"Nhà sáng chế” 18 tuổi

Với mong muốn giúp đỡ những người khuyết tật (NKT), người cao tuổi có thể thao tác thuận lợi trong việc quản lý nhà cửa, đóng mở các cửa ra vào theo ý muốn để phòng chống trộm, em Nguyễn Hữu Trung, học sinh lớp 12A5, Trường THPT Vĩnh Xuân (huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long) đã thiết kế thành công mô hình “Hệ thống điều khiển nhà từ xa và phòng chống trộm cho người khuyết tật và người già”.

Đây là sản phẩm vừa giành giải nhất cuộc thi “Sáng tạo khoa học kỹ thuật thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Vĩnh Long lần thứ 5, năm 2015 - 2016”. Tác phẩm này cũng đang tranh tài tại thủ đô Hà Nội và đang đợi kết quả.

“Nhà sáng chế” Nguyễn Hữu Trung.

Trung cho biết: “Em muốn NKT, người già, nạn nhân chất độc da cam còn cử động tay chân được không tự ti mặc cảm với xã hội thông qua việc có thể trông nom nhà cửa an toàn, theo ý muốn, không làm tăng thêm gánh nặng cho gia đình, vậy là em bắt tay thực hiện ước mơ của mình…”.

Hàng ngày sau giờ lên lớp, Trung dành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu có liên quan, tranh thủ đi thu gom, tận dụng các mạch điện tử của các thiết bị điện tử đã bỏ đi để mày mò, đầu tư cho “tác phẩm” của mình. Với những nguyên liệu không thể tận dụng, em dành dụm tiền ăn sáng để mua.

Trung cho biết, toàn bộ nguyên vật liệu để hình thành hệ thống mất khoảng 500.000 đồng, thời gian thi công khoảng 15 đến 20 ngày.

Với thiết bị này, NKT hay người già đang ngồi trên chiếc xe lăn, xe lắc hay ở bất kỳ địa điểm nào khác đều có thể tự vận hành điều khiển tất cả các thiết bị trong nhà ngay như: mở cửa cái hay cửa sổ; tự động tắt, mở hệ thống đèn trong nhà khi trời sáng, tối.

Bên cạnh đó còn kết hợp với thiết bị chống trộm thông minh để bảo vệ ngôi nhà. Thiết bị này có thể thao tác tại chỗ hoặc báo qua điện thoại di động của chủ nhà.

“Nhà sáng chế” Nguyễn Hữu Trung cho biết: Dụng cụ thiết lập bao gồm: một hộp nhôm cũ để đặt bộ điều khiển trung tâm, điện thoại, pin, mạch hạ áp, mạch đèn, còi hú và các phụ kiện khác. Muốn cho hệ thống đóng mở cửa hoạt động, hay tắt mở hệ thống đèn chiếu sáng chỉ cần khởi động các công tắc.

Song song đó, hệ thống chống trộm tự động được đấu nối vào các cửa, mỗi khi cửa bị mở với bất kỳ ngoại lực nào, hệ thống lập tức hoạt động và còi báo động sẽ vang lên kèm theo tiếng chuông trên điện thoại di động của chủ nhà sẽ vang lên liên tục. Học sinh “đa sáng kiến”.

Nguyễn Hữu Trung bên mô hình điều khiển từ xa phòng chống trộm giành cho người khuyết tật và người già.

Đây không chỉ là lần đầu tiên, cậu học sinh “đa sáng kiến” này nhận giải nhất cuộc thi cấp tỉnh quy tụ hàng ngàn sản phẩm dự thi năm 2016 mà trước đó, Nguyễn Hữu Trung đã xuất sắc giành khá nhiều giải thưởng tại các cuộc thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Vĩnh Long như: Giải nhất năm 2011- 2012 với mô hình “Xe hót rác tự động”; giải khuyến khích năm 2012 - 2013 với mô hình “Rô bốt lau nhà”; giải 3 năm 2013 - 2014 với tác phẩm “Rôbốt đa năng” với tính năng tự hót rác, sắp xếp thứ tự các thùng chứa rác, hút bụi trong không khí và năm 2015 - 2016 em tiếp tục đạt giải nhất với mô hình vừa nêu.

Những mô hình của em luôn bám sát với nhu cầu thực tế của cuộc sống, dễ thực hiện, giá thành rẻ nhưng hiệu quả cao.

Không chỉ giỏi môn Vật lý, Toán mà Trung còn rất đam mê môn Văn, một môn học xem ra chẳng liên quan gì đến những sáng kiến độc đáo của mình mà theo lời Trung nói: “Những lúc căng thẳng quá thì môn Văn đã giúp tôi lấy lại thăng bằng rất hiệu quả”.

Ba mẹ em vốn dĩ là nông dân chân chất sinh sống bằng nghề nông, vì vậy, sau giờ lên lớp, Trung còn tranh thủ đi cắt cỏ nuôi bò, làm cỏ ruộng hay trông quán giải khát và dạy em mình học tập. Thời gian nghiên cứu của Trung thường bắt đầu từ 9 đến 12 giờ đêm, có khi đến tận 2, 3 giờ sáng.

Chia tay chúng tôi với nụ cười rất tự tin rạng rỡ, Nguyễn Hữu Trung bật mí: Em đang sắp “ra lò” một sản phẩm mới đảm bảo lạ và không “đụng hàng” là “Xe sử dụng năng lượng mặt trời kết hợp nguồn điện từ trường từ bánh xe” với 2 ưu điểm chính: Không sử dụng nhiên liệu truyền thống là xăng, dầu các dạng và vừa đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường.

Em đã hoàn chỉnh đến lần thứ 3 và thành công đang đến trong tầm tay. Dự kiến “nhà sáng chế” tuổi 18 sẽ trình làng mô hình này vào những cuộc thi sắp đến.
Sự nghiên cứu miệt mài, sáng tạo, linh động của em Trung rất đáng được ghi nhận, tôn vinh. Và cần lắm một sự hỗ trợ nhanh chóng, thiết thực từ các ngành có liên quan để những ý tưởng, sáng kiến của Nguyễn Hữu Trung sớm đi vào hiện thực.

Bài và ảnh: Song Anh