Những dấu hỏi vụ mua bán công ty, lừa tiền ngân hàng
Sau 7 năm trong trại tạm giam, cựu giám đốc chuyên kinh doanh thức ăn gia súc vẫn luôn kêu oan khi bị cáo buộc về hành vi lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 40 tỷ đồng của ngân hàng.
Vụ án Đào Hữu Tình (SN 1978, ở Bắc Ninh, cựu giám đốc Công ty TNHH Ban Mai và Công ty Thương mại Quốc tế Ban Mai) xảy ra từ năm 2009.
Năm 2012, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội tuyên phạt bị cáo mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do có kháng cáo, bản án trên bị hủy. Năm 2015, bị cáo bị xử phạt 20 năm tù giam. Sau phiên tòa sơ thẩm lần thứ hai, bị cáo tiếp tục kháng cáo kêu oan lên Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội.
Chuyển nhượng công ty, lừa tiền ngân hàng
Theo hồ sơ vụ án, năm 2006, ông Tình và ông Hà Văn Nga (Giám đốc Công ty TNHH Viễn Đông, đã mất) thỏa thuận về việc chuyển nhượng Công ty Viễn Đông với giá 75 tỷ đồng. Để có tiền chi trả, ông Tình mượn tư cách pháp nhân của công ty này để vay tiền ngân hàng. Hợp thức hóa thủ tục, ông Nga ký quyết định bổ nhiệm ông Tình làm Tổng giám đốc Công ty Viễn Đông. Ông Tình rủ thêm Nguyễn Thị Thúy Hằng (SN 1977, ở Hà Nội) cùng tham gia thương vụ mua bán trên.
Cơ quan tố tụng xác định, ông Tình, bà Hằng và ông Nga lập các tài liệu giả mạo gồm biên bản họp hội đồng thành viên; hợp đồng giả mạo về việc chuyển nhượng toàn bộ vốn của 4 thành viên góp vốn sở hữu của Công ty Viễn Đông cho ông Tình và bà Hằng. Riêng ông Nga chuyển nhượng 50% vốn.
Nhóm này còn lập khống giấy xác nhận nguồn vốn thể hiện ông Tình đã chuyển 40 tỷ đồng, bà Hằng chuyển 35 tỷ đồng cho các thành viên đã chuyển nhượng cổ phần.
Năm 2007, Đào Hữu Tình ký hợp đồng tín dụng vay ngân hàng 100 tỷ đồng, mục đích đầu tư 3 dự án: Nhà máy chế biến thức ăn thủy sản, gia súc, gia cầm tại Đồng Văn (Duy Tiên, Hà Nam); Khu nuôi trồng thủy sản tại huyện Nghĩa Hưng (tỉnh Nam Định) và Khu nuôi trồng thủy sản tại biển Hòn Mê (Thanh Hóa). Tài sản đảm bảo là toàn bộ tài sản đã hình thành và sẽ hình thành trong tương lai từ vốn vay của 3 dự án trên và 3 bất động sản ở Bắc Ninh và Hà Nội.
Thực tế, các dự án trên đã đi vào hoạt động trước thời điểm ông Tình, bà Hằng dùng pháp nhân là Công ty Viễn Đông vay vốn ngân hàng.
Để đảm bảo điều kiện vốn đối ứng, ông Tình và bà Hằng đã mua 92 hóa đơn VAT khống của 8 công ty tại Hải Phòng, giá trị hơn 104,8 tỷ đồng.
Khi Công ty Viễn Đông có đủ hồ sơ, ngân hàng đã giải ngân 38,5 tỷ đồng. 2 đối tượng đã sử dụng số tiền này để trả nợ, chi mua hóa đơn VAT và chiếm giữ cho cá nhân.
Hiện Công ty Viễn Đông đã trả được 9,8 tỷ đồng. Hai bị cáo Tình và Hằng khắc phục hơn 7,7 tỷ đồng; còn phải bồi thường 20,8 tỷ đồng.
Trong vụ án này, cơ quan điều tra xác định một nhóm bị can tiếp tay cho hai bị cáo mua bán trái phép hóa đơn và nhóm cán bộ thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Hợp đồng tín dụng có trái pháp luật?
Trong phiên tòa trước, bị cáo Đào Hữu Tình luôn kêu oan, cho rằng bản thân không lừa đảo, không sử dụng số tiền vay. Bị cáo đề nghị được đình chỉ vụ án để quay lại Công ty Viễn Đông đòi lại quyền lợi.
Luật sư Nguyễn Văn Chung bào chữa cho bị cáo Đào Hữu Tình cho rằng, đại diện ngân hàng khẳng định hợp đồng tín dụng là đúng pháp luật và vẫn còn giá trị pháp lý. Như vậy, giả sử tài sản mà Đào Hữu Tình với tư cách Tổng giám đốc Công ty Viễn Đông đem thế chấp cho ngân hàng không có giá trị thật, thì có thể kết luận hai bị cáo Tình và Hằng chiếm đoạt tiền của ngân hàng. Nhưng khu nuôi trồng thủy, hải sản ở Thanh Hóa và Nam Định đã được đầu tư đáng kể, nhà máy sản xuất thức ăn gia súc ở Hà Nam đã đi vào hoạt động. Trị giá tài sản ước tính lớn hơn rất nhiều khoản tiền Công ty vay của ngân hàng.
Theo luật sư, nếu hợp đồng tín dụng là trái pháp luật, các bên có thể kiện ra tòa án để yêu cầu bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Trong trường hợp đó, ngân hàng có quyền yêu cầu phong tỏa tài sản của Công ty Viễn Đông để thi hành án (vốn góp của ông Nga là 72%).
Luật sư đề nghị chuyển tội danh cho bị cáo từ tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản sang tội Mua bán trái phép hóa đơn.
Diễn biến mới nhất là vào ngày 21/10/2016, bị cáo Đào Hữu Tình đề nghị tòa án triệu tập một số người liên quan. Mặt khác, một bị cáo khác cũng kháng cáo nhưng vắng mặt. Để đảm bảo quyền lợi của các bị cáo, hội đồng xét xử đã quyết định tạm hoãn phiên tòa.
Đầu tư Chứng khoán sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vụ án này.
Đỗ Mến