Trump và Erdogan không giấu nổi căng thẳng sau khi gặp nhau tại Nhà Trắng

Sau khi khẳng định quyền lực của mình ở Thổ Nhĩ Kỳ bằng cuộc trưng cầu dân ý, ông Erdogan đã đến thủ đô Washington (Mỹ) trong bối cảnh ông không hài lòng khi cho rằng Mỹ hỗ trợ lực lượng người Kurd ở Syria cũng như đang chứa chấp người bị cáo buộc đứng đằng sau cuộc đảo chính thất bại vừa xảy ra vào tháng 7 năm ngoái.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (trái) cùng Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng xuất hiện trong cuộc họp báo sau cuộc gặp mặt.

“Việc coi các phần tử YPG-PYD là những đối tác trong khu vực là không thể chấp nhận được, nó đi ngược lại với thỏa thuận mà Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã chấp thuận”, ông Erdogan nói, ám chỉ Lực lượng Bảo vệ Nhân dân Người Kurd (YPG) tại Syria.

“Chúng ta không nên để những tổ chức này lợi dụng cớ diệt trừ khủng bố để thay đổi cơ cấu tôn giáo và dân tộc trong khu vực”, ông Erdogan nói thêm. Ông cho rằng quân người Kurd đang dùng cuộc chiến chống IS để quảng bá chủ nghĩa dân tộc cực đoan của mình.

Tổng thống Trump là một trong những nguyên thủ quốc gia đầu tiên chúc mừng ông Erdogan sau khi ông giành chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý ngày 16/4 để củng cố quyền lực của mình. Đáp lại, ông Erdogan cũng ca ngợi chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua.

“Chiến thắng của ông Trump đã mở ra những mong đợi mới đối với Thổ Nhĩ Kỳ cũng như khu vực xung quanh. Chúng tôi biết chính quyền Mỹ mới sẽ không để những hi vọng này trở nên vô ích”, ông Erdogan nói.

Tổng thống Mỹ cũng ca ngợi những đóng góp của Thổ Nhĩ Kỳ vào thời Chiến tranh Lạnh và hứa rằng: “Ngày nay chúng ta đang đối mặt với một kẻ thù mới ttrong cuộc chiến chống khủng bố và chúng ta cùng nhau đối mặt với hiểm họa này”.

Washington và Ankara đang có những bất đồng do Mỹ ủng hộ quân YPG, một lực lượng hiện đang là thành phần chủ lực trong kế hoạch nhằm đánh bại phiến quân IS nhưng bị Thổ Nhĩ Kỳ coi là một phần của Đảng Lao động người Kurd (PKK), từ lâu bị nước này coi là một tổ chức khủng bố.

Ông Erdogan cũng tức giận khi Mỹ tiếp tục cho phép giáo sĩ Fethullah Gulen tiếp tục được ở Mỹ. Ông Gulen là một đồng minh cũ hiện đang sinh sống tại bang Pennsylvania và bị Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc đứng đằng sau âm mưu đảo chính diễn ra vào năm ngoái.

Mặc dù hai người bày tỏ sự thân mật đối với nhau, ông Erdogan khẳng định rằng ông sẽ không bao giờ chấp nhận sự tồn tại của một khu vực tự trị của YPG tại Syria cũng như ông muốn Washington nhanh chóng dẫn độ ông Gulen.

Trong lần gặp gỡ này, ông Trump hi vọng ít nhất Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cản trở cuộc tiến quân của Mỹ và YPG về phía thành phố Raqqa (Syria) nhằm đánh bật các phần tử IS. Đổi lại ông Trump sẽ phải đảm bảo rằng ông Gulen sẽ bị giám sát chặt chẽ, đồng thời Mỹ sẽ phải đồng ý để Thổ Nhĩ Kỳ tấn công các căn cứ của PKK tại Sinjar, miền Bắc Iraq.

Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ trước đây thường tỏ ra rất nồng nhiệt khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Tuy nhiên họ có thể đã cảm thấy thất vọng khi Lầu Năm Góc tuyên bố họ đã gia tăng hỗ trợ cho YPG bằng cách trang bị thêm nhiều loại vũ khí trước thềm cuộc chiến tại Raqqa sẽ diễn ra.

Ankara coi YPG là một lực lượng vũ trang trực thuộc “tổ chức khủng bố” PKK. Đảng này đã tiến hành nhiều cuộc tấn công chết người trong lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 1984 tới nay và Erdogan lo ngại kẻ thù của mình sẽ thành lập một quốc gia mới với sự trợ giúp của vũ khí Mỹ.

Anh Tuấn (lược dịch)