Phe nổi dậy Syria đang “vỡ trận”

Cuộc nội chiến đẫm máu và ác liệt ở Syria kéo dài dai dẳng suốt hai năm mà không có dấu hiệu kết thúc.

Cách đây vài tháng, người ta liên tục nói đến viễn cảnh về sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Assad. Giới quan chức ngoại giao, quân sự và các nhà phân tích đã dùng đến những từ như “số phận ông Assad sắp được định đoạt” hay “sự ra đi của ông Assad là không thể tránh khỏi”.... Tuy nhiên, một hai tháng trở lại đây, mọi thứ hoàn toàn đảo chiều. Thay vì nói đến sự sụp đổ của Tổng thống Assad, người ta lại nói đến sự sống sót lâu dài của ông này. Không ít các nhà phân tích thừa nhận, phe nổi dậy khó đánh bại được ông Assad và Nhà lãnh đạo Syria có thể sẽ còn cầm quyền trong vài năm tới. Thậm chí, một số người còn tin rằng, ông Assad sẽ giành chiến thắng và phe nổi dậy sẽ thất bại.
Nếu nhìn vào thực tế thời điểm này thì rõ ràng, những nhận định trên không phải là không có lý. Trong khi Tổng thống Assad liên tục gặt hái những thắng lợi cả trên mặt trận chính trị, ngoại giao và quân sự thì phe nổi dậy chao đảo, khốn đốn vì sự suy yếu ngay từ trong nội bộ của lực lượng này.
Phe nổi dậy “vỡ trận”
Có thể nói, phe nổi dậy đang khiến phương Tây và những người dân Syria ủng hộ họ đi từ thất vọng này đến thất vọng khác. Dù khởi động cuộc nổi dậy từ cách đây 2 năm nhưng cho đến tận thời điểm này, phe nổi dậy vẫn không thể nào xây dựng được một lực lượng thống nhất, đủ sức mạnh và đáng tin cậy để trở thành đại diện hợp pháp duy nhất của nhân dân Syria như phương Tây kỳ vọng.
Không những thế, thời gian trôi đi, mâu thuẫn, bất đồng trong phe nổi dậy dường như ngày một sâu sắc và nghiêm trọng hơn. Ngay trước thềm hội nghị hòa bình do Mỹ và Nga đề xuất, phe nổi dậy vẫn loay hoay, bế tắc trong việc tìm kiếm một mặt trận chung thống nhất khi đối diện với đại diện của phía chính quyền Tổng thống Assad.
Trong cuộc họp kéo dài liên tục 4 ngày ở thủ đô Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ hồi tuần trước, phe nổi dậy đã không thể tìm được tiếng nói chung trong việc mở rộng thành viên và bầu ra một ban lãnh đạo mới. Liên minh tự do được phương Tây và Ả-rập ủng hộ chỉ nhận được sự ủng hộ mang tính tượng trưng trong Liên minh Quốc gia Syria được thống trị bởi người Hồi giáo.
Khỏi phải nói, các nước phương Tây và Ả-rập tham dự cuộc họp đã thất vọng thế nào khi Liên minh Quốc gia Syria gồm 60 thành viên đã không đạt được thống nhất trong việc công nhận một khối liên minh do nhà hoạt động đối lập Michel Kilo đứng đầu với 22 thành viên mới.
Nhóm của ông Kilo chỉ nhận được có 5 ghế trong Liên minh Quốc gia Syria. Như vậy, mong muốn của phương Tây và các nước Ả-rập trong việc giảm ảnh hưởng của lực lượng Hồi giáo trong phe nổi dậy Syria đã không đạt được. Sự thiếu đoàn kết, thống nhất của phe nổi dậy tiếp tục trở thành bước cản lớn nhất để phương Tây tiến thêm một bước quyết định trong việc ủng hộ lực lượng này và can thiệp vào cuộc nội chiến đẫm máu ở đất nước Trung Đông.
Mâu thuẫn trong nội bộ phe nổi dậy Syria còn được dịp phơi bày trong ngày hôm qua (29/5) khi các nhóm đối lập ở Syria cáo buộc những thành phần đối tác lưu vong của họ gây tổn hại đến cuộc nổi dậy ở trong nước và thiếu tính hợp pháp.
Sự thiếu đoàn kết, thống nhất của phe nổi dậy Syria thực sự đã khiến các nước ủng hộ họ, đặc biệt là phương Tây, chán ngán. Đó là lý do tại sao, các cường quốc lại tỏ ra hờ hững, thiếu mặn mà trong việc ủng hộ phe nổi dậy Syria. Rõ ràng, phương Tây khó lòng đặt niềm tin vào một lực lượng lỏng lẻo, vừa thiếu vừa yếu như vậy. Đặc biệt, khi nỗ lực của phương Tây nhằm cân bằng giữa lực lượng tự do với lực lượng Hồi giáo trong phe nổi dậy thất bại, các nước này càng có “cớ” để tranh can thiệp trực tiếp vào cuộc nội chiến ở đây. Phương Tây vốn cực kỳ e ngại trước sức ảnh hưởng của thành phần Hồi giáo cực đoan trong nội bộ phe nổi dậy Syria.
Trong bối cảnh khó khăn chồng chất trên mặt trận chính trị và ngoại giao, phe nổi dậy lại thêm chao đảo bởi những thất bại liên tiếp trên chiến trường. Tại một trong những chiến trường ác liệt nhất của Syria – thành phố chiến lược Qusair, quân đội trung thành với Tổng thống Assad liên tiếp giáng những đòn mạnh mẽ và quyết liệt xuống phe nổi dậy. Sau nhiều ngày giao tranh, quân chính phủ đã giành được quyền kiểm soát gần như toàn bộ Qusair – thành phố có vai trò cực kỳ quan trọng với cả chính quyền và phe nổi dậy.
Đối lập với tình trạng khốn đốn tứ bề của phe nổi dậy Syria, lực lượng của ông Assad tiếp tục đà thắng thế. Quân đội chuyên nghiệp và được vũ trang đầy đủ của chính phủ Syria liên tiếp “điền” thêm những chiến thắng mới vào chuỗi trận gần như bất bại của họ trong thời gian kéo dài nhiều tuần qua. Nhờ vào những bước ngoặt liên tiếp trên chiến trường, quân của ông Assad được khích lệ tinh thần rất nhiều, nhờ đó họ thêm tự tin và mạnh hơn.
Trong khi phe nổi dậy Syria nhận được sự ủng hộ cầm chừng của phương Tây thì chính quyền của Tổng thống Assad nhận được sự hậu thuẫn kiên định và vững chắc của các đồng minh như Nga, Iran và nhóm chiến binh Hezbollah ở Li-băng. Nếu như Nga liên tục cung cấp vũ khí hiện đại và tối tân cho quân đội Syria thì Iran và nhóm chiến binh Hezbollah sẵn sàng chiến đấu sát cánh bên lực lượng này.

Kiệt Linh