Tham quan du lịch Ba Bể - Thưởng thức điệu hát then

Hát then là loại hình âm nhạc sử dụng tính tẩu (đàn tính) có 3 dây tượng trưng cho tiếng cha, tiếng mẹ và tiếng trời đất. Chẳng kể tuổi tác, giới tính, người Tày, người Nùng say tiếng then, mê hát then như cơm ăn, rượu uống hàng ngày. Huyền thoại kể có ông Xiên Cân không biết nói chế ra cây đàn từ quả bầu có 12 dây, cất lên tiếng đàn làm say mê con người, “cá nghe chết chín đoạn suối, chuột nghe chết mười quãng rừng, trai gái nghe chết chín cõi lòng” nên Ngọc Hoàng buộc phải tước bớt số dây đi, chỉ để lại 3 dây như bây giờ. Vậy mà tiếng đàn tính vẫn không ngừng làm mê say đắm lòng người. Then là Trời, lời hát then thuật lại cuộc hành trình của con người từ thuở hoang sơ lên thiên giới để cầu xin ấm no hạnh phúc, Then ban đầu xuất hiện trong nghi lễ cấp sắc, chữa bệnh, cầu mùa, sau đó vượt xa ra khỏi tín ngưỡng tâm linh, trở thành loại hình sinh hoạt văn hóa, văn nghệ của dân tộc trong vùng.

Khác với then Lạng Sơn, Cao Bằng, Tuyên Quang có nhiều cung bậc khác nhau còn then Bắc Kạn như lời thủ thỉ tâm tình. Dân gian còn tương truyền muốn thấy hết hồn then nơi này, hãy thử một lần tới hồ Ba Bể, trong màu xanh của núi rừng trùng điệp, các chàng trai - cô gái Tày gảy đàn tính, câu then trôi trên dòng nước, nương theo gió mà bay lên, hình như tiếng then như trong hơn, ấm hơn và nhịp nhàng hơn. Then Bắc Kạn ngày nay mang đậm hơi thở của cuộc sống: những câu ca về Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương, đất nước, những sinh hoạt bình dị được đặt lời mới trên nền then cổ.

Hát then giờ đây không chỉ là sinh hoạt văn hóa truyền thống cư dân bản địa mà đã được đông đảo du khách trong và ngoài nước biết đến; Ngành Văn hóa Bắc Kạn đã nghiên cứu, đưa hát then đàn tính trở thành sản phẩm văn hóa hấp dẫn phục vụ khách du lịch khi tới tham quan Hồ Ba Bể.

Sau hành trình tham quan Ba Bể, được bồng bềnh trên sông nước tham quan cảnh đẹp hùng vĩ, sơn, thủy, hữu tình; được thưởng thức các món ăn đặc sản do người dân chế biến, tẩm ướp gia vị theo văn hóa ẩm thực của người Tày, say trong men rượu ngô là lúc những bản tình ca mượt mà của người dân miền núi được cất lên, bên ánh lửa bập bùng du khách được hòa mình trong không khí ấm áp, du dương, trầm bổng của điệu hát then, tính tẩu chắc hẳn sẽ trở thành kỷ niệm đặc biệt không thể nào quên khi đến với Bắc Kạn./.