Quyết toán thuế năm 2013: Sắp “khóa sổ”

Nhằm hỗ trợ người quyết toán thuế, sáng 18/3, Tuổi Trẻ Online đã tổ chức một buổi giao lưu trực tuyến, từ 9h - 11h về công tác quyết toán thuế và những chính sách có liên quan đến thuế. Buổi giao lưu có sự tham dự của các ông/bà: Trần Thị Lệ Nga - Phó Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM; Trịnh Thị Thu Thủy - Trưởng phòng Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế; Đỗ Quốc Tuấn - Phó trưởng phòng Tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế; Trần Thị Tuyết Hoa - Trưởng phòng thuế thu nhập cá nhân; Bùi Nam Trung - Phó trưởng phòng thuế thu nhập cá nhân; cùng các chuyên viên Phòng Tuyên tuyền hỗ trợ người nộp thuế và các chuyên viên Phòng Thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Cảnh chờ đợi để được nộp thuế, đặc biệt là quyết toán thuế vẫn thường xảy ra.

Để thuận tiện cho người đọc, đặc biệt là những người chưa biết đến buổi giao lưu này, Xã Hội Thông Tin xin tổng hợp lại những điểm chính theo chính sách hoặc cách tính thuế của buổi giao lưu, có thể giúp ích cho những trường hợp tương tự.

Những trường hợp liên quan đến chính sách thuế

* Hỏi: Thông tư 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013 hướng dẫn thi hành chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10/6/2013 và áp dụng từ năm tài chính năm 2013. Cho tôi hỏi Thông tư này áp dụng từ 1/1/2013 hay 10/6/2013? (Võ Xuân Việt, 57 tuổi, xuanviet@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Thông tư số 45/2013/TT-BTC ngày 25/4/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn về chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 10/6/2013 và áp dụng cho năm tài chính năm 2013. Nghĩa là Thông tư này áp dụng từ ngày 10/6/2013, nhưng khi quyết toán thuế năm thì áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2013.

Ví dụ tháng 1/2013 bạn mua tài sản giá trị 15 triệu đồng, theo Thông tư 203/2009/TT-BTC ngày 20/10/2009, tài sản này là tài sản cố định do giá trị lớn hơn 10 triệu đồng. Tuy nhiên, đến ngày 10/6/2013, theo Thông tư số 45/2013/TT-BTC, quy định tài sản cố định phải từ 30 triệu đồng trở lên, do đó tài sản bạn đã mua không còn là tài sản cố định nữa nên từ ngày 10/6/2013, bạn phải chuyển tài sản cố định này sang dạng công cụ, dụng cụ. Vì vậy, năm 2013, bạn được trích khấu hao tài sản trên từ ngày mua trong tháng 1/2013 đến ngày 9/6/2013. Sau thời gian này, bạn không được trích khấu hao cho tài sản này nữa mà phải phân bổ theo quy định.

* Hỏi: Thu nhập chịu thuế là thu nhập sau khi trừ đi BHXH, BHYT và các khoản giảm trừ khác đúng không? (Nguyễn Thị Bích Lộc, 30 tuổi, viedongbichloc@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Thu nhập tính thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công và từ kinh doanh được xác định bằng thu nhập chịu thuế trừ cho các khoản giảm trừ (bao gồm giảm trừ gia cảnh, Bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện và các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học).

* Hỏi: Con tôi tốt nghiệp đại học tháng 7/2013 nhưng do không đủ điều kiện để xin việc làm. Do vậy cháu đang cố gắng học thêm sau đại học (Cao học), xin hỏi trường hợp cháu như vậy, gia đình tôi có được giảm trừ thuế TNCN phần của cháu không? (Nguyễn Tấn Lợi, 52 tuổi, loint.ag@...)

- Đáp: (Trần Thị Tuyết Hoa): Căn cứ quy định tại tiết c, Khoản 1, Điều 9, Thông tư 111/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính về nguyên tắc tính giảm trừ gia cảnh, trường hợp con bạn nêu trên không thuộc đối tượng được giảm trừ.

* Hỏi: Xin quý vị cho biết thời gian hoàn thuế TNCN sau khi cán bộ thuế nhận và duyệt hồ sơ của tôi? (Khải Trần, 45 tuổi, khailottemart@... )

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo quy định Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 của Bộ Tài chính, trường hợp cơ quan thuế nhận đủ hồ sơ hoàn thuế theo quy định, thời gian hoàn thuế như sau: Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước kiểm tra sau thì chậm nhất là 6 ngày làm việc. Còn đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn thuế sau thì chậm nhất là 40 ngày làm việc.

* Hỏi: Khi doanh nghiệp đang trong thời gian được ưu đãi thuế TNDN (ví dụ 15%) thì khi lập bảng kê khai quyết toán thuế TNDN có những chi phí không hợp lý hợp lệ, không chứng từ, khi đó doanh nghiệp sẽ tự loại và sẽ được tính 15% thuế TNDN trên tổng số chi phí tự loại để nộp bổ sung. Việc áp mức thuế đó có đúng không hay phải áp mức thuế 25% trên tổng số chi phí tự loại (mặc dù doanh nghiệp đang được ưu đãi thuế TNDN mức 15%/năm). (Tạ Quang Long, 37 tuổi, longaascs@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Căn cứ vào Luật thuế TNDN và các văn bản hướng dẫn thi hành, DN đang trong thời gian được hưởng ưu đãi về thuế suất thuế TNDN, khi kê khai quyết toán thuế TNDN có phát sinh các khoản chi phí không được trừ (chi phí không hợp lệ, chi phí không có hóa đơn chứng từ hợp pháp...) khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN, thì thu nhập chịu thuế tăng thêm do trừ các chi phí nêu trên liên quan đến khoản thu nhập đang áp dụng thuế suất nào thì tính thuế TNDN theo thuế suất đó.

Cụ thể, thu nhập được ưu đãi thuế suất 15%, thu nhập không được ưu đãi thuế suất 25%.

* Hỏi: Người lao động phải làm gì? Cơ quan thuế có thể làm gì? Nếu công ty không cấp biên lai thuế TNCN hay cấp xác nhận tổng thu nhập và thuế TNCN khấu trừ trong năm của người lao động sai (ít hơn) và từ chối việc cấp lại xác nhận đúng. (TRAN THI LAN HUONG, 41 tuổi, lanhuong.tran.vatc@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo quy định hiện hành về thuế thu nhập cá nhân thì tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập đã khấu trừ thuế phải có trách nhiệm cấp chứng từ khấu trừ thuế theo yêu cầu của cá nhân bị khấu trừ.

