Thu phí bài hát karaoke: Vẫn nhiều khó khăn

Là hình thức kinh doanh thu lợi nhuận nhưng từ trước đến nay, hầu hết bản quyền của các ca sĩ, nhạc sĩ có bài hát sử dụng trong các phòng hát karaoke đều không nhận được bất kỳ lợi ích nào. Đáng chú ý, rất nhiều bài hát mới được cập nhật với hàng trăm ngàn lượt biểu diễn nhưng bản quyền tác giả lại… không biết đòi ai.

Lễ ký kết bảo vệ tác quyền karaoke.

Ông Trần Chiến Thắng- Chủ tịch Hiệp hội công nghiệp ghi âm Việt Nam (RIAV) cho biết, việc vi phạm bản quyền tác giả ở các trung tâm karaoke trong xã hội hiện nay gần như tràn lan, không kiểm soát được.

Nghĩa là các trung tâm hoạt động trong lĩnh vực này chỉ việc mua các thiết bị đầu phát rồi vô tư cập nhật các bài hát mới để phục vụ khách hàng, thu lợi nhuận mà không cần quan tâm tới ai là người đã làm ra các sản phẩm đó. Chỉ rất ít trung tâm có ý thức chi trả tác quyền nhưng cũng chỉ theo “gói” hàng năm, chung chung và không biết được là chi trả cho tác phẩm nào trong khoảng 3.000 tác phẩm ca nhạc thường được sử dụng ở các trung tâm hát này. Vì thế, việc đưa vào các hoạt động này vào đúng theo quy định là việc hết sức khó khăn.

Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2017, RIAV sẽ phối hợp với Công ty Điện tử Hanet Việt Nam để thu và trả phí bản quyền tác giả trên các đầu máy hát karaoke thông qua việc kết nối mạng internet. Cũng theo ông Thắng, nếu các khách hàng mua đầu máy karaoke để hát phục vụ mục đích giải trí cá nhân thông thường thì không nằm trong diện thu phí.

Tuy nhiên, nếu sử dụng các đầu máy để kinh doanh thu lợi, cập nhật liên tục các bài hát mới thì bắt buộc phải chịu thu phí bản quyền tác giả. Hơn nữa, tất cả các tác giả, công ty sản xuất bài hát cập nhật trên đầu máy karaoke cũng ủy quyền để RIAV thu và trả phí tác quyền sản phẩm của họ.

Cụ thể, tất cả việc thu trả này, RIAV sẽ ủy quyền cho Công ty Hanet thông qua một dự án mang tên Share Our C.A.K.E. Đây là dự án kết nối các thiết bị đầu hát karaoke của Hanet, khoảng 20.000 đầu đang hoạt động (chiếm hơn 30% tổng số cả nước) trên mạng internet để kiểm soát, cập nhật các bài hát mới và các quảng cáo trên đó. Doanh thu từ quảng cáo sẽ được dành cho chính các đơn vị kinh doanh karaoke, bản quyền tác giả và đơn vị hoạt động.

Ông Vũ Đức Thọ- Giám đốc Công ty Điện tử Hanet cho rằng, việc cho phép quảng cáo tạo doanh thu để chi trả phí tác quyền là hình thức tiên tiến, nhiều nước trên thế giới đã áp dụng. Việc này không chỉ đem lại sự công bằng cho tác giả mà còn phân biệt được các tác giả với nhau. “Nếu một bài hát trong đầu karaoke được sử dụng nhiều, bản quyền tác giả sẽ nhận được nhiều và ngược lại. Thay vì tất cả các tác giả đều được trả bản quyền bằng nhau như trước kia”, ông Thọ phân tích.

Trong khi đó, ông Bùi Nguyên Hùng- Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả cho biết, việc RIAV kết hợp với Hanet để thu phí, chi trả bản quyền cho những bài hát được sử dụng ở các trung tâm karaoke là việc làm tích cực đáng ghi nhận. Đây là lần đầu tiên có đề xuất thu phí bản quyền tại các trung tâm hát karaoke bởi nếu các bài hát được sử dụng để sinh lợi đều đặn thì bắt buộc phải người kinh doanh tri trả bản quyền.

Việc này vừa minh bạch, vừa giúp chính các tác giả có thêm nguồn thu để nuôi dưỡng khả năng sáng tạo, tiếp tục cống hiến. Tuy nhiên, thị phần của Hanet hiện nay mới chỉ khoảng 40% các đầu thu karaoke trên toàn quốc. Vì thế, sắp tới sẽ yêu cầu tất cả các hãng sản xuất đầu thu có biện pháp để thu phí các loại dịch vụ này.

“Vì việc buông lỏng công tác bảo vệ bản quyền tác giả đã diễn ra quá lâu. Nhiều khi người vi phạm cứ vô tư sử dụng các sản phẩm trí tuệ của người khác để kinh doanh mà không nghĩ mình phải chia lợi nhuận bản quyền. Vì vậy, ngoài việc cam kết cần tuyên truyền để nâng cao ý thức trong việc sử dụng, trả phí tác quyền. Chỉ khi tác giả nhận được lợi nhuận cho sản phẩm sáng tạo của mình thì họ mới tiếp tục sáng tạo được nữa”, ông Hùng giãi bày.

Được biết, đây mới là lần đầu tiên các đơn vị kinh doanh, đơn vị sản xuất, cơ quan quản lý Nhà nước cùng tác giả cam kết thực hiện một dự án chung để chia sẻ lợi nhuận bản quyền. Nó mới chỉ là “viên gạch” đầu tiên trên con đường bảo vệ bản quyền tác giả còn nhiều khó khăn phía trước.

Đoàn Xá

Nguồn Đại Đoàn Kết: http://daidoanket.vn/van-hoa-the-thao/thu-phi-bai-hat-karaoke-van-nhieu-kho-khan/133729