Tiếp xúc quá mức ánh sáng mặt trời dễ bị ung thư da

(Trần Anh Tuấn - Khánh Hòa)

Ung thư da có khuynh hướng xảy ra ở những người có màu da sáng, những người da sậm màu thì hiếm bị và chỉ bị trên những vùng da sáng của cơ thể như lòng bàn chân, dưới móng tay hoặc chân. Người có nước da trắng nhợt có nguy cơ cao nhất bị ung thư da. Tần suất ung thư da ở mức cao nhất ở những vùng có ánh nắng mặt trời chiếu mạnh như Arizona và Hawaii, cũng phổ biến ở Úc (nơi có cộng đồng người Ailen và Anh có nước da trắng nhợt). Tiếp xúc quá mức với ánh sáng mặt trời là nguyên nhân chính gây ra ung thư da . Ánh sáng mặt trời chứa tia tử ngoại (UV) tác động lên chất liệu di truyền của tế bào da gây đột biến. Đèn cực tím, buồng phát tia cực tím và tia X có thể gây tổn thương da và gây ra những đột biến tế bào da. Carcinoma tế bào đáy và tế bào vảy liên quan đến tiếp xúc ánh nắng mặt trời lâu ngày, hay gặp ở người có da trắng nhợt đi phơi ngoài nắng.

U sắc tố ít liên quan đến tia tử ngoại nhưng nếu tiếp xúc quá nhiều có thể gây bỏng da. Bị bỏng do ánh nắng mặt trời nặng lúc tuổi thơ làm tăng gấp đôi nguy cơ u sắc tố sau này trong cuộc sống. Những người có làn da trắng nhợt nhạy cảm nhất vì khi sinh ra họ có một lượng ít nhất sắc tố melanin để bảo vệ da. Những người da bạch tạng có nguy cơ mắc ung thư da cao nhất. Những công nhân tiếp xúc thường xuyên với bột than đá, tia X, arsen vô cơ trong thuốc bảo vệ thực vật hoặc những chất gây ung thư khác sẽ làm tăng nguy cơ ung thư nonmelanoma.

Các chọn lựa điều trị hiện nay cho u sắc tố: phẫu thuật (cắt bỏ u với bỏ rộng vùng xung quanh); hóa trị liệu (thuốc ngăn chặn và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư); miễn dịch liệu pháp (dùng thuốc tăng cường hệ miễn dịch chống lại ung thư); liệu pháp trúng đích.

BS.CKII. ĐẶNG MINH TRÍ