NSƯT Phạm Bằng và những dấu ấn qua các vai diễn

Nghệ sĩ Phạm Bằng được khán giả biết đến và yêu quý đặc biệt qua những vai diễn hài hước

NSƯT Phạm Bằng sinh năm 1931 tại Hà Nội. Năm 1959, nghệ sĩ Phạm Bằng tham gia đoàn kịch nghiệp dư của nhà thơ Hoàng Cầm. Sau đó ông được tuyển thẳng vào học tập tại trường Đại học Sân khấu khóa I.

Tuy vậy Phạm Bằng khi đó lại lựa chọn con đường vào đoàn văn công Hà Nội. Đó là một đoàn tổng hợp các loại hình, từ ca nhạc, múa, kịch nói, cải lương đến chèo, xiếc. Ông là một nghệ sĩ được đông đảo khán giả yêu mến bởi các vai diễn trong các tác phẩm hài kịch, chính kịch và trên màn ảnh nhỏ.

Phạm Bằng từng đoạt hai huy chương vàng trong Hội diễn Sân khấu toàn quốc với
vai lý trưởng trong vở kịch "Hồn Trương Ba, da hàng thịt".

Một số tiểu phẩm tiêu biểu của Phạm Bằng như: “Nghe đồn”, “Cờ bạc”, “Về quê”… Nhắc về sự nghiệp diễn xuất của ông người ta vẫn nhớ những vai diễn để đời từ chính kịch đến những vai diễn hài trong các tiểu phẩm của truyền hình. Từ vai thiếu úy Minh trong vở kịch tình báo “Đêm tháng 7” (đạo diễn Dương Linh) đến vai Lý Trưởng trong vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” (của Lưu Quang Vũ) và vai Thương trong “Mớ đời Thương” (của Tất Đạt). Có thể nói đây là hai vai diễn để đời của ông, với một vai phản diện, một vai bi hài mà không ai có thể thay thế được.

NSƯT Phạm Bằng được đông đảo khán giả biết tới khi tham gia chương trình "Gặp nhau cuối tuần" trong vai ông sếp ưa xu nịnh.

Năm 1964, đoàn kịch Hà Nội cùng các đoàn cải lương, đoàn chèo… được tách ra và bắt đầu đời sống riêng của mình. Tại đoàn kịch Hà Nội, đạo diễn Nguyễn Đình Nghi mời Phạm Bằng tham gia các vở diễn.

Thời gian sau, nhờ sự động viên khích lệ của đạo diễn Nguyễn Đình Nghi, ông lần đầu thử sức với vai trò mới – một diễn viên hài.

Ông cũng hay vào các vai cán bộ quan liêu, chuyên hạch sách người dân nhằm vụ lợi.

Dù sau đó nghệ sĩ đảm nhận khá nhiều vai diễn khác nhau, nhưng phải chờ tới chương trình Gặp nhau cuối tuần, tên tuổi ông mới đến với công chúng một cách sâu rộng. Suốt những năm từ 2004 đến 2010, nghệ sĩ Phạm Bằng là một trong những diễn viên chủ lực hút khán giả của chương trình bên cạnh những cái tên như Vân Dung, Công Lý, Xuân Bắc.

Ông đặc biệt gây ấn tượng với các vai “sếp đầu hói”. Với lối diễn hài tưng tửng, tỉnh queo, ông đã định hình được một phong cách hài rất riêng mang thương hiệu Bằng "hói" trong các tiểu phẩm trên truyền hình. Từ năm 2006 đến 2010, nghệ sĩ Phạm Bằng đi diễn liên tục. Ông được phong NSƯT năm 1993.

Đã cao tuổi nhưng NSƯT Phạm Bằng lại có duyên đóng cặp với nhiều cô bồ, cô vợ trẻ trên màn ảnh như Vân Dung, Thu Hương với tính cách “sợ vợ” khiến người xem cảm thấy vô cùng gần gũi.

Nhớ về NSƯT Phạm Bằng, không thể không nhắc đến các dạng vai Lý trưởng được
xem là "đo ni đóng giày" riêng cho ông.

Ở tuổi 85, NSƯT Phạm Bằng đã cống hiến tới những năm tháng cuối đời cho nghệ thuật. Năm ngoái, ông vẫn cùng đồng nghiệp tham gia phim hài Tết và đi diễn khắp nơi. Ông mới chỉ thông báo sẽ vắng mặt trong hài Tết tới đây vì phải điều trị bệnh, không thể tham gia diễn xuất.

Sự ra đi đột ngột của ông khiến nhiều nghệ sĩ và người hâm mộ bất ngờ và đau xót, nhưng hình ảnh một người nghệ sĩ luôn tận tụy hết mình vì nghệ thuật sẽ luôn được những người yêu mến ông ghi nhớ.

Hoàng Ninh (T/H)