Thanh toán phép năm cho người lao động

LS. Nguyễn Bình An

Điều 74, Bộ luật Lao động (BLLĐ) quy định, người lao động có 12 tháng làm việc tại một doanh nghiệp hoặc với một người sử dụng lao động thì được nghỉ hàng năm, hưởng nguyên lương. Nếu ngày nghỉ phép chưa dùng hết, khoản 3, điều 76, BLLĐ hướng dẫn rằng, người lao động do thôi việc hoặc vì các lý do khác mà chưa nghỉ hàng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hàng năm, thì được trả lương những ngày chưa nghỉ. Từ “các lý do khác” được giải thích trong điều 10, Nghị định số 195/CP ban hành ngày 31-12-1994 (Nghị định 195) như sau: “Người lao động được trả lương những ngày chưa nghỉ hàng năm hoặc số ngày chưa nghỉ hết trong số ngày nghỉ hàng năm theo khoản 3 điều 76 của BLLĐ trong các trường hợp sau đây:

1- Tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động để làm nghĩa vụ quân sự;

2. Hết hạn hợp đồng lao động; đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động; bị mất việc làm do thay đổi cơ cấu công nghệ; bị sa thải; nghỉ hưu; chết”.

Ngoài ra, không có một văn bản nào khác giải thích, quy định hoặc hướng dẫn về từ “các lý do khác” trong khoản 3, Điều 76, BLLĐ.

Xét về mặt ngôn từ, cụm từ “các lý do khác” trong khoản 3, điều 76, BLLĐ có nội hàm rộng, điều chỉnh nhiều trường hợp khác nhau. Tuy nhiên, ý chí của nhà làm luật đã bị “gói gọn” trong hai trường hợp nêu trên. Như vậy, có thể hiểu rằng, nếu không rơi vào hai trường hợp theo hướng dẫn của Nghị định 195 thì người lao động không có quyền yêu cầu người sử dụng lao động thanh toán tiền lương số ngày nghỉ hàng năm chưa sử dụng khi đang làm việc cho doanh nghiệp đó, mà doanh nghiệp không có sai phạm gì. Mặc dù Nghị định 195 đã được sửa đổi, bổ sung hai lần nhưng riêng nội dung của điều 10 vẫn giữ nguyên.

Để doanh nghiệp có trách nhiệm hơn và tự chủ hơn đối với việc thanh toán tiền lương số ngày nghỉ hàng năm chưa sử dụng cho người lao động, điều 10, Nghị định 195 và dự thảo BLLĐ mới nên được sửa đổi, bổ sung theo hướng ngoài hai trường hợp nêu trên, còn có “các trường hợp khác do người sử dụng lao động quy định trong thỏa ước lao động tập thể hoặc trong nội quy lao động sau khi thống nhất ý kiến với ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể lao động nơi chưa có công đoàn”.

__________________________________________

LS. Nguyễn Bình An, Công ty Tư vấn VCA & Cộng sự