đất để thực hiện dự án đã được bàn bạc dân chủ từ cơ sở tại các hội nghị quân dân chính thôn Tu Lễ, Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, UBND xã Kim Đường, các cơ quan chuyên môn của huyện cùng với tập thể lãnh đạo UBND huyện đã thực hiện đúng quy trình tiếp nhận hồ sơ dự án.

Tuy nhiên, một số cơ quan chuyên môn của huyện trong quá trình thực hiện đã thiếu kiểm tra quy trình, kế hoạch sử dụng đất của xã Kim Đường, chưa giúp UBND xã bổ sung kịp thời quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trước khi trình UBND huyện phê duyệt dự án theo sự chỉ đạo của UBND huyện. UBND huyện Ứng Hòa nghiêm túc rút kinh nghiệm về việc để xảy ra tồn tại trên, đồng thời chỉ đạo kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các cơ quan chuyên môn và UBND xã Kim Đường.

Song, xem xét trên thực tế thì vị trí 02 lô đất hiện tại là đất công, đất xen kẹt, là đất ao hồ, cạnh nghĩa trang và đường giao thông, do UBND xã quản lí, chứ không phải là đất nghĩa trang của thôn Tu Lễ quản lí (có bản đồ đo đạc các năm còn lưu giữ) như một số hộ dân phản ánh. Điều đáng nói nữa là diễn tích đất trên là đất hồ ao đã nhiều năm bỏ hoang không khai thác, khai thác không có hiệu quả. Đặc biệt, ngay từ khi tiếp nhận dự án, đã được UBND xã Kim Đường bàn bạc dân chủ từ cơ sở.

Mặt khác, khu nghĩa trang của thôn Tu Lễ và xã đã được UBND xã Kim Đường trình UBND huyện phê duyệt tại vị trí mới cách xa khu dân cư, trường học và trụ sở UBND xã. Vì vậy, nên việc chuyển mục đích sử dụng đất ao thùng nói trên sang đất dịch vụ là phù hợp, không ảnh hưởng tới quy hoạch, kế hoạch khác của địa phương.

Đồng thời, việc thực hiện dự án, có tác dụng cung cấp nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng và vật tư nông nghiệp cho nhân dân địa phương. Để đảm bảo cảnh quan vệ sinh môi trường lâu dài cho địa phương, đảm bảo quyền lợi, lợi ích hợp pháp cho chủ đầu tư dự án và ổn định tình hình chung ở địa phương trong thời gian tới, UBND huyện Ứng Hòa báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội quan tâm, tạo điều kiện hướng dẫn, giúp đỡ, giải quyết vụ việc trên theo hướng “cho phép huyện điều chỉnh bổ sung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đối với diện tích đất thuê của hộ ông Hoàng Văn Phái để dự án tiếp tục được triển khai thực hiện”.

Nhận được văn bản số 168/CV-UBND báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của UBND huyện Ứng Hòa, ngày 29/06/2010, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Hồng Khanh ra văn bản số 4799/UBND-TNMT gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, xem xét hướng dẫn UBND huyện Ứng Hòa thực hiện theo quy định báo cáo UBND thành phố những nội dung vượt thẩm quyền.

Nhận được văn bản 9738/UBND-TNMT của UBND thành phố Hà Nội, ngày 27/04/2011, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội ra Văn bản số 6292 tổng hợp báo cáo, đề xuất khắc phục các trường hợp đã được UBND quận, huyện ban hành quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp trên địa bàn toàn thành phố như sau:

Những trường hợp đã được quận, huyện giao đất cho hộ gia đình, cá nhân như trường hợp của ông Hoàng Văn Phái ở xã Kim Đường thì toàn thành phố có tới 1026 hộ, với tổng diện tích là 3.667.880.84 ha, gồm 15 huyện thị (Ba Vì 09 hộ, Mê Linh 02 hộ, Thị xã Sơn Tây 39 hộ, Phúc Thọ 57 hộ, Đan Phượng 517 hộ, Hoài Đức 78 hộ, Thạch Thất 15 hộ, Quốc Oai 19 hộ, Hà Đông 35 hộ, Chương Mỹ 74 hộ, Thanh Oai 39 hộ, Ứng Hòa 34 hộ, Mỹ Đức 23 hộ, Thường Tín 12 hộ, Phú Xuyên 73 hộ).