* Hỏi: Giám đốc của tôi làm việc ở cả Hà Nội và TP.HCM, nếu nộp tờ khai quyết toán thuế TNCN ở TP.HCM có được không? (Cao thi Ngoc Mai, 22 tuổi, ngocmai1229@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp giám đốc bạn làm việc ở cả Hà Nội và TP.HCM, nếu nơi làm việc tại TP.HCM có tính giảm trừ gia cảnh cho giám đốc bạn thì bạn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN tại TP.HCM.

* Hỏi: Cá nhân làm việc 8 tháng, nghỉ thai sản 4 tháng trong năm 2013 hoặc cá nhân vào làm việc từ tháng 5/2013 thì quyết toán thuế TNCN như thế nào? (Truong Thanh, 57 tuổi, thanhng57@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Theo quy định của Luật thuế TNCN, cá nhân làm việc 8 tháng, nghỉ thai sản 4 tháng, nếu có thu nhập duy nhất từ tổ chức trả thu nhập thì có thể ủy quyền cho tổ chức chi trả thu nhập quyết toán thuế thay năm 2013.

Trường hợp cá nhân làm việc tại tổ chức chi trả thu nhập từ tháng 5/2013, nếu 4 tháng đầu năm 2013 cá nhân không có thu nhập và đến thời điểm quyết toán cá nhân vẫn còn làm việc tại tổ chức trả thu nhập thì có thể ủy quyền cho tổ chức chi trả thu nhập quyết toán thuế TNCN thay.

* Hỏi: Thời gian tháng 10 và tháng 11/2013, Chi cục thuế Q.5 kiểm tra thuế tất cả các DN kinh doanh vải tại Q.5 với sai phạm giống nhau là không làm sổ kế toán (mặc dù tất cả các doanh nghiệp đều có làm sổ kế toán đầy đủ) và cùng ấn định thuế năm 2013 với tất cả các DN trên. Các cán bộ thuế khi làm việc với các DN đều khẳng định rằng đây chỉ là thủ tục kiểm tra, mục đích chính là ấn định thuế năm 2013, họ nói đây là chủ trương của cục thuế TP.HCM. Họ ấn định thuế cho từng DN cao hay thấp tùy vào “mối quan hệ” của DN đó với cán bộ kiểm tra thuế. Xin hỏi đây có phải là chủ trương của Cục thuế Thành phố hay không? Có đúng luật không? (Trần Thanh Hóa, 58 tuổi, tranchau378@...)

- Đáp (Trần Thị Lệ Nga): Việc kiểm tra thuế phải được thực hiện theo đúng quy định của Luật Quản lý thuế, cụ thể:

+ Kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế trong trường hợp người nộp thuế không giải trình, bổ sung thông tin, tài liệu theo thông báo của cơ quan thuế; không khai bổ sung hồ sơ thuế hoặc giải trình, khai bổ sung hồ sơ thuế nhưng không chứng minh được số thuế đã khai là đúng; hoặc cơ quan thuế không đủ căn cứ để ấn định số thuế phải nộp theo hướng dẫn tại điều 60 của Thông tư 156.

+ Kiểm tra đối với trường hợp qua phân tích, đánh giá việc chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế xác định có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Như vậy, việc kiểm tra, ấn định thuế của cơ quan thuế, cán bộ thuế phải thực hiện theo đúng quy định, quy trình, không thể tùy thuộc vào "mối quan hệ" giữa DN với cán bộ thuế được.

* Hỏi: Tôi chuẩn bị làm quyết toán thuế TNCN, trường hợp công ty tôi có người làm được 9 tháng đầu năm 2013 sau đó chuyển qua công ty khác. Như vậy công ty tôi quyết toán TNCN 2013 cho người đó như thế nào (người đó yêu cầu bên tôi quyết toán cả năm và muốn có hóa đơn). Tôi phải làm thế nào? (Thanh Chuong, 27 tuổi, nguyenvanthanhchuong@... )

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp công ty bạn có nhân viên làm được 9 tháng sau đó chuyển sang công ty khác thì công ty bạn không thực hiện quyết toán thuế TNCN thay mà chỉ cần kê khai thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ, thuế TNCN đã khấu trừ tương ứng với thu nhập đã chi trả tại bảng kê 05A/KK-TNCN.

Đồng thời, công ty bạn cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN cho cá nhân đã nghỉ việc khi cá nhân có yêu cầu.

* Hỏi: Tối đa một người được đăng ký bao nhiêu người phụ thuộc? Khi quyết toán thuế người nộp thuế được trừ các khoản thu nhập nào? (Huo-hh@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Căn cứ Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế TNCN thì một người khi đăng ký người phụ thuộc không hạn chế số lượng nếu đáp ứng đủ điều kiện về người phụ thuộc theo quy định.

Khi quyết toán thuế TNCN, người nộp thuế được giảm trừ các khoản thu nhập tại Điều 3, Điều 4 của Thông tư số 111/2013/TT-BTC.

* Hỏi: Xin cho hỏi mức giảm trừ gia cảnh của năm 2013 tổng số là bao nhiêu? Chia thành hai khớp 6 tháng đầu (4 triệu) 6 tháng cuối (9 triệu)?(Trần Thanh Bình, 34 tuổi, ttbinh_bl@... )

- Đáp (Bùi Nam Trung): Việc giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế trong năm 2013 được tính như sau:

+ Từ 1/1/2013 đến 30/6/2013: Đối với giảm trừ bản thân là 4.000.000 đồng và mỗi người phụ thuộc là 1.600.000 đồng kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng.

- Từ 1/7/2013 đến 31/12/2013: Đối với giảm trừ bản thân là 9.000.000 đồng và mỗi người phụ thuộc là 3.600.000 đồng kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng.

* Hỏi: Tôi có căn nhà cho Chi nhánh bảo hiểm Bảo Minh thuê trong 1 năm với số tiền 28 triệu đồng. Cơ quan thuế địa phương bắt tôi phải nộp 3 loại thuế với số tiền tổng cộng là 2.740.000 đồng, như vậy đúng hay sai? (Đặng Thị Phụng, 51 tuổi, tannhonhoi@...)

- Đáp (Trần Thị Lệ Nga): Do bà không nêu cụ thể về thời gian cho thuê nhà (năm 2013 hay 2014), số thuế từng loại phải nộp (môn bài, GTGT, TNCN) cũng như hoàn cảnh cụ thể của bản thân và gia đình (số người phụ thuộc) nên tôi không thể trả lời chính xác câu hỏi của bà được.

