Thủ tướng Hun Sen: Không thể nói hết nghĩa tình Việt Nam - Campuchia

Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, ngày 27-12, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã có buổi gặp gỡ, tâm tình với 700 cựu cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam từng giúp đỡ đất nước chùa Tháp những năm sau họa diệt chủng, đông hơn 200 người so với giấy mời.

“Phải chờ năm năm thì dân Campuchia chết hết rồi”

Hội trường đầy những tâm tình của những người bạn cũ. Ngày ông sang Việt Nam là một thanh niên 25 tuổi, giờ đây đã là thủ tướng của một nước. Tại hội trường cuộc gặp gỡ này, Thủ tướng
Hun Sen như người một người bạn thân thiết được trở về vòng tay bè bạn. Ông đã nói những lời đầu tiên của mình bằng tiếng Việt đầy giản dị thế này: “Tôi xin phép các đồng chí trong đoàn Campuchia cho tôi được nói chuyện ở đây bằng tiếng Việt vì qua phiên dịch thì không nói hết được. Phát âm của tôi thì không rõ, không có dấu, có sắc, mong các đồng chí cố gắng nghe. Trước hết tôi cũng không biết nên bắt đầu thế nào; phải 300 ngày chưa nói hết những gì đã xảy ra trong quá khứ và ngày nay”.

Dòng ký ức được thủ tướng Campuchia kể lại với những người bạn Việt Nam bắt đầu từ những ngày tháng 6-1977, khi Hun Sen lúc ấy chứng kiến chính sách diệt chủng của chính quyền Polpot đã phải sang Việt Nam tìm kiếm sự ủng hộ… Đấy là thời mà Hun Sen còn chưa biết tiếng Việt, đến mức, như ông kể: “Tôi còn bị sốt rét, nằm BV Thống Nhất, bác sĩ đặt tên Mai Phúc, công tác ở quân khu X. Biết chút tiếng Pháp, tôi đánh vần theo kiểu tiếng Pháp, không hiểu quân khu X ở đâu”.

Thủ tướng Hun Sen với các cựu chuyên gia, cựu quân tình nguyện Việt Nam từng sang giúp đỡ nhân dân Campuchia. Ảnh: TTXVN

Và ông cười. Tiếng cười của sự cảm kích trước một Việt Nam dù vẫn đang khó khăn nhưng vẫn qua giúp đỡ: “Nếu không có sự giúp đỡ của quân tình nguyện Việt Nam, Campuchia đã không giải phóng được nhanh như thế. Nếu chỉ dựa lực lượng của chúng tôi, ít nhất phải mất năm năm. Năm năm thì dân Campuchia chết hết rồi”.

“Việt Nam hiểu và tôn trọng chúng tôi”

Nhắc về những khó khăn trong thời kỳ đó, Thủ tướng Hun Sen không sao quên được. “Quân tình nguyện Việt Nam bị thương nhiều lắm, hàng vạn người, không biết bao nhiêu bị thương nữa. Vì Campuchia, Việt Nam bị chống phá kinh tế, bị bao vây nhiều mặt. Vừa hy sinh cả quân đội, vừa hy sinh tài sản, vừa hy sinh về chính trị, ngoại giao, bị bao vây cấm vận, mà phải hơn 30 năm sau, bằng phiên tòa xét xử tội ác diệt chủng với Iêng Xary, thế giới mới giải tỏa”.

Thời gian khó, Bộ trưởng Ngoại giao Hun Sen 27 tuổi, tiêu chuẩn mỗi tháng chỉ 10 kg gạo, 6 kg ngô. Thế nhưng cả chuyên gia Việt Nam, cán bộ Campuchia cùng sống, cùng chiến đấu “có gì ăn đó, vừa làm, vừa học”. Nhưng quan trọng hơn cả là “Việt Nam hiểu chúng tôi, tôn trọng độc lập chủ quyền của chúng tôi” - ông nhấn mạnh.

