Philippines đang 'chơi xỏ' cả Mỹ và Trung Quốc?

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte

Ngoại trưởng Philippines hồi cuối tuần vừa rồi đã lên tiếng tái khẳng định Mỹ vẫn là “người bạn thân thiết nhất” của Philippines nhưng Manila muốn bỏ lại đằng sau “tư duy lệ thuộc và phụ thuộc” cũng như muốn thiết lập mối quan hệ gần gũi hơn với các quốc gia khác.

Phát biểu trên của ông Perfecto Yasay được đưa ra sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte khiến đồng minh Mỹ ngỡ ngàng, choáng váng khi tuyên bố giữa đất Trung Quốc về việc muốn “chia cắt” với Washington.

Ngoại trưởng Philippines Yasay bình luận trên Facebook rằng, Tổng thống Duterte đã “không hề nhầm lẫn” khi tuyên bố việc cắt đứt quan hệ với Washington không phải là lợi ích của quốc gia.

Tuy nhiên, ông Yasay cho rằng, từ “chia cắt” mà ông Duterte dùng “ám chỉ đến việc từ bỏ tư duy phụ thuộc và lệ thuộc – cả về kinh tế lẫn quân sự – một tư duy đã tạo ra hình ảnh Philippines trở thành ‘người em nhỏ’ của Mỹ. Đây là điều gây cản trở đến sự tăng trưởng và phát triển của Philippines”.

Ngoại trưởng Yasay cho biết, Tổng thống Duterte đã nói với Chủ tịch Tập Cận Bình và các quan chức khác của Trung Quốc trong chuyến thăm đến Bắc Kinh rằng, “nếu họ không sẵn sàng giúp đỡ… người Philippines sẽ tự quyết định vận mệnh của mình, bất chấp nhiều nguy cơ”.

Những phát biểu của ông Yasay là dấu hiệu mới nhất trong một loạt nỗ lực của chính quyền Philippines nhằm dập tắt “ngọn lửa” mà ông Duterte gây ra từ những phát biểu khó hiểu và gây tranh cãi của ông này. Tổng thống Philippines liên tiếp đẩy cả Mỹ và Trung Quốc vào các trạng thái đối lập nhau và sau đó là hoang mang vì những tuyên bố thiếu nhất quán của mình. Ông Duterte nhiều lần tuyên bố muốn chia tay đồng minh thân thiết nhất là Mỹ và xây dựng mối quan hệ gắn bó, thậm chí là liên minh với Trung Quốc. Tuy nhiên, sau khi Bắc Kinh chưa kịp vui mừng vì những phát biểu như vậy thì lại có những tuyên bố khác khẳng định mối quan hệ bền chặt giữa Philippines và Mỹ. Về phần mình, Washington cũng không ít lần choáng váng bởi những phát ngôn phũ phàng, thẳng thừng về việc cắt đứt quan hệ của Tổng thống Duterte. Rồi sau đó, ông này cùng với giới quan chức của mình lại có những phát biểu trấn an đồng minh.

Không chỉ mình Ngoại trưởng Philippines lên tiếng “sửa sai” cho những phát biểu của Tổng thống Duterte về việc cắt đứt quan hệ với Mỹ mà ngay cả các quan chức về kinh tế của ông này cũng phải nhanh chóng làm rõ lại ý của Nhà lãnh đạo Philippines, khẳng định Manila sẽ không cắt đứt quan hệ thương mại và kinh tế với Mỹ.

Bản thân Tổng thống Duterte sau đó cũng có phát biểu “đá” lại tuyên bố trước đó của ông ở Trung Quốc. Ông nói với cánh phóng viên tại một cuộc họp báo sau chuyến thăm Trung Quốc rằng: “Đó không phải là cắt đứt quan hệ. Khi bạn nói cắt đứt quan hệ, có nghĩa là bạn cắt đứt quan hệ ngoại giao. Tôi không thể làm điều đó”.

Trước khi ông Duterte lên cầm quyền hồi cuối tháng Sáu, Trung Quốc vẫn đang đối đầu kịch liệt với Philippines vì tranh chấp ở Biển Đông và Manila là một trong những đồng minh Châu Á thân thiết nhất, phụ thuộc nhất vào Washington.

Nỗ lực của ông Duterte trong việc hàn gắn quan hệ với Trung Quốc đánh dấu một bước đảo ngược hoàn toàn trong chính sách đối ngoại của Philippines.

Tuy nhiên, Tổng thống Duterte khó mà có thể quay ngoắt thái độ để chuyển từ Mỹ sang Trung Quốc khi mà người dân Philippines có cái nhìn tích cực về Washington hơn là Bắc Kinh. Kết quả một cuộc thăm dò dư luận gần đây nhất cho thấy, người dân Philippines vẫn tin tưởng Mỹ hơn rất nhiều so với Trung Quốc. Vì vậy, nếu không xử lý khéo léo quan hệ với Mỹ và Trung Quốc, ông Duterte có thể sẽ mất đi sự ủng hộ của người dân trong nước.

Kiệt Linh(tổng hợp)