* Hỏi: Công ty chúng tôi là doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petro Vietnam). Hằng năm, chúng tôi có 4 ngày làm thêm vào thứ 7 để ủng hộ các quỹ của Tập đoàn. Các quỹ này đều có quy chế hoạt động và quyết định thành lập của Chủ tịch HĐTV. Các quỹ hoạt động vì mục đích giúp đỡ các CB.CNV có hoàn cảnh khó khăn, ốm đau, bệnh tật... Toàn bộ số tiền làm thêm nộp về Tập đoàn, vậy thu nhập này có phải là thu nhập chịu thuế không? (Duong Quoc De, 32 tuổi, dedq@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Căn cứ vào Luật Thuế TNDN, khi doanh nghiệp có phát sinh thu nhập từ hoạt động SXKD thì khoản thu nhập này phải tính vào thu nhập chịu thuế TNDN và thực hiện kê khai nộp thuế trong kỳ tính thuế.

Cá nhân có thu nhập từ làm thêm giờ: Phần tiền lương, tiền công trả cao hơn do phải làm việc ban đêm, làm thêm giờ được miễn thuế căn cứ vào tiền lương tiền công thực trả do phải làm thêm trừ (-) đi mức tiền lương, tiền công tính theo ngày làm việc bình thường.

* Hỏi: Công ty tôi có thuê nhân viên kế toán làm báo cáo thuế, chị ấy là nhân viên của công ty khác nhưng trong thời gian thử việc. Vậy thu nhập của chị khi làm dịch vụ báo cáo thuế cho công ty có phải đóng tiền thuế TNCN không? (Duong Hoang Khanh, 23 tuổi, hopkhanh2006@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Căn cứ quy định tại tiết i, khoản 1, Điều 25 Thông tư 111/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính, các tổ chức, cá nhân trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 3 tháng có tổng mức trả thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.

Theo trường hợp bạn nêu, công ty phải khấu trừ thuế thu nhập cá nhân theo quy định. Tuy nhiên, trong trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết (theo mẫu 23/BCK-TNCN của Thông tư 156/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 6/11/2013) gửi tổ chức trả thu nhập để tổ chức trả thu nhập làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.

* Hỏi: Khi gửi quyết toán thuế 2013 qua mạng, tôi cần phải gửi những tờ khai nào? (Phan Khánh Huy, 30 tuổi, Khanhhuy2909@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Trường hợp bạn là cá nhân khi gửi quyết toán thuế năm 2013 bạn cần phải gửi Tờ khai 09/KK-TNCN kèm phụ lục 09A/PL-TNCN (áp dụng thu nhập từ tiền lương, tiền công), 09B/PL-TNCN (áp dụng thu nhập từ kinh doanh), và phụ lục 09C/PL-TNCN.

* Hỏi: Tôi làm xây dựng, nộp thuế khoán, mua hóa đơn lẻ. Tháng 2/2014 tôi gửi văn bản đề nghị Chi cục Thuế hoàn thuế thu nhập cá nhân trong năm 2013 có được không (Lê Văn Hôn, 45 tuổi, lvhon.tgi@... )

- Đáp (Trần Thị Lệ Nga): Trường hợp của ông thuộc diện nộp thuế khoán nên không phát sinh số thuế nộp thừa, không thuộc diện quyết toán và hoàn thuế TNCN.

* Hỏi: Cá nhân làm các công việc đặc thù như giao báo buổi sáng (từ 3 - 6g sáng) có chịu thuế TNCN không? Nếu phải chịu thuế TNCN thì xin hướng dẫn cách tính thuế. Tại khoản i, Điều 3 thông tư số 111/2013/TT-BTC qui đinh được miễn thuế phần tiền lương tiền công trả cao hơn do phải làm đêm, làm thêm giờ... Nhưng những công việc đặc thù làm ban đêm thì căn cứ để tính như thế nào? (Nguyễn Thị Mỹ, 35 tuổi, lundongtien102@...)

- Đáp (Trần Thị Lệ Nga): Theo quy định, thu nhập từ tiền lương, tiền công, từ kinh doanh là thu nhập phải chịu thuế TNCN; do đó cá nhân có thu nhập từ việc giao báo buổi sáng là thu nhập phải chịu thuế. Cách tính thuế, bạn vào tham khảo quy định tại Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Về việc miền thuế đối với phần thu nhập làm ban đêm, ví dụ phần thu nhập từ làm việc ban ngày là 50.000 đồng/giờ, thu nhập làm thêm ban đêm là 80.000 đồng/giờ thì phần thu nhập được miễn thuế là phần chênh lệch 30.000 đồng.

* Hỏi: Bộ hồ sơ quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2013 đầy đủ bao gồm các các biểu mẫu cụ thể nào? (Đỗ Kim Nguyên, 46 tuổi, cuongnguyen_hcm@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Hồ sơ quyết toán thuế TNDN năm 2013 áp dụng các biễu mẫu theo quy định tại Thông tư số 28/2011/TT-BTC bao gồm: Tờ khai quyết toán mẫu số 03/TNDN và các phụ lục đi kèm (nếu có); Các báo cáo tài chính theo chế độ kế toán hiện hành mà công ty bạn đang áp dụng như: Bảng cân đối kế toán, bảng kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, bảng lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính…

Trường hợp công ty thuộc đối tượng phải nộp báo cáo kiểm toán theo quy định tại Công văn số 1544/CT-TB ngày 18/2/2014 của Cục thuế TP.HCM về việc nộp báo cáo tài chính phải có báo cáo kiểm toán thì phải có thêm báo cáo tài chính có kiểm toán.

* Hỏi: Năm 2012 tôi làm việc tại công ty A có đăng ký giảm trừ gia cảnh cho hai con. Năm 2013 tôi chuyển làm việc tại công ty B nhưng không đăng ký giảm trừ gia cảnh lại tại công ty B. Vậy khi quyết toán thuế 2013, tôi có được tính giảm trừ gia cảnh cho hai con không? (Lê Quang, 36 tuổi, nguyenlqsivc@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp năm 2013 bạn sang công ty B thì bạn phải đăng ký lại giảm trừ gia cảnh cho con bạn. Theo đó, khi quyết toán thuế năm 2013 bạn sẽ được giảm trừ cho con kể từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng.

* Hỏi: Quyết toán thuế TNCN năm 2013, tôi thực hiện hoàn thuế TNCN cho người lao động từ năm 2010 đến 2013 luôn được không? Nếu được, thủ tục, hồ sơ và cách thực hiện nộp hồ sơ như thế nào? Lý do không quyết toán những năm trước: số tiền hoàn lại nhỏ, nhưng đến thời điểm hiện tại người lao động yêu cầu được hoàn thuế TNCN cộng dồn từ năm 2010 đến 2013. (Võ Thị Kim Quý, 29 tuổi, dola_bind@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Trường hợp bạn là tổ chức chi trả thu nhập thì thời hạn kê khai quyết toán thuế TNCN phải được thực hiện chậm nhất là ngày thứ 90, kể từ ngày kết thúc năm dương lịch. Đến nay bạn mới nộp hồ sơ quyết toán thuế từ năm 2010 đến năm 2012 là đã trễ hạn theo quy định của pháp luật.

