Tranh luận tỷ lệ gây thương tích: Mất 100% sức khỏe, sống được không?

Toàn cảnh hội thảo

Không quy định “bỏ trốn”, nhiều vụ án lạm dụng không xử được

Theo Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh Phạm Minh Tuyên, dự thảo có nhiều điều luật quy định về tỷ lệ gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe không đúng.

Cụ thể là quy định, “gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 121% đến 200%”.

“Với quy định này, có thể có trường hợp gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe 2 người mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể là 200%, tức là, mỗi người bị tổn thương cơ thể 100%. Con người ta có 100% sức khỏe, mất 100% sức khỏe thì là tử thi, ra nhà xác rồi”, ông Tuyên nêu.

Nghe vậy, ông Trần Hồng Hà, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật cho biết, Bộ Y tế đã có văn bản trả lời chính thức, mất 100% sức khỏe có thể sống thực vật, chưa chết.

“Con người ta có 100% sức khỏe, mất 100% sức khỏe mà bảo chưa chết, tôi nghe không ổn chút nào. Nếu chuẩn thì phải đưa thêm từ “dưới”. Tôi đã hỏi giám định pháp lý, nói mất 100% sức khỏe thì là tử thi rồi”, ông Tuyên phản bác.

Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh còn bày tỏ băn khoăn về dấu hiệu “bỏ trốn” đối với tội lạm dụng tín nhiệm nhằm chiếm đoạt tài sản.

Theo ông Phạm Minh Tuyên, nếu không làm rõ, hướng dẫn cụ thể việc xác định yếu tố này thì rất khó xử lý.

Đồng ý, xác định dấu hiệu “bỏ trốn” rất khó, Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Sơn lưu ý, việc chứng minh phạm tội thuộc về trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng. Hồ sơ xác định dấu hiệu bỏ trốn phải rất cụ thể.

“Khi xác minh dấu hiệu “bỏ trốn” đôi khi có sự giáp ranh giữa trốn thật, trốn tránh trách nhiệm nhằm chiếm đoạt thật, nhưng cũng có trường hợp vì sức ép phải trốn. Nhưng bỏ dấu hiệu “bỏ trốn” cũng rất nguy hiểm khi còn biết bao nhiêu vụ án”.

Ông Sơn nói tiếp, “Có người đi vay hàng chục tỷ đồng rồi bỏ trốn, nay bắt được rồi, bảo tha không có tội thì dư luận xã hội không thể chấp nhận được. Người nước ngoài chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng của ngân hàng, hiện đang ở nước ngoài, bảo trường hợp đó không có tội, được không? Đây là một trong những nội dung, TAND Tối cao đề nghị giữ nguyên”.

Lo ngại người chưa thành biên bị xúi giục phạm tội

Câu chuyện về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi đối với tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (điều 134), Tội hiếp dâm (Điều 141) và Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (điều 169) cũng còn nhiều ý kiến tranh luận trái chiều.

Ngay trong quá trình soạn thảo cũng có nhiều ý kiến.

Có ý kiến đề nghị người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi vẫn phải chịu tránh nhiệm hình sự về ba tội danh nêu trên, kể cả trường hợp phạm tội thuộc loại tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng.

Ý kiến khác lại đề nghị chỉ xử lý về ba tội danh trên khi thuộc loại tội rất nghiêm trọng do cố ý và tội đặc biệt nghiêm trọng.

Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh Phạm Minh Tuyên đồng ý với quan điểm thứ hai.

“Trong quá trình thảo luận có quan điểm cho rằng phải quy định xử hình sự để ngăn chặn bạo lực học đường. Tôi cho rằng điều đó không được. Bạo lực học đường xảy ra là do lỗi của chúng ta, lỗi của người lớn, của nhà trường, của gia đình, của xã hội, không phải bắt con trẻ gánh lỗi đó”, ông Tuyên nói.

Theo Chánh án TAND tỉnh Bắc Ninh, việc không quy định xử hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm 3 danh trên khi thuộc loại tội ít nghiêm trọng, tội nghiêm trọng là phù hợp với công ước quốc tế.

“Không thể bắt con trẻ phải chịu được”, ông Tuyên nhấn mạnh lại một lần nữa.

Trong khi đó, ông Nguyễn Hữu Chính, Chánh án TAND TP Hà Nội lại không đồng ý với cả hai phương án trong dự thảo và đề nghị giữ nguyên quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999.

Cụ thể, “người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng”.

Theo ông Chính, việc liệt kê các tội mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự chưa chuẩn, chưa đầy đủ, đặc biệt là một số tội về an ninh quốc gia.

Chánh án TAND TP Hà Nội lo ngại, người chưa thành niên sẽ bị các thế lực phản động lợi dụng, xúi giục thực hiện hành vi phạm tội.

Đồng tình, Phó Chánh án TAND TP Hải Phỏng Phạm Đức Tuyên cho rằng hiện nay chưa nên thay đổi chính sách xử hình sự đối với người chưa thành niên.

“Nhìn lại lịch sử lập pháp, đấu tranh tội phạm, tôi cho rằng chính sách đối với người chưa thành niên chưa nên thay đổi. Hiện nay, tình hình tội phạm lợi dụng trẻ em để phạm tội, trong đó có khủng bố, rất phức tạp. Nên giữ nguyên như Bộ luật Hình sự năm 1999”.

Phân loại tội phạm

Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật này, tội phạm được phân thành bốn loại sau đây:

1. Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm;

2. Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 03 năm đến 07 năm tù;

3. Tội phạm rất nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội rất lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 07 năm đến 15 năm tù;

4. Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội đặc biệt lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 15 năm đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.

(Điều 9 Bộ luật Hình sự 2015)

Thảo Nguyên