NSƯT Thành Lộc: 'Cô Út Bạch Lan hiền và khiêm tốn lắm'

NSƯT Thành Lộc trong tang lễ của NSƯT Út Bạch Lan

Chiều 5.11, linh cữu của NSƯT Út Bạch Lan được đưa về quàn tại chùa Ấn Quang trong niềm tiếc thương vô hạn của nhiều thế hệ nghệ sĩ và người yêu mến bà. NSƯT Thành Lộc là một trong những người đến viếng sớm nhất. Sau khi thành tâm rất lâu trước linh cữu của “cô Út” (cách xưng hô thân mật của NSƯT dành cho NSƯT Út Bạch Lan), anh đã ân cần thăm hỏi và chia sẻ nỗi đau cùng những người thân trong gia đình nghệ sĩ Út Bạch Lan. Cử chi chu đáo và chân thành của NSƯT Thành Lộc đã gây xúc động cho nhiều người có mặt trong tang lễ.

Tấm ảnh thờ của NSƯT Út Bạch Lan trong áo bà ba, trên cổ quàng chiếc khăn rằn. Hình ảnh thân thương gần gũi mang đậm chất Nam bộ của NSƯT Út Bạch Lan làm gợi nhớ nhiều kỷ niệm với giọng ca cải lương từng làm biết bao nhiều người say mê.

Tranh thủ một chút thời gian ngắn ngủi, NSƯT Thành Lộc đã chia sẻ những kỷ niệm sâu sắc cùng cảm tưởng của anh về nghệ sĩ tiền bối Út Bạch Lan.

Cảm xúc của anh khi nghe tin nghệ sĩ Út Bạch Lan qua đời?

Về mặt thể xác, tôi nghĩ sự ra đi của cô Út là một cách giải thoát, nhưng ở phía tình cảm, nghệ sĩ Út Bạch Lan mất đi là một tổn thất to lớn của sân khấu cải lương miền Nam. Giọng hát của cô cho đến tận bây giờ vẫn còn rất hay, rất trẻ và rất mùi, đúng với danh xưng mà giới kịch trường chúng tôi đặt là “Sầu nữ Út Bạch Lan”. Bây giờ muốn tìm lại giọng hát nào tương tự như vậy, tôi e là không có. Nghệ sĩ cải lương ở miền Nam nói chung, mỗi người đều có một màu sắc rất riêng biệt, và cái màu của Út Bạch Lan có thể nói khó để tìm ra.

NSƯT Thành Lộc thắp hương trước linh cữu của NSƯT Út Bạch Lan

Anh có thể nhắc lại kỷ niệm sâu sắc của anh với NSƯT Út Bạch Lan?

Tôi có một kỷ niệm với cô Út, một kỷ niệm mà có lẽ tôi rất khó quên được. Ngày xưa, khi tôi còn nhỏ, nghe danh của các nam nữ nghệ sĩ cải lương mà đối với chúng tôi đó là những tượng đài là rất kính nể và khâm phục. Bản thân tôi lúc đó nghĩ sẽ rất khó gần với những nghệ sĩ cải lương nổi tiếng thời đó vì họ là những ngôi sao.

May mắn, cách đây 10 năm, tôi có dịp tham gia một vở cải lương ghi hình bằng video, đó là vở Những dòng sông đều chảy. Tôi được đóng vai con của cô Út. Cô Út vào vai bà mẹ có rất nhiều con, tôi là đứa con út bị tâm thần. Người mẹ trong vở cải lương dành nhiều tình cảm cho đứa con út là tôi. Kỷ niệm đó tôi giữ mãi đến hôm nay. Cô là một người nghệ sĩ mà tôi hết sức kính trọng, ngưỡng mộ.

Ấn tượng của anh trong những ngày làm việc chung với NSƯT Út Bạch Lan?

Khi làm việc với cô Út, tôi thật sự bất ngờ, cô Út hiền đúng như cái tên gọi mà mọi người đã đặt cho cô. Cô hiền lắm. Tôi thấy cô có một điều mà hiếm thấy ở rất nhiều nghệ sĩ ngôi sao, đó là ai mà cô thấy diễn hay và nổi tiếng, dù là thế hệ hậu bối sau cô, cô đều có một sự ưu ái đặc biệt. Tôi xin dùng từ có lẽ hơi cường điệu một chút, đó là cô luôn dành sự “khâm phục” đối với những nghệ sĩ hậu bối nếu như người đó thành danh và có tài năng thật sự. Chính điều đó đã làm cho thế hệ nghệ sĩ trẻ chúng tôi rất ấm lòng. Bản thân chúng tôi đã tự tạo một khoảng cách đối với người lớn, chứ thật ra người lớn như cô Út Bạch Lan đối với chúng tôi họ không hề tạo ra khoảng cách nào. Với cô Út, chỉ cần tiếp xúc một lần là yêu ngay lập tức. Cô Út Bạch Lan không có khoảng cách đối với những người sau mình, đàn em mình, đàn con, đàn cháu mình.