Hồ sơ khai quyết toán thuế đối với tổ chức, cá nhân trả thu nhập từ tiền lương, tiền công gồm có: Tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân (theo mẫu số 05/KK-TNCN); Bảng kê thu nhập chịu thuế và thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú có hợp đồng lao động (theo mẫu số 05A/BK-TNCN); Bảng kê thu nhập chịu thuế và thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc có hợp đồng lao động dưới 3 tháng và cá nhân không cư trú (theo mẫu số 05B/BK-TNCN).

* Hỏi: Doanh nghiệp tôi tổ chức cho nhân viên đi nghỉ mát trong năm thì có được tính vào chi phí hợp lý không? (Nguyễn Tiến, 42 tuổi, tiennguyenngoc1972@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp công ty tổ chức cho nhân viên đi nghỉ mát thì chi phí nghỉ mát này không được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.

* Hỏi: Xin hỏi chỉ có nguồn thu nhập từ thuê nhà có cần quyết toán thuế thu nhập cá nhân không? (Lão Bửu Nhi, 45 tuổi, laonhi70@... )

- Đáp (Trần ThỊ Tuyết Hoa): Căn cứ quy định tại tiết c3, khoản 2, Điều 26 Thông tư 111/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính thì trường hợp bạn nêu không phải quyết toán thuế nếu đã thực hiện nộp thuế theo kê khai tại cơ quan thuế, nơi bạn có nhà cho thuê.

* Hỏi: Tôi đăng ký giảm trừ gia cảnh từ trước năm 2012, nhưng 7 tháng đầu năm 2013, công ty không tính giảm trừ gia cảnh cho tôi, 5 tháng cuối công ty hiện tại có tính giảm trừ gia cảnh cho tôi. Xin hỏi khi quyết toán tôi có được tính giảm trừ gia cảnh cho 7 tháng đầu năm 2103? Nếu được tôi có cần phải bổ sung giấy tờ gì không? (Huỳnh Thanh Hùng, 41 tuổi, hung1072@... )

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo quy định tại công văn 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 về việc hướng dẫn quyết toán thuế TNCN năm 2013 của Tổng Cục Thuế: Trường hợp người nộp thuế đăng ký giảm trừ người phụ thuộc sau thời điểm thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng nhưng tại Mẫu số 16/ĐK-TNCN khai “thời điểm tính giảm trừ” đúng với thời điểm thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng thì khi quyết toán thuế TNCN được tính lại theo thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng mà không phải đăng ký lại. Trường hợp người nộp thuế đăng ký giảm trừ người phụ thuộc sau thời điểm thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng và tại Mẫu số 16/ĐK-TNCN khai “thời điểm tính giảm trừ” sau thời điểm thực tế phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng, nếu cá nhân thuộc diện phải quyết toán thuế thì khi quyết toán thuế để được tính lại theo thực tế phát sinh, cá nhân đăng ký lại tại Mẫu số 16/ĐK-TNCN ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 của Bộ Tài chính và gửi kèm theo hồ sơ quyết toán thuế. Trường hợp này áp dụng đối tượng thuộc nhóm thứ 1, 2, 3 là con, vợ, cha mẹ. Riêng trường hợp người phụ thuộc là nhóm 4, thời hạn đăng ký là ngày 31/12/2013.

* Hỏi: Tôi đã hoàn tất hồ sơ khai thuế TNCN năm 2013 tại Cục Thuế TP.HCM vào ngày 23-2-2014, trường hợp tôi là sẽ được hoàn thuế, vậy nhờ quý vị cho tôi biết đến bao giờ tôi nhận tiền hoàn thuế này - chậm nhất và sớm nhất là bao nhiêu ngày kể từ khi cán bộ thuế nhận và duyệt hồ sơ? (Khải Trần, 45 tuổi, khailottemart@... )

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo quy định tại Điều 58, Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013, đối với hồ sơ thuộc diện hoàn trước, kiểm sau thì chậm nhất là 6 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hoàn thuế. Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm trước, hoàn sau thì chậm nhất là 40 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hoàn thuế.

* Hỏi: Các năm trước tôi có đăng ký với cơ quan thuế theo mẫu số 16/ĐK-TNCN (ban hành kèm theo Thông tư số 28/2011/TT-BTC ngày 28/2/2011 của Bộ Tài chính) cho hai con ruột và hàng năm đã quyết toán với cơ quan thuế. Tuy nhiên đến tháng 4/2013 tôi chuyển sang đơn vị khác và cơ quan mới đã sót không đăng ký cho tôi. Vậy khi làm quyết toán thuế tôi có được tiếp tục khấu trừ người phụ thuộc như đã đăng ký với cơ quan thuế hay không? Hồ sơ quyết toán phải bổ sung gì? (Trần Thị Thúy Hằng, 36 tuổi, hangttt@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo hướng dẫn tại thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính, trường hợp người nộp thuế thay đổi nơi làm việc thì thực hiện đăng ký và nộp hồ sơ chứng minh người phụ thuộc như trường hợp đăng ký người phụ thuộc lần đầu.

Trường hợp khi quyết toán thuế, bạn được tính giảm trừ cho hai con ruột nêu trên thì được tính từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng.

* Hỏi: Công ty có cần phải làm quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho CBCNV của công ty không. Các cá nhân này có hợp đồng lao động với công ty. Đối với người lao động ký hợp đồng lao động thời vụ thì công ty có cần làm quyết toán thuế thu nhập cá nhân cho họ không ? (Le Huong Giang, 40 tuổi, huonggiang_ict@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Tổ chức, cá nhân trả thu nhập thuộc diện chịu thuế TNCN không phân biệt có phát sinh khấu trừ thuế hay không phát sinh khấu trừ thuế có trách nhiệm khai quyết toán thuế và quyết toán thuế thay cho cá nhân có hợp đồng lao động với Công ty và có ủy quyền. Trường hợp tổ chức, cá nhân không phát sinh trả thu nhập trong năm 2013 thì không phải khai quyết toán thuế TNCN.

Đối với cá nhân có hợp đồng thời vụ dưới 3 tháng, Công ty thực hiện khấu trừ thuế TNCN cho mỗi lần chi trả từ 2 triệu đồng/lần trở lên và cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN cho người lao động. Công ty không được quyết toán thuế thay cho các cá nhân này.

