Thuốc nội: Lời giải cho bài toán 'thuốc chất lượng-giá cả hợp lý'

Việt Nam có trên 150 nhà máy đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất tốt

Đó là nhấn mạnh của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân tại buổi làm việc với Bộ Y tế kiểm tra việc thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" vào cuối tháng 10 vừa qua.

Cú hích cho doanh nghiệp dược

Báo cáo của Bộ Y tế về kết quả triển khai cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” cho thấy, từ năm 2012, Bộ đã mở cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam”. Trong năm 2014 và 2015, Bộ đã triển khai chương trình truyền thông “Con đường thuốc Việt”, hội thi tuyên truyền “Người Việt Nam ưu tiên dùng thuốc Việt Nam”…

Cùng với đó, nhiều chính sách, cơ chế ưu tiên thuốc Việt cũng được Bộ Y tế ban hành nhằm ưu đãi đầu tư và ưu tiên lựa chọn trong đấu thầu tại các cơ sở y tế đối với những trang thiết bị y tế trong nước đã sản xuất được có chất lượng.

Chẳng hạn, Bộ đã ban hành Thông tư số 10, công bố 146 sản phẩm thuốc nếu doanh nghiệp dược trong nước sản xuất đủ số lượng, bảo đảm chất lượng, giá cả phù hợp thì sẽ không nhập khẩu. Và nếu như 146 sản phẩm này có tỉ lệ sử dụng lớn thì chắc chắn đây sẽ là cú hích cho nền công nghiệp dược của Việt Nam vươn lên tầm cao mới.

Về việc đưa thuốc Việt vào cơ sở điều trị các tuyến, ông Trương Quốc Cường, Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cho biết: “Ở cơ sở điều trị tuyến huyện, trước khi triển khai chương trình ‘Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam’, tỉ lệ sử dụng thuốc trong nước khoảng 61%. Sau khi triển khai, con số này tăng lên 69,3%. Tại bệnh viện (BV) tuyến tỉnh, tỉ lệ này là 31-35%. Còn tuyến Trung ương đạt 11%”.

Những con số trên cho thấy khái niệm "sử dụng thuốc sản xuất trong nước" đã hình thành trong tiềm thức của người dân cũng như cán bộ y tế.

Chương trình “Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam” không chỉ mang lại lợi ích cho người bệnh khi được dùng thuốc chất lượng, chi phí hợp lý, mà còn giúp các doanh nghiệp dược trong nước phát triển trong sản xuất và kinh doanh.

Công ty cổ phần Dược phẩm Traphaco là một ví dụ. Với việc xây dựng chiến lược phát triển thuốc từ dược liệu, Traphaco đầu tư nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật vào sản xuất thuốc theo các tiêu chuẩn về thực hành tốt, bảo đảm chất lượng tốt, giảm giá thành sản phẩm, đáp ứng yêu cầu người dân. Công ty cũng đã trở thành doanh nghiệp đầu tiên có nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP WHO về đông dược, có vùng trồng dược liệu đầu tiên đạt tiêu chuẩn GACP.

Ông Trần Túc Mã, Tổng Giám đốc Traphaco chia sẻ: “Nhờ những thay đổi cả về công nghệ và chất lượng thuốc, nên doanh thu của Công ty tăng trưởng tốt: Quý II/2016, Công ty xếp thứ 2 tại hệ thống nhà thuốc toàn quốc, trở thành công ty sản xuất thuốc đông dược lớn nhất Việt Nam, là một trong những doanh nghiệp dẫn đầu ngành dược với doanh thu 9 tháng năm 2016 là 1.500 tỷ đồng, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước”.

Tương tự, Công ty cổ phần Dược Lâm Đồng (Ladophar) cũng đã đẩy mạnh việc sản xuất các thuốc từ nguồn dược liệu với bào chế đa dạng, từ thuốc viên nén, viên nang cứng, thuốc bột và thuốc nước. Hiện nay Ladophar đã xây dựng hệ thống bán lẻ “Chuỗi nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GPP” trên khắp cả nước.

Bà Phạm Thị Xuân Hương, Tổng Giám đốc Ladophar cho biết, với định hướng xây dựng Ladophar trở thành công ty hàng đầu trong việc sản xuất các sản phẩm từ artichoke, Công ty đã đầu tư vườn artichoke theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Hiện Ladophar đang có rất nhiều sản phẩm từ artichoke được khách hàng trong và ngoài nước tin dùng.

Ông Trần Đức Chính, Phó Chủ tịch thường trực, Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp Dược Việt Nam khẳng định: Trước đây chúng ta chưa có khái niệm về thực hành sản xuất thuốc tốt, cũng không có nhà máy nào đạt tiêu chuẩn GMP. Nhưng từ khi Bộ Y tế triển khai chương trình "Người Việt Nam dùng thuốc Việt Nam" và nhiều chương trình ưu tiên cho thuốc nội, thì tất cả các nhà máy sản xuất thuốc đã đạt GMP. Việc đạt GMP này sẽ giúp cho doanh nghiệp tăng trưởng tốt hơn cả trong sản xuất và kinh doanh.

Ảnh minh họa

Chất lượng sẽ quyết định số lượng

Thuốc nội được bán rộng rãi trên thị trường, nhưng để vào được các BV, nhất là BV công còn nhiều gặp khó khăn.

Tại các BV tuyến Trung ương, thuốc nội chiếm tỉ lệ khá cao trong các đơn điều trị. Chẳng hạn, tại BV Việt Đức là 30%, BV Chợ Rẫy 40%, BV Thống Nhất TPHCM 65%. Tuy nhiên, nếu tính theo giá trị thì chưa thể gọi là cao, vì tại Việt Đức chỉ đạt 6%, BV Chợ Rẫy 11-13%, BV Thống Nhất TPHCM 20,89% - ông Trương Quốc Cường chia sẻ.

Về phía BV, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc BV Nhi Trung ương cho biết, mặc dù danh mục thuốc sản xuất trong nước được BV sử dụng hằng năm đều tăng, nhưng tỉ lệ sử dụng thuốc nội so với thuốc ngoại tại BV vẫn còn thấp. Nguyên nhân do đây là BV tuyến cuối, khi bệnh nhân chuyển từ tuyến dưới lên bệnh đã nặng hoặc là mắc các bệnh đặc biệt, buộc các bác sĩ phải dùng các loại thuốc đặc trị nhập từ nước ngoài.

Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc nội thấp còn có nguyên nhân là cả thầy thuốc và người bệnh đều thích sử dụng thuốc ngoại, thuốc đắt tiền với tâm lý thuốc ngoại tốt hơn, bệnh sẽ nhanh khỏi hơn.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng thuốc nội và chứng minh bằng những bằng chứng khoa học là thuốc của chúng ta tương đương sinh học, tức là tương đương trong việc điều trị với thuốc ngoại nhập”, ông Cường khẳng định.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn, chủ trương khuyến khích dùng thuốc Việt đã được pháp quy hóa, chứ không chỉ dừng lại ở vận động, thuyết phục, khuyến khích.

“Để trong thời gian tới có thể thu hẹp khoảng cách trong việc sử dụng thuốc nội-thuốc ngoại, chúng ta phải sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật, ưu tiên cho các loại thuốc trong nước, đồng thời đưa ra chính sách phù hợp. Thuốc nào sản xuất trong nước từ dược liệu, từ nguyên liệu của chúng ta, thuốc nào phát huy được thế mạnh của chúng ta thì sẽ được ưu tiên", ông Tuấn nhấn mạnh.

Khánh Huyền