Robot sẽ thay thế 2/3 lao động ở các nước đang phát triển

Các nhà kinh tế của Liên Hợp Quốc cho rằng sẽ có một sự sụt giảm rất lớn trong mức thu nhập cơ bản của một nước khi đưa robot tham gia vào quá trình sản xuất ở quy mô lớn. Cuộc sống của người lao động trình độ thấp ở nhiều nước sẽ rơi vào tình trạng thê thảm do thất nghiệp tăng cao.

Những báo cáo trước đó cho rằng quá trình tự động hóa chỉ mang lại ảnh hưởng ở những nước phát triển. Nhưng một báo cáo mới đây từ “Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển” cho rằng robot cũng gây ra tác động đến những nước đang phát triển hoặc thậm chí là cả ở những nước kém phát triển.

Một khu công nghiệp rộng lớn như thế này chỉ cần số nhân công lao động đếm trên đầu ngón tay. Nguồn ảnh: National Geographic Creative

Báo cáo giải thích rằng, việc gia tăng sử dụng robot ở những quốc gia phát triển làm suy giảm lợi thế về chi phí lao động giá rẻ của các nước đang phát triển. Các nhà khoa học cũng đã trích dẫn một báo cáo khác từ Ngân hàng Thế giới cho biết: “Kể từ khi áp dụng quá trình tự động hóa, nhiều công việc đã hoàn toàn bị biến mất”. Điều này có nghĩa rằng những công việc đòi hỏi kỹ năng thấp ở các nước đang phát triển dễ bị tổn thương hơn vì chúng hoàn toàn có thể được thực hiện bằng máy móc. Từ đó dẫn đến nguy cơ 2/3 số lao động ở các nước đang phát triển có thể bị thất nghiệp vì quá trình tự động hóa.

Phần lớn mọi người đều đồng ý với nhận xét rằng những tiến bộ kĩ thuật hiện nay đã tạo ra nguy cơ tiềm ẩn mới đe dọa đến tỷ lệ thuê mướn lao động. Robot và nhiều loại hình trí thông minh nhân tạo đang tạo thành một đẳng cấp mới về máy móc và công nghệ bớt đi các chi tiết rắc rối khiến cho việc thao tác và vận hành dễ dàng hơn, dẫn đến nhiều thay đổi trong các lĩnh vực đời sống.

Trong vòng 15 năm trở lại đây, chúng ta đã nhìn thấy một xu hướng rằng tỷ lệ thuê mướn lao động đang giảm xuống bởi việc tự động hóa nhiều lĩnh vực trong một số ngành công nghiệp, đặc biệt là đối với giới nhân viên công chức văn phòng có trình độ kĩ năng thấp. Trong tương lai, quá trình này sẽ vẫn tiếp tục tiếp diễn và gây ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống chúng ta.

Cuộc nghiên cứu đã chỉ ra một đặc điểm thiết yếu rằng những đặc trưng cơ bản của một nền lao động cần sự chăm chỉ và nhận lại thù lao xứng đáng đang bị sụp đổ. Sự phát triển của khoa học công nghệ cùng những nguyên nhân khác đã khiến cho tỷ lệ thuê mướn lao động thay đổi hoàn toàn so với lúc trước. Trong tương lai, nếu chúng ta không muốn chứng kiến một số lượng khổng lồ những người thất nghiệp thì việc thiết lập những chính sách và biện pháp mới đang trở nên cực kì cấp bách.

Phan Thanh (futurism)