* Hỏi: Tôi có mã số thuế cá nhân được cấp tại chi cục thuế Q.Ninh Kiều (TP. Cần Thơ), tháng 3/2014 tôi có chuyển nhượng vốn góp từ một công ty tôi đầu tư vốn tại TP.HCM cho một cá nhân khác, phần chuyển nhượng bằng giá vốn góp ban đầu. Hỏi tôi cần khai mẫu nào về thuế TNCN cho cơ quan thuế tại thời điểm chuyển nhượng, khai ở Cần Thơ hay TP.HCM? Cuối năm 2014 tôi sẽ làm quyết toán thuế TNCN theo mẫu nào và nộp ở đâu? (PHẠM THỊ NGUYÊN TRANG, 36 tuổi, nguyentrangpham2012@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Khi chuyển nhượng vốn góp, bạn lập tờ khai số 12/KK-TNCN ban hành kèm Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 và nộp hồ sơ khai thuế chuyển nhượng vốn góp tại cơ quan thuế trực tiếp quản lý doanh nghiệp có vốn góp chuyển nhượng.

* Hỏi: Tôi có ký HĐLĐ ở 2 nơi, công ty A ký HĐLĐ thường xuyên và công ty B ký hợp đồng thời vụ dưới 3 tháng/lần và tổng năm 2013 ký 3 hợp đồng thời vụ. Vậy đối với công ty B thì tôi thuộc diện bị khấu trừ thuế TNCN 10% hay thuộc diện lũy tiến (mỗi tháng công ty trả 5 triệu/tháng). Cảm ơn (Vũ Duy Thông, 29 tuổi, vuduythong@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo tôi hiểu câu hỏi của bạn có thể tóm gọn như sau: Trong năm 2013, bạn làm việc tại 4 nơi: 1 nơi thường xuyên có giảm trừ gia cảnh theo quy định (công ty A) và 3 nơi làm thời vụ vãng lai (hợp đồng dưới 3 tháng) thì chỉ có thu nhập tại công ty A là được khấu trừ theo biểu thuế lũy tiến.

* Hỏi: Quyết toán thuế TNCN năm 2013, Công ty có số thuế nộp thừa, nay muốn hoàn thuế thì có được không? hồ sơ hoàn thuế cần những loại giấy tờ gì, có nộp hồ sơ hoàn thuế qua mạng được không (vì Công ty đang nộp khai thuê qua mạng) (Nguyễn Sơn Trà, 46 tuổi, sontra2001@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo hướng dẫn tại thông tư số Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 của Bộ Tài chính, trường hợp tổ chức, cá nhân trả thu nhập sau khi bù trừ số thuế nộp thừa, nộp thiếu của các cá nhân mà có số thuế nộp thừa, nếu đề nghị cơ quan thuế hoàn trả thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập nộp hồ sơ hoàn thuế cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý.

Hồ sơ hoàn thuế bao gồm: Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước theo mẫu số 01/ĐNHT ban hành kèm theo Thông tư này. Bản chụp chứng từ, biên lai nộp thuế thu nhập cá nhân và người đại diện hợp pháp của tổ chức, cá nhân trả thu nhập ký cam kết chịu trách nhiệm tại bản chụp đó.

* Hỏi: Năm 2013 thu nhập của tôi tại công ty chính là 80 triệu đồng/năm, tôi có nhận báo cáo thuế cho một công ty khác với thu nhập 12 triệu/năm. Vậy tôi có được ủy quyền cho công ty chính quyết toán thay thuế TNCN? Tôi muốn cộng thu nhập cả hai nơi để làm quyết toán TNCN tại công ty chính thì có được không? (Bùi Thị Việt Loan, 45 tuổi, loanviet72@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo hướng dẫn tại công văn 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 của Tổng cục Thuế về việc hướng dẫn quyết toán thuế TNCN năm 2013, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên tại một đơn vị, đồng thời có thu nhập vãng lai ở các nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu đồng, đã được đơn vị trả thu nhập khấu trừ thuế theo tỷ lệ 10% hoặc 20%, nếu cá nhân không có yêu cầu quyết toán thuế đối với thu nhập vãng lai thì được ủy quyền quyết toán tại tổ chức trả thu nhập ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên.

Nếu cá nhân có yêu cầu quyết toán thuế đối với thu nhập vãng lai thì cá nhân trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế.

Như vậy, trong trường hợp của bà, nếu muốn cộng thu nhập cả hai nơi khi quyết toán thuế thì bà thực hiện quyết toán trực tiếp với cơ quan thuế.

* Hỏi: Lương tôi 6,8 triệu đồng/tháng. Hai tháng thử việc đóng 10% thuế TNCN. Tổng tiền đóng 1.360.000 đồng. Tôi vào làm ngày 15/10/2013 và hiện tôi vẫn làm ở công ty TNHH đó. Xin hỏi, tôi có thể lấy lại số tiền trên không? Nếu có thủ tục như thế nào? (LÝ CẨM TÚ, 29 tuổi, floatingclouds1610@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Trường hợp của bạn thuộc đối tượng hoàn thuế năm 2013 thì thủ tục hồ sơ như sau:

1. Tờ khai 09/KK-TNCN kèm phụ lục 09A/PL-TNCN (áp dụng thu nhập từ tiền lương, tiền công), 09B/PL-TNCN (áp dụng thu nhập từ kinh doanh), và phụ lục 09C/PL-TNCN.

2. Bản chụp chứng từ chứng minh số thuế đã tạm nộp trong năm.

3. Thư xác nhận thu nhập mẫu 20/TXN-TNCN áp dụng trường hợp nhận thu nhập do tổ chức ở nước ngoài chi trả hoặc từ các tổ chức quốc tế, Lãnh sự quán, Đại sứ quán.

* Hỏi: Tháng 1/2013 nhân viên T. nhận tiền lương từ công ty A chi trả, và chưa nhận chứng từ khấu trừ thuế. Tháng 2 và 3/2013 nhân viên này không đi làm, không có thu nhập. Từ tháng 5/2013 đến tháng 3/2014 nhân viên này đi làm tại công ty B và nhận tiền lương chi trả tại công ty B. Hỏi, nhân viên T. có thể ủy quyền cho công ty B quyết toán thuế TNCN của năm 2013 được không? (Nguyen Minh, 32 tuổi, minhnguyenphan1004@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Căn cứ quy định tại Thông tư 111/2013/TT-BTC, trường hợp nhân viên T. như đã nêu nhận tiền lương từ công ty A chi trả, và chưa nhận chứng từ khấu trừ thuế, tháng 2 đến tháng 3/2013 nhân viên này không đi làm, không có thu nhập, từ tháng 5/2013 đến tháng 3/2014 đi làm tại công ty B và nhận tiền lương chi trả tại công ty B thì nhân viên T. không thuộc trường hợp được ủy quyền cho công ty B quyết toán thuế TNCN năm 2013 mà phải trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế.

