Những giờ học hè không sách vở

Nhiều mô hình trải nghiệm sáng tạo cho HS ngày hè

Có mặt tại Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1) chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước sự náo nhiệt trong sân trường những ngày hè. Không có lớp học với phấn trắng bảng đen, nhưng những cái vỗ tay, tiếng cười đùa của HS tại trường khiến chúng tôi cứ ngỡ như mình đang ở nhà văn hóa thiếu nhi.

Khoảng sân rộng với nhiều hoạt động cho HS được trường mở ra tối đa. Từ sân chơi bóng rổ, bóng đá, bóng bàn, đến góc nhỏ cho các hoạt động ngâm thơ, vẽ tranh… tất cả đều thu hút sự tham gia rất nhiệt tình của HS.

Những câu hỏi đáng yêu như: “Cô ơi có rắn trong đất không cô? Cô ơi có con sâu không cô? Cô ơi như vậy đã tưới đủ nước chưa cô?” lâu lâu vang lên đầy sự tò mò, hứng khởi của các em khi được nghịch và trải nghiệm với các hoạt động ngoại khóa như trồng rau, làm vườn thật sự khiến phụ huynh hài lòng.

Cô Lâm Hồng Lãm Thúy - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm - cho biết: Đến với giờ học trồng rau các cháu được cô giáo dạy cách vun phân cho đất, cách gieo hạt, nhổ cỏ, chăm sóc, theo dõi sự phát triển của hạt mầm.

Qua các hoạt động trải nghiệm chung các em sẽ hiểu và hình thành nếp sống tốt cho mình. Cô Thúy cho biết, ngoài các hoạt động trải nghiệm, giáo viên của trường còn thiết kế rất nhiều hoạt động và sân chơi khác cho trẻ.

Chị Nguyễn Phương Loan, một phụ huynh có con đang học tại trường vừa giúp con tơi đất vừa nói: “Tôi thấy đây là hoạt động rất thiết thực, từ việc tự tay chăm sóc hạt mầm, bé học được cách yêu quý cây xanh, yêu trường mình hơn”.

Được biết, năm nay là năm thứ hai Sở GD&ĐT TPHCM chỉ đạo các trường không được tổ chức dạy văn hóa trong dịp hè. Thay vào đó, các hoạt động phát triển kỹ năng, trải nghiệm sáng tạo... được khuyến khích thực hiện. Mô hình sinh hoạt hè của Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm, cũng như nhiều trường tiểu học, THCS trên địa bàn thành phố được xem là sự nỗ lực sáng tạo của các thầy cô nhằm mang đến cho các em một mùa hè thực sự ý nghĩa đồng thời vẫn đáp ứng được nhu cầu gửi con của không ít phụ huynh trong dịp hè.

Nói về các hoạt động trải nghiệm ngày hè được giáo viên xây dựng cho HS, cô Lâm Hồng Lãm Thúy - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm - phân tích: Vẫn là học Toán, học Tiếng Việt nhưng hoàn toàn không phải theo chương trình. Ví dụ tại các buổi sinh hoạt hè, cô giáo sẽ đưa một văn bản, một bài thơ, một bài đồng dao, ca dao, tục ngữ cho các em tìm hiểu nội dung.

Trong quá trình tìm hiểu, cô phân tích, yêu cầu HS tìm từ ghép, từ láy, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa hoặc đặt câu. Dựa trên việc tìm hiểu, phát triển văn bản sẽ mang lại kiến thức, ôn luyện lại cho các em. HS vừa được vui chơi, vừa tích lũy kiến thức từ chính các hoạt động trải nghiệm ấy.

Vai trò của các câu lạc bộ trong nhà trường

Để thuận tiện cho phụ huynh, các lớp sinh hoạt hè của trường được tổ chức trên khung thời gian của giờ học, có lớp bán trú và cũng có lớp học một buổi tùy theo nhu cầu của gia đình. Các em được chủ động lựa chọn sinh hoạt theo các câu lạc bộ, với các môn học phù hợp nguyện vọng của mình theo 3 hướng: Bồi dưỡng, năng khiếu và kỹ năng.

