Nóng “vụ” tiền lẻ

Dịch vụ đổi tiền lẻ vẫn hoạt động

Ảnh: Anh Tuấn

Ngân hàng nói không, chợ đen bảo có

Chiều 17-1 nhân viên giao dịch ngân hàng VPBank chi nhánh số 4 Dã Tượng (Hà Nội) nói với khách hàng, "năm nay bọn em không có tiền lẻ mới. Đến thời điểm này cũng chưa được biết có còn nguồn tiền lẻ nữa hay không”.

Các ngân hàng khác như BIDV, Techcombank, Vietcombank, LienVietposstbank cũng khẳng định không có tiền lẻ để đổi cho khách hàng cá nhân.

Còn ngoài thị trường tự do? Dù dịch vụ đổi tiền lẻ mới từ chỗ công khai nay đã "bí mật hơn” nhưng vẫn diễn ra khá sôi động, thậm chí muốn đổi bao nhiêu cũng có. Thay vì ngồi cố định một chỗ, tiền lẻ bày trong tủ kính, tại các điểm nóng đổi tiền lẻ tại phố Đinh Lễ, lân cận chùa Phúc Khánh, chùa Quán Sứ, chợ Quang Trung (Hà Đông)…"cò” đi rà rà và báo giá với khách hàng nếu có nhu cầu. Giá sàn mệnh giá từ 2.000 đồng trở xuống là 55%. Cụ thể, các loại tiền có mệnh giá nhỏ 200 và 500 đồng được chủ cửa hàng ra giá 100.000 đồng đổi được 55.000 đồng. Tương tự, mệnh giá 1.000 và 2.000 đồng đổi 100.000 đồng "ăn” 55.000 – 60.000 đồng.

Ngoài ra dịch vụ đổi tiền lẻ cũng chính thức được "lên mạng”. Các website doitienusd.com; doitienle.tin.vn; trum2do.com…. công khai quảng cáo đổi tất cả các mệnh giá tiền từ 500 đồng - 100.000 đồng, cam kết tiền mới 100% nguyên seri, phí từ 6-8%. Tại các địa chỉ mạng này chủ nhân dịch vụ này còn có chương trình chiết khấu và giao hàng tận nơi với các đơn hàng lớn trên 500.000 đồng diễn ra công khai. Tuy từng loại tiền mà giá đổi có mức khác nhau, dao động từ 10 ăn 5 đến 10 ăn 9. Trong đó, loại tiền lẻ mệnh giá 500 đồng có giá đắt nhất (10 ăn 5).

Ông Tào Ngọc Hải, Phó trưởng phòng Phòng An ninh Tài chính - Tiền tệ - Đầu tư (PA84) - Công an Hà Nội cho hay, hàng năm, PA84 và NHNN Chi nhánh Hà Nội đều phối hợp chặt chẽ trong kiểm tra các hoạt động mua bán tiền lẻ. Tuy nhiên, việc xử lý vẫn hạn chế, chủ yếu dừng ở mức nhắc nhở là chính. Nguyên nhân là vẫn thiếu chế tài để xử lý vi phạm này. Các quy định hiện tại chưa có quy định về mức xử phạt cụ thể việc kinh doanh lấy lãi tiền lẻ này.

Đại diện Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cũng cho rằng, dù sẵn sàng phối hợp, song cơ quan này cũng gặp khó khăn vì chế tài xử lý hành vi kinh doanh đổi tiền là chưa có.

Tiền lẻ ở đâu ra?

Càng cận Tết, tại cơ quan công sở, nhân viên bắt đầu "nóng” chuyện đổi tiền. Ai cũng muốn đổi tiền mới mệnh giá 10.000 đồng, 20.000 đồng. 50.000 đồng để tiện mừng tuổi.

Có điều đáng hỏi, trong khi NHNN không in thêm tiền lẻ mới; các ngân hàng thương mại cũng nói như đinh đóng cột, không có nguồn tiền. Vậy tiền lẻ trên thị trường tự do ở đâu ra? Có hay chăng tình trạng người từ trong ngành ngân hàng "tuồn” tiền lẻ ra ngoài?

Bà Nguyễn Mai Sương – Giám đốc Ngân hàng nhà nước chi nhánh Hà Nội cho rằng, nguồn tiền trên thị trường có thể là do các đối tượng đổi tiền tích trữ nguồn tiền lẻ từ trước đây. NHNN chi nhánh Hà Nội cũng khẳng định, nếu phát hiện nhân viên "tuồn tiền lẻ mới” ra ngoài sẽ phối hợp ngân hàng trên địa bàn để xử nghiêm.

Số liệu của NHNN Chi nhánh Hà Nội cho biết, trong năm 2013, Chi nhánh này đã thu về tiêng loại mệnh giá 500 đồng khoảng 900 bao tiền (9 tỷ đồng). trong khi chi phí in ấn và phát hành số tiền này vào khoảng 30 tỷ đồng, gấp 3 lần mệnh giá.

Tính đến cuối ngày 14-1, số tiền mệnh giá nhỏ từ 2.000 đồng trở xuống chiếm gần 50% diện tích kho tiền nhưng giá trị chỉ khoảng 5% so với tổng giá trị tiền tại kho, gây khó khăn cho việc sắp xếp kiểm kê, kiểm đến và xuất nhập tiền. Trong khi đó, nhu cầu tiền lẻ mệnh giá nhỏ là chủ yếu phục vụ nhu cầu chùa chiền, tín ngưỡng.

Ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ VH-TT&DL nói: "Đồng tiền nên để cho nó trở về đúng vị trí của nó. Năm nay ngành văn hóa thể thao du lịch cũng đặt trọng tâm văn hóa là bài trừ việc đổi tiền lẻ không để hiện tượng đổi tiền lẻ tồn tại ngay trong khu di tích”.

Thúy Hằng