Tổng thống Iran chỉ trích Mỹ kéo dài trừng phạt

Phát biểu trước Quốc hội ngày 4-12, Tổng thống Iran Hassan Rouhani chỉ trích việc Thượng viện Mỹ kéo dài các lệnh trừng phạt đơn phương Iran thêm 10 năm nữa.

Mỹ hiện đang có nhiều gói trừng phạt Iran về thương mại, năng lượng, quốc phòng, ngân hàng vì theo đuổi chương trình tên lửa đạn đạo và ủng hộ khủng bố. Các lệnh trừng phạt này tách rời thỏa thuận hạt nhân nhóm P5+1, trong đó có Mỹ đã ký với Iran năm trước.

Với tỉ lệ bỏ phiếu đồng lòng 99-0, Thượng viện Mỹ ngày 1-12 đã thống nhất kéo dài trừng phạt Iran thêm 10 năm. Theo các nghị sĩ Mỹ, việc kéo dài trừng phạt cho phép Mỹ dễ dàng kiềm chế Iran một khi nước này không tuân thủ thỏa thuận hạt nhân.

Nhà Trắng cho biết Tổng thống Obama vốn phản đối việc kéo dài này, tuy nhiên ông sẽ không phủ quyết nó.

“Chúng tôi cho rằng việc kéo dài trừng phạt Iran không cần thiết nhưng chúng tôi cũng tin rằng nó sẽ không ảnh hưởng đến thỏa thuận hạt nhân” - Los Angeles Times dẫn lời người phát ngôn Nhà Trắng Eric Schultz.

Tuy nhiên, theo Tổng thống Rouhani, các lệnh trừng phạt đơn phương của Mỹ, hạn chế Iran tiếp cận đồng USD làm giảm sự đáng tin của Mỹ và hủy hoại tinh thần thỏa thuận hạt nhân. Dù thế ông khẳng định Iran không có ý định từ bỏ thỏa thuận.

“Lợi ích của thỏa thuận đối với mọi người rất rõ ràng. Với thỏa thuận này, chúng ta có thể thoải mái xuất khẩu dầu theo khả năng. Vận chuyển quốc tế rẻ hơn rất nhiều. Chúng ta đã ký được nhiều hợp đồng thương mại và đầu tư nước ngoài” - Tổng thống Rouhani thừa nhận thỏa thuận đã mang lại lợi ích cho Iran.

Tổng thống Hassan Rouhani (giữa) với các nghị sĩ sau bài phát biểu trước Quốc hội ngày 4-12. Ảnh: AP

Nhiều nhà phân tích cũng cho rằng Iran sẽ hại nhiều hơn lợi nếu từ bỏ thỏa thuận hạt nhân. Xuất khẩu dầu của Iran hiện đã tăng hơn gấp đôi so với một năm về trước, lên mức 2,6 triệu thùng/ngày. Thương mại quốc tế cũng phát triển hơn nhiều.

Lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei và nhiều quan chức Iran cũng chỉ trích mạnh việc Mỹ kéo dài trừng phạt nước này.

Truyền thông Iran ngày 4-12 cho biết 145 nghị sĩ - một nửa của 290 thành viên Quốc hội Iran đã ký đơn đề nghị tẩy chay mọi hàng hóa Mỹ sản xuất. Nếu điều này được thông qua thì thỏa thuận mua máy bay Boeing trị giá 25 tỉ USD sẽ bị ảnh hưởng.

Về khả năng Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sẽ hủy bỏ thỏa thuận Iran khi nhậm chức, nhiều nhà phân tích nhận định điều này sẽ không xảy ra. Tướng James Mattis, người được ông Trump lựa chọn là bộ trưởng Quốc phòng, dù phản đối thỏa thuận nhưng cho rằng giờ đã quá trễ để hủy bỏ nó. Các nước khác trong nhóm P5+1 sẽ tiếp tục giữ thỏa thuận.