* Hỏi: Từ trước tới nay quyết toán thuế thu nhập cá nhân do công ty quyết toán, nay tôi muốn tự mình quyết toán thì cần hồ sơ gì, phần hóa đơn cho gia đình chi tiêu VAT có được khấu trừ thuế không? (Nguyen Vu Minh Nhat - nguyenvuminhnhut@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp bạn muốn tự mình quyết toán thuế TNCN thì hồ sơ quyết toán thuế cần các tài liệu sau: Tờ khai mẫu số 09/KK-TNCN, 09A/PL-TNCN, 09C/PL-TNCN; Bản chụp các chứng từ chứng minh số thuế đã khấu trừ, đã tạm nộp; Theo quy định của Luật thuế TNCN, phần hóa đơn có thuế VAT cho gia đình chi tiêu không được khấu trừ thuế.

* Hỏi: Quyết toán thuế thu nhập cá nhân, để được hoàn thuế, tôi phải thực hiện kê khai tại chi cuc thuế trong tháng 3/2014, hay có thể kê khai sau tháng 3?(VÕ THÀNH ĐÀI, 55 tuổi, dai_vo53@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Do hồ sơ quyết toán năm 2013 của bạn thừa thuế và bạn đề nghị hoàn nên bạn không nhất thiết nộp hạn chót vào 31/3/2014, bạn nộp sau ngày 31/3/2014 thì không áp dụng phạt đối với vi phạm hành chi khai quyết toán thuế quá thời hạn.

* Hỏi: Cá nhân ủy quyền cho DN quyết toán thuế TNCN thì DN có phải nộp giấy ủy quyền này cho cơ quan thuế không?(Hung, 30 tuổi, hungpham1406@... )

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Mẫu ủy quyền quyết toán 04-2/TNCN do cá nhân lập thì doanh nghiệp không nộp cho cơ quan thuế kèm với hồ sơ quyết toán. Doanh nghiệp lưu giữ bản gốc và xuất trình cho Cơ quan Thuế xem xét khi có yêu cầu.

* Hỏi: Tôi có vốn góp ở 3 công ty cổ phần, năm 2013 cả 3 doanh nghiệp trên đều có lãi và đã chia lãi cho tôi, đã khấu trừ 5% phần cổ tức tôi nhận được từ việc đầu tư vốn và doanh nghiệp đã làm tờ khai thuế TNCN mẫu 03KK/TNCN vào tháng 12/2013, tháng chia cổ tức, đã nộp thuế thay cho chi cục thuế quản lý công ty. Hỏi cá nhân tôi có phải làm quyết toán thuế TNCN hay không, nếu làm thì làm theo mẫu nào? (PHẠM THỊ NGUYÊN TRANG, 36 tuổi, nguyentrangpham2012@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp trong năm 2013 bạn đã được khấu trừ thuế TNCN 5% khi nhận cổ tức từ 3 công ty cổ phần bạn có vốn góp thì bạn không phải quyết toán thuế TNCN đối với hoạt động đầu tư vốn.

Nếu trong năm 2013 bạn còn nhận được các khoản thu nhập khác thuộc trường hợp phải quyết toán thuế TNCN thì bạn phải thực hiện quyết toán thuế theo quy định. Mẫu biểu quyết toán thuế TNCN 2013, bạn thực hiện theo quy định tại Thông tư 28/2011/TT-BTC.

* Hỏi: Hiện tại đơn vị tôi có 3 người lao động chấm dứt hợp đồng từ năm 2013. Những người này đơn vị đã trả lương được 4 tháng đầu của năm 2013 thì chấm dứt hợp đồng LĐ, vậy khi quyết toán thuế TNCN của đơn vị thì tôi có quyết toán cho những người này không? (Lê Trang, 28 tuổi, beonamloc@... )

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Theo quy định tổ chức, cá nhân trả thu nhập thuộc diện chịu thuế TNCN không phân biệt có phát sinh khấu trừ thuế hay không phát sinh khấu trừ thuế có trách nhiệm khai quyết toán thuế và quyết toán thuế thay cho cá nhân có ủy quyền. Công ty của bạn phải thực hiện quyết toán cho các khoản thu nhập đã trả cho 3 cá nhân trên (nhưng không đánh dấu vào ô ủy quyền cơ quan chi trả quyết toán thuế trên bảng kê mẫu số 05A/KK-TNCN) và cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN cho người lao động.

* Hỏi: Tôi là lao động vãng lai, trong năm 2013 không ký HĐLĐ tại một nơi cố định nên chưa đăng ký giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc. Thu nhập năm 2013 là 220 triệu đồng. Khi quyết toán thuế TNCN năm 2013, tôi có được tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc là mẹ ruột tôi (đã 58 tuổi) hay không? (Nguyễn Thị Kim Hạnh, 28 tuổi, phuongnghiepvu@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Trường hợp của bạn khi quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế thì lấy tổng thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân của 12 tháng trong năm giảm trừ cho giảm trừ bản thân và người phụ thuộc được tính từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng. Trường hợp đến khi quyết toán năm 2013 mới đăng ký cho người phụ thuộc là mẹ ruột thì được tính giảm trừ.

* Hỏi: Trong năm 2013, tôi làm việc cho 2 công ty ở TP.HCM (cả 2 công ty đều có trụ sở chính ở Hà Nội, TP.HCM chỉ là VPĐD). Vậy tôi phải làm thủ tục quyết toán thuế ở đâu? làm ở TP.HCM được không? (Nguyen Van Toan, 30 tuổi, nguyennhonhoa@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo hướng dẫn tại Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 của Bộ Tài chính và công văn số 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 của Tổng cục Thuế về việc hướng dẫn kê khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2013 thì trường hợp cá nhân cư trú có thu nhập từ 2 nơi trở lên phải quyết toán trực tiếp với cơ quan thuế.

Trường hợp bạn chỉ có thu nhập từ tiền lương tiền công thì nơi nộp hồ sơ quyết toán như sau:

1- Nộp tại cơ quan thuế trực tiếp quản lý đơn vị trả thu nhập: Áp dụng cho các trường hợp: Nếu đã tính giảm trừ gia cảnh cho đơn vị nào thì nộp hồ sơ quyết toán tại cơ quan thuế quản lý đơn vị đó. Trường hợp thay đổi nơi tại nơi làm việc : tại nơi làm việc cuối cùng đã tính giảm trừ gia cảnh thì thì nộp hồ sơ quyết toán tại cơ quan thuế quản lý đơn vị trả thu nhập cuối cùng.

2- Nộp tại chi cục thuế nơi cá nhân cư trú: Áp dụng cho các trường hợp: Trường hợp có thu nhập từ 2 nơi trở lên thay đổi nơi làm việc nhưng tại tổ chức chi trả thu nhập cuối cùng không tính giảm trừ gia cảnh; Chưa được tính giảm trừ gia cảnh nơi nào; Cá nhân không có hợp đồng lao động hoặc có hợp đồng lao động dưới 3 tháng hoặc có thu nhập vãng lai; Cá nhân có thu nhập 1 nơi hoặc nhiều nơi tại thời điểm quyết toán không làm việc nơi nào.