Quan hệ Việt Nam - Campuchia không bao giờ thay đổi

Từ một dân tộc đứng bên bờ diệt vong, Campuchia ngày nay đã dần bước ra khỏi khó khăn. Kinh tế liên tục tăng trưởng ở mức 10%-13%, kể cả những năm khủng hoảng vừa qua vẫn giữ được tốc độ 7,2%-7,6%, GDP đầu người đạt 1.360 USD, bước vào ngưỡng trung bình thấp. “Nhưng xin thông báo, quan hệ chúng ta không thay đổi” - Thủ tướng Hun Sen nói. “Hồi trước, chỉ được 16 kg lương thực/tháng, đến nay tôi đã sướng hơn nhiều nhưng bản chất Hun Sen không thay đổi”.

“Nhắc lại những lúc khó khăn, tôi vẫn khẳng định với các bạn, dù thế giới có chuyển biến, tình hình có chuyển biến, ASEAN đã có 10 nước nhưng tình đoàn kết Việt Nam và Campuchia, Lào vẫn tiếp tục. Không có ngày hôm qua thì không có ngày hôm nay. Không có ngày hôm nay thì không có ngày mai. Khách quan lịch sử như vậy” - ông nói.

“Con tôi hiện là ĐBQH và lãnh đạo thanh niên cũng đã tới thăm Long Thành, Long An - địa điểm xưa kia tôi đã xây dựng quân đội. Chúng ta nên tổ chức cho thanh niên, những người có cha ông là người lính tình nguyện, tới thăm Campuchia để biết nơi cha ông mình đã chiến đấu”.

* * *

Cuộc gặp giữa Thủ tướng Hun Sen với những cán bộ, chiến sĩ tình nguyện Việt Nam dự kiến chỉ một tiếng nhưng đã kéo dài thêm hơn 30 phút. “Cảm ơn các bạn đã cứu dân tộc, đất nước Campuchia khỏi nạn diệt chủng, được hồi sinh và phát triển. Xin gửi lời hỏi thăm tới gia đình các anh em đã hy sinh, các anh em không tới đây được. Tôi sẽ tìm cách để tìm và đưa hài cốt những anh em đã hy sinh trở về. Chúc tình hữu nghị Campuchia - Việt Nam đời đời xanh đẹp” - Thủ tướng Hun Sen chân thành nói.

Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, Thủ tướng Hun Sen đã có cuộc hội đàm và ký hết 10 văn kiện hợp tác với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Theo Thủ tướng Hun Sen, hiện nay kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Campuchia đang đạt 3 tỉ USD và phấn đấu sẽ đạt 5 tỉ USD năm 2015, đầu tư thương mại của Việt Nam vào Campuchia ngày càng tăng.

Ông Hun Sen cũng cho hay đã kiến nghị với chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam nên tổ chức cho con em cựu quân tình nguyện và cựu chuyên gia Việt Nam tại Campuchia đi thăm lại chiến trường xưa để biết nơi cha mẹ họ đã chiến đấu và hiểu thêm về tình cảm giữa nhân dân hai nước.

Theo TTXVN, chiều 27-12, Thủ tướng Campuchia Hun Sen và phu nhân đã đến Đà Nẵng bắt đầu chuyến thăm TP.

Hiện nay TP Đà Nẵng đã xây dựng quan hệ hợp tác với các địa phương tỉnh Battambang và Siem Reap. Năm 2012, kim ngạch xuất khẩu của Đà Nẵng sang Campuchia đạt khoảng 1,7 triệu USD, nhập khẩu đạt khoảng 150.000 USD. Năm 2013, kim ngạch xuất khẩu đạt 1,9 triệu USD, nhập khẩu đạt 160.000 USD. Mặt hàng xuất khẩu chính là cây công nghiệp thành phẩm, mặt hàng nhập khẩu chính từ Campuchia là nguyên phụ liệu may.

NGUYỄN DÂN