Từ tay đàn, tay súng
Cách đây 65 năm, ngày 20-3-1952, theo yêu cầu động viên tinh thần chiến đấu của bộ đội và nhân dân trên chiến trường Khu 5, tại xã Hoài Hảo, H.Hoài Nhơn (Bình Định), Đội Văn công Bộ Tư lệnh Liên khu 5 (nay là Đoàn Văn công Quân khu 5) được thành lập với vỏn vẹn 10 thành viên. Từ thuở ban đầu ấy, vượt qua bao khó khăn, gian khổ, Đoàn Văn công Quân khu tự hào đã cống hiến cả tuổi xuân và một phần xương máu cho sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Đơn vị đã được tuyên dương Anh hùng LLVTND năm 2002. Theo Đại tá Nguyễn Minh Sơn, Đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân khu 5, từ khi thành lập đến nay, Đoàn có 4 thế hệ kế tiếp nhau. Thế hệ đầu tiên dù chưa được qua trường lớp đào tạo nhưng với vốn liếng là những điệu dân ca, dân vũ của các làng quê Khu 5 giàu bản sắc văn hóa đã mang đến cho bộ đội và nhân dân niềm vui và sức mạnh khi cuộc kháng chiến chống Pháp sắp đến ngày thắng lợi. Thế hệ thứ hai là những người lính văn công tập kết ra Bắc lần lượt xẻ dọc Trường Sơn trở về Nam, tay đàn, tay súng, vừa chiến đấu, vừa phục vụ, góp phần cùng cả nước làm nên đại thắng mùa xuân 1975.
Thế hệ thứ ba là lớp cán bộ, diễn viên cùng bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia. Hiểm nguy rình rập bất cứ lúc nào. Nhiều lần xe trúng mìn, nổ lốp nhưng văn công lính vẫn vững vàng chia thành các hướng của Mặt trận 579, hát cho bộ đội nghe ở đền Preah Vihear vừa giải phóng, hay phục vụ thương binh ngay các bệnh xá dã chiến. Thế hệ thứ tư là lớp nghệ sĩ gắn bó với Đoàn gần 30 năm qua. Với ưu thế trẻ, được đào tạo bài bản và lòng nhiệt huyết, các nghệ sĩ không chỉ khẳng định thương hiệu ở các Hội diễn chuyên nghiệp toàn quân, toàn quốc mà còn tạo uy tín với các địa phương của Quân khu 5. Đoàn cũng thường xuyên có các chuyến lưu diễn đến các buôn làng vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng, vùng biên giới, các tỉnh Nam Lào và các tỉnh Đông Bắc Campuchia, được bạn hoan nghênh. Đoàn Văn công Quân khu 5 cũng là một trong những đơn vị có cường độ ra Trường Sa nhiều nhất toàn quân. Vừa biểu diễn hầu hết các sự kiện chính trị của Quân khu với cường độ cao và liên tục, Đoàn còn có mặt ở các hoạt động văn hóa lớn của TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam.
Hồng Vân