Bạn có thể căn cứ theo hướng dẫn trên để nộp hồ sơ quyết toán thuế đúng quy định.

* Hỏi: Chị gái tôi vừa làm giám đốc vừa là chủ hộ kinh doanh thì quyết toán thuế TNCN sao? Chị tôi vừa có lương bên Công ty nhưng không phát sinh thuế TNCN phải nộp, nhưng bên hộ KD đã giảm trừ cho bản thân rồi, xin hỏi phải quyết toán ra sao?(Nguyen Thu Trang, 30 tuổi, nguyenhuuthaianhk@... )

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo quy định tại công văn 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 về việc hướng dẫn quyết toán thuế TNCN năm 2013 của Tổng Cục Thuế thì trường hợp chị bạn thuộc đối tượng phải quyết toán thuế năm 2013, hạn chót ngày 31/3/2014, chị bạn phải tổng hợp toàn bộ thu nhập trong năm bao gồm thu nhập từ tiền lương, tiền công và thu nhập từ kinh doanh để thực hiện quyết toán trực tiếp với cơ quan thuế.

* Hỏi: Trong năm 2013, nhân viên thuyên chuyển từ công ty mẹ sang công ty con (mẹ góp vốn 100% vào công ty con). Vậy khi sang công ty con, nhân viên có được ủy quyền cho công ty con quyết toán thuế TNCN không? (Phạm Thị Bích Thảo, 36 tuổi, thao.pham@... )

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp nhân viên chuyển từ Công ty mẹ sang Công ty con là hai đơn độc lập nên cá nhân không ủy quyền cho Công ty con quyết toán thuế thay. Hai đơn vị trả thu nhập phải cấp chứng từ khấu trừ thuế để cá nhân tự quyết toán thuế.

Những trường hợp liên quan đến cách tính thuế

* Hỏi: Tôi có 2 căn nhà, vậy khi bán căn thứ nhất thì thuế TNCN phải đóng thế nào, và bán nốt căn thứ hai thì thuế phải đóng ra sao (Đệ Nguyễn, 60 tuổi, denguyen54@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo quy định thu nhập từ chuyển nhượng nhà ở, trong trường hợp bạn bán căn nhà thứ nhất có phát sinh thu nhập chịu thuế TNCN thì phải nộp thuế TNCN theo quy định tại Điều 12, Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính. Theo đó, thuế suất đối với chuyển nhượng bất động sản được áp dụng 25% trên thu nhập tính thuế.

Trường hợp bạn không xác định hoặc không có hồ sơ để xác định giá vốn hoặc giá mua hoặc giá thuê và chứng từ hợp pháp xác định các chi phí liên quan làm cơ sở xác định thu nhập tính thuế thì áp dụng thuế suất 2% trên giá chuyển nhượng.

Nếu bạn bán nốt căn nhà thứ hai để được xác định là căn nhà duy nhất được miễn thuế phải đáp ứng các điều khoản quy định tại tiết b.1.1 Điều 3, Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013.

* Hỏi: Tính thuế TNDN theo phương pháp trực tiếp thì kê khai sao? không được khấu trừ mà áp dụng phương pháp trực tiếp thì doanh nghiệp phải làm sao? (Bùi Thị Hồng Ngọc, 29 tuổi, hongngoc10.04@...)

- Đáp (Đỗ Quốc Tuấn): Theo quy định của luật thuế TNDN hiện hành, không có phương pháp tính thuế TNDN theo phương pháp trực tiếp mà chỉ có thuế TNDN theo phương pháp kê khai. Ngoại trừ một số đối tượng nộp thuế được áp dụng tính thuế TNDN trên tỷ lệ % doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ như sau:

+ Các đơn vị sự nghiệp có phát sinh hoạt động kinh doanh hàng hóa dịch vụ mà các đơn vị này chỉ hạch toán được doanh thu nhưng không hạch toán và xác định được chi phí, thu nhập của hoạt động kinh doanh;

+ Tổ chức, cá nhân nước ngoài (nhà thầu nước ngoài) kinh doanh tại Việt Nam không thuộc các hình thức đầu tư theo Luật Đầu tư tại Việt Nam.

* Hỏi: Tôi làm báo cáo thuế tháng 7/2013 và có một số hóa đơn đầu vào bị trùng với tháng 6/2013, vậy phải làm sao? (Ho Ngoc An, 32 tuổi, ansd17@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Trường hợp bạn đã khai thuế tháng 7/2013 bị trùng hóa đơn của tháng 6/2013 thì bạn phải kê khai bổ sung điều chỉnh tờ khai thuế tháng 7/2013 để loại tờ hóa đơn kê khai bị trùng.

Việc kê khai bổ sung điiều chỉnh thực hiện theo quy định tại khoản 5, Điều 10 Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/1/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật quản lý thuế.

* Hỏi: Công ty tôi có làm quyết toán TNCN 2013, công ty tôi có phải chọn cột "cá nhân ủy quyền quyết toán thay", hay không? Nếu tôi chọn vào cột này thì phần mềm tự tính số thuế phải nộp của năm 2013, nếu không chọn vào cột ủy quyền quyết toán thay thì cột 20 và cột 21 của file 05ABK-TNCN không thể đánh vào được. Vậy tôi phải làm như thế nào mới đúng? Xin hồi đáp cho công ty chúng tôi được rõ. (Bui Thi Viet Loan, 45 tuổi, loanviet72@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo quy định tại công văn 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 về việc hướng dẫn quyết toán thuế TNCN năm 2013 của Tổng cục Thuế, công ty của bạn có chi trả thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân (không phân biệt phát sinh khấu trừ thuế hay không) thì thuộc diện phải quyết toán năm 2013. Khi sử dụng phần mềm HTKK.3.2.1, đối với các cá nhân có ủy quyền quyết toán thay, bạn đánh dấu vào cột "cá nhân ủy quyền quyết toán thuế thay" thì phần mềm hỗ trợ sẽ tự động tính số thuế phải nộp (chỉ tiêu 19) và xác định số thuế còn phải nộp (chỉ tiêu 21) hay nộp thừa (chỉ tiêu 20) dựa trên các chỉ tiêu từ (10) đến (17) mà bạn đã nhập dữ liệu.

Trường hợp, không ủy quyền quyết toán thì phần mềm không tính ra số phải nộp như trên. Riêng về thuế môn bài được tính theo thời gian cấp giấy đăng ký kinh doanh.

