Nhếch nhác nạn xả rác từ hàng ăn vỉa hè

Rác thải xả ngay xuống vỉa hè, lòng đường (ảnh chụp trước quán bán bún, phở tối số 171 Quang Trung, Hà Đông).

Tùy tiện xả rác

Khảo sát thực tế cho thấy, việc lấy vỉa hè làm nơi buôn bán, kinh doanh hàng ăn uống không chỉ có tại khu vực trung tâm Thủ đô mà có ở hầu hết các quận, huyện. Tại bất kỳ con phố nào, thậm chí là đầu các ngõ, ngách, gần các cổng trường học, bệnh viện… đều có quán ăn, hàng rong vỉa hè. Có quán chỉ hoạt động vào buổi sáng, từ 6h đến 9h, phục vụ hàng quà sáng; có nơi lại chuyên phục vụ ăn tối, ăn đêm (hoạt động từ 18h đến 24h), hay quán ăn trưa phục vụ công chức, người lao động… Với đặc tính bám vỉa hè để kinh doanh, không gian thoáng, đồ ăn uống đa dạng, giá cả phải chăng… thì quán ăn vỉa hè là sự lựa chọn của nhiều người. Theo quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm, đa số các chủ cửa hàng ăn uống bố trí sọt đựng rác, song nhiều thực khách vẫn chưa ý thức bỏ rác vào sọt, trong khi chủ hàng ngại không nhắc nhở, nên tình trạng xả rác bừa bãi diễn ra khá nhiều.

Ghi nhận của phóng viên vào lúc 19h ngày 6-10, tại quán gà trên phố Phủ Doãn (đoạn gần ngã tư giao cắt phố Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm), cả đoạn vỉa hè dài gần 10m, ban ngày là nơi sửa chữa xe máy nhưng buổi tối biến thành hàng ăn, dù đơn giản chỉ là loạt bàn ghế nhựa kê ra. Quán khá đắt khách, người này vừa ăn xong đứng lên đã có người khác đứng chờ chen chân ngồi vào. Mặc dù chủ hàng đã bố trí sọt rác để ngay dưới gầm bàn, song không ít người sau khi lấy giấy ăn lau đũa, thìa… tiện tay vứt ngay xuống đất. Quán đông, chủ hàng không quản và nhắc khách vì lo nếu nhắc nhở sẽ mất khách, nhân viên lại chỉ dọn trên mặt bàn sau khi khách ăn xong. Do đó, chỉ sau một vài loạt khách đến ăn, cả đoạn vỉa hè “trắng xóa” bởi giấy do khách vứt xuống.

Quan sát tại cửa hàng bán bún, phở gà tối (số 171 Quang Trung, quận Hà Đông), phóng viên nhận thấy, cửa hàng bố trí toàn bộ số bàn ghế ra vỉa hè khiến người đi bộ không còn lối đi. Lượng khách đến ăn tại quán rất đông, song toàn bộ giấy ăn, xương gà, rác thải khác đều được vứt xuống đất, thậm chí tràn cả xuống đường, gây mất mỹ quan và vệ sinh môi trường. Không những xả rác ra vỉa hè, lòng đường, lượng dầu mỡ, mắm, muối… rơi vãi ra vỉa hè trong quá trình khách ăn uống đã làm cho cả đoạn vỉa hè luôn trong tình trạng nhớp nhúa, trơn trượt.

Gánh nặng cho nhân viên vệ sinh môi trường

Với nhiều quán ăn, hàng rong vỉa hè, chỉ sau khi hết hàng, hay lúc vãn khách, việc thu dọn giấy ăn, rác thải mới được quét dọn. Song, cũng có nhiều quán, đặc biệt tại quận Hoàn Kiếm, lại gây nhiều vất vả cho công nhân vệ sinh môi trường (VSMT) khu vực.

Ông Nguyễn Hữu Chiến - Phó Giám đốc Chi nhánh Hoàn Kiếm (Công ty Môi trường đô thị Hà Nội) cho biết: Hoàn Kiếm cũng như nhiều địa bàn tại Thủ đô, hàng rong, quán ăn vỉa hè tồn tại khá nhiều. Hoạt động của các quán ăn này chủ yếu ở những mốc thời gian: Đầu giờ sáng, trưa, chiều tối và đêm. Việc khách hàng sử dụng giấy ăn lau bát, đũa rồi vứt ngay xuống chân diễn ra phổ biến. Trong khi đó, công nhân VSMT chủ yếu chỉ đi thu dọn bên ngoài lề đường, trên vỉa hè (trong phạm vi hàng ăn) thì chủ hàng chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, phần lớn chủ hàng cũng chỉ quét dọn sau khi bán xong. Không chỉ khiến công nhân VSMT nhiều việc hơn, nhiều hàng quán sắp xếp phương tiện (ô tô, xe máy) của khách đến ăn ngay dưới lòng đường, khiến việc triển khai cơ giới hóa thu gom rác gặp không ít khó khăn.

Tìm hiểu thực tế tại một số địa phương cho thấy, nơi nào cũng biết việc bán hàng quán vỉa hè, hàng rong là vi phạm trật tự văn minh đô thị, an toàn giao thông, tuy nhiên việc xử lý không dễ. Điển hình là vi phạm tại khu vực Bệnh viện Phụ sản trung ương - đây là địa bàn giáp ranh giữa 3 phường: Hàng Bông, Trần Hưng Đạo, Hàng Trống (Hoàn Kiếm), do vậy phường này ra quân dẹp, hàng rong lại chạy sang phường khác bán. Chính việc chưa có phối hợp chặt chẽ giữa các phường trong việc xử lý đã khiến tình trạng hàng ăn rong, quán ăn uống buổi trưa tại đây trở nên nhếch nhác, lộn xộn.

Bà Hoàng Thị Bảo Phương, Chủ tịch UBND phường Phương Mai (quận Đống Đa) cho biết, hằng ngày phường đều bố trí lực lượng tự quản làm nhiệm vụ hỗ trợ công tác bảo đảm trật tự đô thị, an toàn giao thông dọc phố Phương Mai và các ngõ, song do nhu cầu ăn uống của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân đang điều trị ở các bệnh viện gần đó quá lớn, nên các hộ có nhà mặt phố, mặt ngõ đều tận dụng để bán hàng ăn. Khi có lực lượng tự quản thì các hộ kinh doanh đúng quy định, nhưng khi lực lượng rút quân, các hộ lại bày hàng hóa ra vỉa hè bán.

Để khắc phục tình trạng hàng rong, quán hàng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường xả rác thải gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị, đồng thời bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, đã đến lúc chính quyền các cấp cần tăng cường kiểm tra, có chế tài xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm. Ngoài ra, các ngành chức năng cần tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức cho chủ quán và người dân trong việc giữ vệ sinh môi trường tại các quán ăn trên toàn địa bàn.

Bài, ảnh: Khánh Hằng