Quốc hội sửa luật hình sự, luật sư không được 'im lặng' trong một số trường hợp

Đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua dự thảo Luật - Ảnh: Cổng TTĐT QH

Chiều 20/6, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự 2015 với tỷ lệ phiếu tán thành trên 88%.

Theo đó, Luật quy định: Trong một số trường hợp luật sư vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi không tố giác tội phạm của chính người mà mình bào chữa. Cụ thể, người không tố giác là người bào chữa không phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định, trừ trường hợp không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội khác là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do chính người mà mình bào chữa đang chuẩn bị, đang thực hiện hoặc đã thực hiện mà người bào chữa biết rõ khi thực hiện nhiệm vụ bào chữa.

Trình bày báo cáo giải trình của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, về nguyên tắc, với tư cách công dân, người bào chữa có nghĩa vụ bình đẳng như mọi công dân khác trong việc tố giác tội phạm. Nguyên tắc này đã được Hiến pháp ghi nhận và được thể chế hóa trong các luật về tư pháp từ trước đến nay. Trong hơn 30 năm (từ 1985 đến 2015), chính sách của Nhà nước về trách nhiệm hình sự đối với hành vi không tố giác tội phạm của người bào chữa được xác định như mọi công dân khác.

Cũng theo Chủ nghiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội, một số nước trên thế giới, bao gồm cả những nước phát triển như Đức, Thụy Điển, Mỹ… đều quy định trong những trường hợp nhất định, luật sư được tiết lộ thông tin về thân chủ của mình. Mục đích là để bảo vệ lợi ích quốc gia, lợi ích của xã hội, ngăn chặn hậu quả của tội phạm....

"Do đây là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội và dư luận xã hội quan tâm nên sau khi báo cáo cơ quan có thẩm quyền, cân nhắc kỹ nhiều mặt, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã tiếp thu một phần những ý kiến có liên quan, chỉnh lý quy định nêu trên theo hướng thu hẹp hơn phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người bào chữa về hành vi không tố giác tội phạm" - bà Nga cho biết thêm.

Một thay đổi nữa trong qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015 vừa được thông qua là bổ sung quy định chỉ xem xét trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.

Quy định này được giải thích là xuất phát từ chính sách nhân đạo và yêu cầu phòng, chống tội phạm ở người chưa thành niên, đảm bảo tính nhất quán trong chính sách hình sự, phù hợp với Công ước LHQ về quyền trẻ em mà Việt Nam là thành viên.

Cũng trong cùng ngày, dưới sự điều hành nội dung của Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Quốc hội biểu quyết thông qua Bộ luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13; Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13; Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam số 94/2015/QH13. Các Bộ luật và luật nói trên sẽ có hiệu lực từ 1/1/2018

Trọng Nhân -