* Hỏi: Khi quyết toán thuế TNCN, có trường hợp đã khấu trừ (và nộp cơ quan thuế) nhiều hơn số thuế phải nộp, doanh nghiệp có được cấn trừ phần thừa này vào tiền thuế TNCN phải nộp của các tháng sau, để trả lại cho người nộp thuế hay không? (Công ty TNHH Giải Pháp Máy Bơm Việt Nam, 32 tuổi, accounts@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Theo hướng dẫn tại công văn số 336/TCT-TNCN ngày 24/1/2014 của Tổng cục Thuế về việc hướng dẫn kê khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2013, đối với các cá nhân đã ủy quyền quyết toán thuế cho tổ chức, cơ quan trả thu nhập thực hiện quyết toán thay thì việc hoàn thuế của cá nhân được thực hiện thông qua tổ chức, cơ quan trả thu nhập. Tổ chức, cơ quan trả thu nhập thực hiện bù trừ số thuế nộp thừa, nộp thiếu của các cá nhân. Sau khi bù trừ, nếu còn số thuế nộp thừa thì được bù trừ vào kỳ sau hoặc hoàn thuế nếu có đề nghị hoàn trả.

* Hỏi: Về tính thuế TNDN 20% cho 6 tháng cuối năm: Công ty tôi 6 tháng đầu năm lỗ, 6 tháng cuối năm lãi. Vậy khi tính thuế TNDN 20% (Tổng thu nhập tính thuế được hưởng thuế suất ưu đãi - Pháp lệnh 3-3A) thì đã trừ lỗ của 6 tháng đầu năm chưa? Đầu năm chúng tôi có phải nộp tờ khai thuế môn bài không (khi số vốn của chúng tôi không thay đổi). Xin cảm ơn cục thuế (Trần anh dũng, 28 tuổi, dathu333@...)

- Đáp (Trần Thị Lệ Nga): Khi xác định thu nhập tính thuế cả năm thì đã được bù trừ lãi, lỗ trong năm. Trường hợp công ty của bạn nếu số vốn không thay đổi thì không phải lập lại tờ khai thuế môn bài.

* Hỏi: Năm 2012 công ty tôi bị lỗ hơn 300 triệu đồng, năm nay công ty có lợi nhuận 12 triệu đồng, nhưng tôi muốn chuyển lỗ từ năm 2012 sang năm nay (số tiền lỗ được chia đều 5 năm) nhưng phần mềm hỗ trợ kê khai thuế không cho. Vậy nếu năm sau công ty tôi lãi thì có được chuyển lỗ từ năm 2012 sang không? Tôi phải làm thế nào? (Hà Vy, 30 tuổi, letram.ac@...)

- Đáp (Đỗ Quốc Tuấn): Trường hợp năm 2012, khi công ty bạn kê quyết toán thuế TNDN phát sinh lỗ là 300 triệu đồng, năm 2013 phát sinh lãi 12 triệu đồng thì phải chuyển toàn bộ lỗ vào thu nhập chịu thuế của năm 2012 (không được chia đều), số lỗ năm 2012 sau khi chuyển vào năm 2013 là 12 triệu, còn lại 288 triệu sẽ được chuyển tiếp tục vào 4 năm còn lại từ năm 2014.

* Hỏi: DN tôi đã nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN năm 2013 qua mạng nhưng tôi chỉ đánh tại cột tổng số tiền giảm trừ gia cảnh (mục 13) - mẫu 05ABK-TNCN là 48 triệu đồng, vậy tôi có phải gửi lại hồ sơ quyết toán với tổng số tiền tại mục 13 là 78 triệu đồng không? (Hoàng Thị Dự, 41 tuổi, thusongngan37@...)

- Đáp (Bùi Nam Trung): Khi bạn đã thực hiện kê khai quyết toán thuế và gửi file lên www.tncnonline.com.vn mà file đã được duyệt, khi bạn phát hiện khoản kê khai sai thì bạn có thể lập tờ khai bổ sung và lập mẫu 01/KHBS, trường hợp file đã gửi nhưng chưa duyệt thì bạn có thể gửi lại file khác đã chỉnh sửa lỗi sai.

* Hỏi: Phụ cấp thanh tra viên, phụ cấp thâm niên nghề đối với cán bộ làm công tác thanh tra, có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không? (Phạm Quang Hưng, 35 tuổi, pqhungtn@...)

- Đáp (Trần Thị Tuyết Hoa): Theo quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 2, Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 thì phụ cấp thanh tra viên, phụ cấp thâm niên nghề đối với cán bộ làm công tác thanh tra không thuộc phụ cấp, trợ cấp được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, như vậy phụ cấp thanh tra viên, phụ cấp thâm niên nghề đối với cán bộ làm công tác thanh tra là thu nhập chịu thuế.

* Hỏi: Công ty em có ký hợp đồng học nghề 12 tháng với 1 bạn sinh viên mới ra trường, vậy thu nhập của bạn này sẽ được trích thuế theo biêu thuế lũy tiến hay khấu trừ 10%? (Dong Quynh Tram, 33 tuổi, tram.dq@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Theo quy định tại Điều 25, Thông tư 111/2013/TT-BTC, đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú có ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên kể cả cá nhân ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên ở nhiều nơi thì Công ty thực hiện khấu trừ thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần.

* Hỏi: Khi em quyết toán thuế TNCN bằng phần mềm HTKK3.2.1 tờ khai 05ABK-TNCN khi thu nhập chịu thuế nhỏ hơn các khoản giảm trừ thì em phải ghi các mục 17, 18, 19, 20, 21 như thế nào? (Phan Hoàng Yến, 23 Tuổi tuổi, t4kam6@...)

- Đáp (Trịnh Thị Thu Thủy): Theo quy định của Luật thuế TNCN thì khi quyết toán thuế năm, đơn vị trả thu nhập chỉ quyết toán thuế thay cho người lao động khi người lao động làm giấy ủy quyền quyết toán theo mẫu số 04-2/TNCN gởi cho đơn vị trả thu nhập. Đối với cá nhân đã ủy quyền quyết toán thi đơn vị trả thu nhập kê khai thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ, thuế TNCN đã khấu trừ vào bảng kê 05A/BK-TNCN tại Chương trình HTKK 3.2.1 và đánh dấu vào ô ủy quyền quyết toán, chương trình HTKK 3.2.1 sẽ tự tính toán ra thuế TNCN thừa thiếu qua quyết toán.

Đối với cá nhân không ủy quyền quyết toán thuế thi đơn vị trả thu nhập chỉ kê khai thu nhập, các khoản giảm trừ, thuế TNCN đã khấu trừ vào bảng kê 05A/BK-TNCN, không đánh dấu vào ô ủy quyền quyết toán thuế, dữ liệu tại các mục 19, 20, 21 sẽ không có.

Chúng tôi hy vọng, dù thời gian không còn nhiều, nhưng với bài tổng hợp này, vẫn giúp ích được cho người đọc hiểu đúng về cách tính thuế, cách giải quyết trong một số trường hợp cụ thể ngay trước mắt và lâu dài.

Thanh Trà (tổng hợp)