Cụ thể, với tiêu chí bồi dưỡng kiến thức các em được tham gia vào các câu lạc bộ như: “Ươm mầm văn thơ”, “Đồng dao vui nhộn”, “nhà toán học tương lai”, “chơi với nhạc cụ dân tộc”… Những kiến thức từ các hoạt động trải nghiệm của các câu lạc bộ không đơn thuần là kiến thức, mà được chuyển hóa một cách sinh động thông qua các hình thức làm thơ, gieo vần, giải quyết những tình huống thực tế, hay những chuyến về nguồn...

Bên cạnh các hoạt động ngoại khóa vui nhộn, nhiều màu sắc, các câu lạc bộ “Khéo tay hay làm”, “thể dục thể thao”, “năng khiếu” cũng thu hút sự tham gia của không ít HS trong dịp hè tại các trường. Thông qua các hoạt động thực tiễn kiểu như tập cắt giấy xếp hình, các trò chơi xếp hình, vẽ… HS tiểu học nhận thức một cách sâu sắc hơn về diện tích của từng hình.

Theo cô Nguyễn Thị Kim Hương - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Lạc Long Quân (quận 11) thì với các hoạt động đa dạng tại câu lạc bộ năng khiếu trong nhà trường như: Đàn, hát, thể dục thể thao… HS không chỉ được rèn luyện thể chất, được vui chơi sinh hoạt trong môi trường an toàn, quan trọng hơn thông qua các hoạt động trải nghiệm với bạn bè trong câu lạc bộ, các em sẽ hình thành được nhiều tính cách tốt đẹp hơn, hiểu hơn về thực tế cuộc sống quanh mình.

Ở Trường THCS Trần Văn Ơn (quận 1) các em ở lứa tuổi cấp 2 được chọn học những lớp thể dục tự chọn, Tin học, lắp ráp robot, kỹ năng sống. Câu lạc bộ thực nghiệm các môn học ra đời nhằm mục đích biến những kiến thức khô cứng trên sách giáo khoa trở thành những hoạt động khoa học lý thú.

Với lớp ứng dụng kiến thức vật lý, các em được trải nghiệm đun nấu làm bánh xà bông theo những hình dạng khác nhau, làm kính vạn hoa. Lớp ứng dụng bài đối xứng trục trong Toán học, các em cùng thực hành xếp tháp bằng ống hút nhựa, làm chong chóng.

Các em được trải nghiệm môn Văn trong câu lạc bộ bằng cách tìm hiểu mở rộng nội dung thông qua các chuyên đề. Chẳng hạn như với chuyên đề “chuyện tình người lính qua các tác phẩm văn học”, các em được tìm hiểu các bức thư gửi gia đình của các thế hệ đi trước, được đến tham quan các bảo tàng nơi lưu giữ những kỷ vật của người chiến sĩ, hoặc đến nhà thăm hỏi trực tiếp những người cựu chiến binh. Cảm nhận bằng hơi thở cuộc sống, nên kiến thức đến với các em một cách tự nhiên, nhẹ nhàng và đầy lý thú.

Các hoạt động trải nghiệm hè mà các trường tiểu học, THCS trên địa bàn TPHCM quyết liệt thực hiện trong thời gian qua đã nhận được sự hưởng ứng rất tích cực từ gia đình và chính bản thân HS. Nhìn những giọt mồ hôi lấm tấm, những nụ cười trong veo, những bàn tay lấm lem những vệt màu của các em trong các giờ sinh hoạt hè tại trường, chúng tôi tin, không chỉ giáo viên, phụ huynh mà bất kỳ người lớn nào cũng cảm thấy hạnh phúc vì các em đã có một mùa hè thật ý nghĩa. Một mùa hè không sách vở.