Nợ công đã ở mức 52,6% GDP

Theo báo cáo về ngân sách Nhà nước do Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh trình bày thì "tính đến 31/12/2009 tổng số dư nợ công bằng 52,6% GDP, ước đến 31/12/2010 nợ công sẽ là 56,7% GDP". Ngay sau đó, con số nợ công "khoảng 52%" xuất hiện trong báo cáo thẩm tra về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Ủy ban Kinh tế, do Chủ nhiệm Hà Văn Hiền trình bày. Tuy nhiên, tại báo cáo thẩm tra sơ bộ về tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2010 đề ngày 1/10 của Ủy ban Tài chính - Ngân sách, thì "dự báo dư nợ công đã ở mức 52,6% GDP năm 2010 và 57,1% năm 2011, dư nợ quốc gia đã gần chạm ngưỡng cảnh báo...". Căn cứ vào những số liệu trên, ít nhất, có thể thấy dư nợ công của Việt Nam đã ở mức 52,6% GDP. Đề nghị khống chế nợ công không vượt quá 60% GDP Báo cáo của Chính phủ nhận định, nợ công ngắn hạn vẫn còn ở mức an toàn. Tuy nhiên, theo phân tích của cơ quan thẩm tra, mức dư nợ công khá cao cho thấy độ an toàn tài chính quốc gia sắp vượt ngưỡng cho phép. “Đề nghị Chính phủ trình Quốc hội khống chế nợ công không vượt quá 60% GDP, dư nợ Chính phủ, nợ chính quyền địa phương không quá 50% GDP, kiểm soát chặt chẽ nợ Chính phủ bảo lãnh cho các doanh nghiệp và cả khoản nợ của doanh nghiệp Nhà nước đi vay không có sự bảo lãnh của Chính phủ" cơ quan thẩm tra nhấn mạnh. Kiểm soát chặt những khoản nợ Chính phủ bảo lãnh và cả những khoản Chính phủ không công khai bảo lãnh cũng là lưu ý của TS. Benedict Bingham, đại diện thường trú của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Việt Nam tại hội thảo về nợ công mới được tổ chức tại Hà Nội. Các diễn giả tại hội thảo này cũng cho rằng không nên dựa quá nhiều vào ngưỡng nợ, mà quan trọng hơn là phải hiểu được phạm vi, quy mô và chất lượng nợ thực chất như thế nào. Điều đó đó đòi hỏi thông tin phải phong phú và chi tiết hơn nữa. Vào tháng 5 năm nay, ngay sát kỳ họp Quốc hội thứ bảy, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng đưa ra nhận định “mức dư nợ Chính phủ và nợ quốc gia đã tăng sát mức trần cho phép”. Theo con số của Bộ Tài chính tại kỳ họp đó, thì nợ quốc gia của Việt Nam đến 31/12/2009 chiếm 38,9% GDP; nợ Chính phủ chiếm 41,9% GDP, trong đó nợ trong nước chiếm 41,2%, nợ nước ngoài chiếm 58,8%. Tại phiên chất vấn, nhiều đại biểu cho rằng, những con số này chưa bao quát hết tình hình nợ công của Việt Nam và muốn được cung cấp những thông tin chi tiết hơn nữa. Dù vậy, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm nay đã không có nhiều con số chi tiết hơn về nợ công. Bao gồm cả nợ chính phủ, nợ chính quyền địa phương và nợ Chính phủ bảo lãnh. Liên quan đến chi trả nợ và viện trợ tăng 14,2% (10.000 tỷ đồng) so với năm 2009, nhiều ý kiến trong thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, tốc độ tăng chi trả nợ những năm gần đây có xu hướng tăng cao là điều đáng quan tâm. Bởi vậy, đề nghị Chính phủ giải trình rõ số tăng chi này và cần có báo cáo chi tiết về tình hình vay và trả nợ. Đề nghị giảm bội chi ngân sách xuống 5,5% GDP Năm 2010, Chính phủ dự kiến mức bội chi ngân sách là 5,95% GDP. Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị cân nhắc có thể giảm xuống mức 5,5% để làm cơ sở vững chắc giảm dần bội chi ngân sách bình quân 5 năm 2009 - 2013 xuống dưới 5%, như Chính phủ đã báo cáo Quốc hội. Về bội chi ngân sách Nhà nước năm 2011, Chính phủ dự kiến 125.100 tỷ đồng, bằng 5,5% GDP. Nguồn bù đắp bội chi: vay trong nước là 97.100 tỷ đồng, vay nước ngoài: 28.000 tỷ đồng. Mức dư nợ Chính phủ dự tính bằng 45,3% GDP, dư nợ quốc gia bằng 42,8% GDP. Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, nền kinh tế năm 2011 đã bắt đầu đi vào thế ổn định, nên không thể tiếp tục thực hiện các biện pháp đặc biệt vốn đã được linh hoạt áp dụng trong thời kỳ chống suy giảm kinh tế trong 2 năm vừa qua. Do đó, đề nghị khống chế mức bội chi năm 2011 ở mức giá trị tuyệt đối thấp hơn hoặc tối đa là bằng với năm 2010 (khoảng 120 nghìn tỷ đồng) thấp hơn mức Chính phủ trình khoảng 5.100 tỷ đồng, và chỉ phát hành trái phiếu chính phủ ở mức 40 nghìn tỷ đồng (cho các công trình cấp bách nhất), thấp hơn dự kiến của Chính phủ 5 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, đề nghị đưa các khoản chi đang quản lý qua ngân sách Nhà nước vào trong cân đối Ngân sách Nhà nước (xổ số kiến thiết, vốn trái phiếu Chính phủ) để phản ánh số bội chi thực tế đúng hơn và theo thông lệ chung Quốc tế. “Với tình hình bội chi ngân sách Nhà nước ở mức cao trong nhiều năm liên tục và tốc độ phát hành trái phiếu chính phủ như hiện nay, thì việc các chỉ số nợ vượt ngưỡng an toàn rất dễ xảy ra trong trung hạn”, cơ quan thẩm tra bày tỏ lo ngại. Cùng với các báo cáo khác về tình hình kinh tế xã hội, tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2010 cũng sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp hôm nay (2/10).