Nobel Kinh tế vinh danh “lý thuyết hợp đồng”

Hai nhân vật này sẽ chia đôi giải thưởng có giá trị khoảng 930.000 USD.

“Các nền kinh tế hiện đại được gắn kết với nhau bởi vô số hợp đồng. Các công cụ lý thuyết do 2 ông Hart và Holmstrom phát triển giúp ích cho sự hiểu biết về các hợp đồng, tổ chức trong thực tế cũng như những cạm bẫy tiềm tàng trong quá trình soạn thảo hợp đồng” - thông cáo báo chí của viện trên đánh giá.

Công trình của họ đã đặt “nền móng trí tuệ” cho việc hoạch định chính sách trong những lĩnh vực như luật phá sản, thể chế chính trị. Theo đài BBC, những công cụ trên giúp xác định liệu công chức, viên chức nên được trả lương cố định hoặc theo hiệu suất làm việc. Một ứng dụng khác là xác định xem liệu các dịch vụ công (bệnh viện, trường học, trại giam…) nên do nhà nước hay tư nhân sở hữu.

Hai nhà kinh tế Oliver Hart (phải) và Bengt Holmstrom. Ảnh: NDTV

Ông Oliver Hart sinh năm 1948 ở thủ đô London - Anh nhưng xây dựng sự nghiệp ở Mỹ. Ông là giáo sư kinh tế tại Trường ĐH Harvard từ năm 1993. Ông nghiên cứu chủ yếu về lý thuyết hợp đồng, lý thuyết về công ty, tài chính doanh nghiệp, luật và kinh tế học.

Trong khi đó, ông Bengt Holmstrom sinh năm 1949 ở Phần Lan nhưng hiện sinh sống và làm việc ở Mỹ. Ông là giáo sư kinh tế tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), nổi tiếng với công trình nghiên cứu về tác động của hợp đồng và các hình thức khích lệ lên hành vi của doanh nghiệp. Đáng chú ý, ông từng có chân trong hội đồng quản trị hãng điện thoại Nokia trong giai đoạn 1999-2012.

Tờ The Guardian nhận định công trình của họ đóng vai trò quan trọng trong việc tìm giải pháp cho một số vấn đề gây tranh cãi, như trả lương thưởng cho các quan chức điều hành doanh nghiệp. Các gói lương thưởng loại này hiện bao gồm lương cơ bản, tiền thưởng và quyền chọn mua cổ phiếu. Theo công trình mang tính tiên phong của ông Holmstrom, loại hợp đồng tốt nhất là làm sao khuyến khích họ phát minh sáng tạo nhưng không được khinh suất. Ngoài ra, cần chú ý đến những yếu tố như tuổi tác, tham vọng… để đưa ra hợp đồng phù hợp.

Hay tin được nhận giải Nobel Kinh tế, ông Holmstrom cho biết ông cảm thấy bất ngờ và hạnh phúc khi thành tựu của mình cuối cùng đã được công nhận. Trong khi đó, ông Hart cho biết đã ôm chầm lấy vợ và đánh thức con trai dậy ngay khi hay tin được trao giải lúc 4 giờ 40 phút (giờ địa phương).

Lục San