Đức tính nào của NSƯT Út Bạch Lan khiến cho anh ngưỡng mộ?

Đó là sự khiêm tốn, giản dị trong lối sống của cô. Tôi chưa từng thấy hoặc nghe nói cô kiêu kỳ bao giờ. Tôi còn nhớ một lần chúng tôi có chương trình cải lương mang tên Gìn vàng giữ ngọc, chương trình cải lương tập hợp những người nghệ sĩ thuộc dòng họ của bầu Thắng, Minh Tơ. Cô Út đến đứng xem với tư cách khán giả, sau đó cô vào hậu trường thăm hỏi tất cả mọi người. Cử chỉ hành động đó làm cho tôi thấy ngưỡng mộ cô rất nhiều. Người ta nói những nghệ sĩ ngôi sao họ rất là kiêu kỳ, tôi thấy ở cô Út hoàn toàn không có chuyện đó. Từ hình ảnh và nhân cách của cô Út Bạch Lan, tôi càng thấy kính trọng những nghệ sĩ cải lương tiền bối vô cùng. Cái sự kiêu kỳ, làm phách của nghệ sĩ mà người ta hay nói chỉ có ở thế hệ nghệ sĩ hậu bối sau này, ở thế hệ tiền bối như cô Út Bạch Lan tôi không thấy điều đó.

NSƯT Thành Lộc thắp hương trước di ảnh của NSƯT Út Bạch Lan

Tôi đã từng được gặp các nghệ sĩ tiền bối như chị Thanh Nga, chú Thành Được, cô Út Bạch Lan… nên thấy rõ những đức tính khiêm tốn của thế hệ nghệ sĩ tiền bối thời đó. Có thể nói đây là những tố chất, hay nói một cách khác là bản chất của người nghệ sĩ niềm Nam. Họ giản dị và rất gần gũi chứ không hề kiêu kỳ như người ta đã đồn thổi. Đức tính khiêm tốn không phải do người ta cố tạo ra ở bề ngoài, mà nó nằm trong máu của họ, trong bản chất, trong hành vi ứng xử hàng ngày của người nghệ sĩ.

Anh có thể nói ngắn gọn về cách diễn và giọng hát của NSƯT Út Bạch Lan?

Cách diễn và cách hát của cô Út Bạch Lan không hề màu mè. Chất giọng của cô là rất “mùi”. Cô hát một cách rất tự nhiên chứ không như rất nhiều nghệ sĩ bây giờ, họ thường hay "hóa trang" giọng hát bằng cách cố luyến láy hoặc cách này cách kia. Cái hồn của cô như thế nào, cô hát như thế đó, cô không “trang điểm” cho giọng hát của mình. Cô Út hát với một sắc thái riêng, rất tự nhiên. Đó là điều rất hiếm có ở một nghệ sĩ.

Anh từng nghe NSƯT Út Bạch Lan trăn trở gì về sự thoái trào của nghệ thuật cải lương hiện nay?

Theo tôi biết, cô Út Bạch Lan là người không bao giờ màng đến chuyện danh phận. Sự trăn trở của cô là trăn trở của một người biết bản thân mình không thể làm gì được hơn cho cải lương. Nhưng những hoạt động nào có thể làm cho cải lương vực dậy, nếu cần đến cô, trong điều kiện sức khỏe cho phép, cô Út đều nhận lời ngay. Cô hát mà không cần cát-sê, không bao giờ hỏi bao nhiêu. Ngay thời vàng son của cải lương, cô Út cũng không hề có điều đó. Ai đưa bao nhiêu lấy bấy nhiêu. Đó là đức tính quý của cô mà lớp hậu bối chưa bao giờ làm được. Lớp nghệ sĩ bây giờ, khi nhận show câu đầu tiên họ hỏi là “cát-sê bao nhiêu”.

Hình ảnh, nhân cách, tài năng của NSƯT Út Bạch Lan tác động đến anh như thế nào?

Hình ảnh cô Út Bạch Lan trong tôi là một người phụ nữ nhỏ nhẹ, khiêm tốn và hiền từ. Tôi mới nghĩ ra một hình ảnh thật đẹp về cô, cô giống như một đóa hoa ẩn mình chứ không phô trương. Sự ra đi của cô Út chỉ có thể là thể xác, chứ ánh sáng của cô, nhân cách sống của cô chắc chắn một điều là sẽ ảnh hưởng đến chúng tôi mãi về sau này.

Cảm ơn anh đã chia sẻ.

Tiểu Vũ (thực hiện)