Để khắc phục, xử lý, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội đã căn cứ Luật đất đai 2003 đề xuất phương án: Một là thành lập doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp để tiếp tục thực hiện dự án. Hai là liên doanh, liên kết theo quy định hiện hành của pháp luật để thành lập doanh nghiệp tiếp tục thực hiện dự án.

Các doanh nghiệp mới thành lập liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để được hướng dẫn lập hồ sơ đăng ký biến động sau khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, theo trường hợp chuyển đổi hình thức sử dụng đất từ hộ gia đình, cá nhân thành tổ chức kinh tế theo quy định của Luật Đất đai, Luật Đầu tư, Luật Xây dựng.

Ngày 02/06/2011, UBND thành phố Hà Nội ra Văn bản số 4248/UBND-TNMT, do Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Hồng Khanh ký, về việc xử lý, khắc phục cho 1.026 hộ gia đình, cá nhân được UBND cấp huyện, quận,thị xã giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp, gửi các Sở: Sở Tài Nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch đầu tư, Sở Xây dựng, Cục thuế thành phố và UBND các huyện, thị toàn thành phố đồng thời ra văn bản số 5847UBND-TNMT về việc chấp thuận sử dụng đất của công ty TNHH Vật tư nông nghiệp xây dựng Anh Thái, tại xã Kim Đường, Ứng Hòa, có nội dung: “Đồng ý với đề nghị của Sở TNMT tại văn bản số 4277/TNMT-PC, ngày 17/07/2015, giao sổ TNMT hướng dẫn công ty Anh Thái thực hiện thao quy định”.

Quay lại việc thuê đất của hộ ông Hoàng Văn Phái, xã Kim Đường. Sau khi có văn bản chỉ đạo giải quyết của UBND Thành phố Hà Nội. Ngày 13/6/2011, UBND huyện Ứng Hòa đã ra văn bằng số 41/UBND-TNMT do Phó Chủ tịch UBND huyện Trần Gia Hưng kí, về việc chuyển đổi hình thức giao đất, thuê đất thực hiện dự án gửi 34 hộ gia đình, cá nhân trong toàn huyện. Nhân được văn bản số 41/UBND của UBND huyện, hộ gia đình công Phái đã lập hồ sơ xin thành lập doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp và quy định của UBND Thành phố, với tên gọi “Công ty TNHH vật tư nông nghiệp, xây dựng Anh Thái”.

Căn cứ tờ trình, các văn bản nêu trên của Sở TNMT, Sở NNPTNT, Sở quy hoạch Kiến trúc, Sở Xây dựng và các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội. Ngày 23/3/2016, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, Nguyễn Đức Chung đã kí Quyết định số 1421/QĐ-UBND về việc thu hồi 2.545m2 đất ao tại xã Kim Đường do hộ ông Phái sử dụng giao cho công ty TNHH Vật tư Nông nghiệp Xây dựng Anh Thái thuê đất để xây dựng cơ sở sản xuất kinh doanh gạch, đá mạt, vật liệu xây dựng.

Theo nội dung mà phóng viên tìm hiểu qua hồ sơ và thực tế cho thấy việc chuyển đổi cho thuê đất từ hộ ông Phái sang doanh nghiệp và việc Công ty Anh Thái được tiếp tục thuê đất là đúng quy định của UBND thành phố. Vì vậy, việc một số hộ dân do thiếu thông tin, viết đơn phản ánh về việc lãnh đạo thôn Tu Lê và UBND xã Kim Đường bán (cho thuê) cho tư nhân lấy tiền rồi bắt dân phải chấp hành là không có cơ sở. Đề nghị UBND huyện Ứng Hòa giải thích rõ sự việc với những hộ dân có đơn thư phản ánh để ổn định địa phương và tránh đơn thư vượt cấp.

Hoài Thu và Nhóm PV/KD&PL