Người Thái vĩnh biệt vua Bhumibol

(Cadn.com.vn) - Biểu tượng cho sự ổn định, hòa giải và thống nhất của Thái Lan - nhà vua Bhumibol Adulyadej - đã qua đời hôm 13-10, sau 70 năm trị vì.

Những giọt nước mắt lăn dài, thổn thức trên gương mặt của hàng ngàn người dân tập trung ở Bệnh viện Siriraj để cầu nguyện cho nhà vua Bhumibol Adulyadej khi chính phủ Hoàng gia chính thức thông báo vị quốc vương trị vì lâu nhất thế giới này đã qua đời.

Biến cố đau thương xảy đến với người dân Thái Lan trong bối cảnh quốc gia Chùa Vàng này vẫn còn đặt dưới sự cai trị của chính quyền quân sự sau cuộc đảo chính không đổ máu vào năm 2014.

"Chúng tôi đã mất đi người cha"

Theo thông cáo chính thức của Hoàng gia Thái Lan, vua Bhumipol Abdulyadej – Rama IX qua đời vào lúc 15 giờ 52 tại Bệnh viện Siriraj. “Nhà vua kính yêu của chúng tôi đã ra đi thanh thản tại bệnh viện Siriraj”, Reuters dẫn thông cáo cho biết.

Theo Reuters, hàng triệu người dân trên khắp Thái Lan đã bật khóc nức nở khi nghe tin này. “Tôi thật sự rất buồn. Người mang lại rất nhiều điều cho đất nước này”, Reuters dẫn lời Apinut Jaroonpipatkul, một sinh viên 25 tuổi, nói. "Chúng tôi đã mất đi người cha", một phụ nữ nói. Các trang báo ở nước này cũng đồng loạt đổi trắng đen nhằm tưởng nhớ nhà vua. Quốc hội Thái Lan cũng tổ chức một phiên họp đặc biệt lúc 21 giờ (giờ địa phương). Ngay sau đó, Thủ tướng Prayut Chan-ocha tuyên bố, Thái Lan để tang vua Bhumibol một năm và người dân không được tổ chức các lễ hội trong vòng 30 ngày tới. Lễ lên ngôi của thái tử cũng sẽ không diễn ra cho đến khi thời gian quốc tang kết thúc.

Vua Bhumibol, sinh ngày 5-12-1927 ở bang Massachusetts, Mỹ, nơi cha ông theo học ngành y. Tuổi thơ của ông hầu hết ở Mỹ và Thụy Sĩ. Khi mới 19 tuổi, ông lên ngôi vua (vào ngày 9-6-1946) sau khi người anh trai quốc vương Ananda Mahidol, 20 tuổi, bị ám sát bằng một phát đạn vào đầu (Vụ ám sát này cho đến nay vẫn còn là một bí ẩn).

70 năm trị vì, 70 năm được tôn quý

Vua Bhumibol lên ngôi từ những ngày đầu đất nước phải hứng chịu hậu quả chiếm đóng của Nhật Bản trong Thế chiến II và kết thúc trong thời đại mạng Internet bùng nổ.

Suốt 70 năm trị vì, ông trở thành biểu tượng cho sự ổn định, hòa giải và thống nhất ở Thái Lan và luôn là nhân vật được người dân tôn trọng và yêu quý nhất. “Đây là nhân vật được người dân nước này tôn trọng và yêu quý trong 70 năm qua”, phóng viên Will Ripley của CNN nói trong bản tin ghi bên ngoài bệnh viện Siriraj, nơi hàng ngàn người dân Thái vẫn ngày đêm tụ tập để cầu nguyện sức khỏe cho nhà vua. Một trong số họ nói với phóng viên Will Ripley rằng, họ thật sự rất buồn vì luôn nghĩ ông sẽ sống đến 120 tuổi.

Trong suốt những năm nắm quyền, nhà vua can thiệp để giải quyết khủng hoảng chính trị, sử dụng ảnh hưởng nhằm xoa dịu tình huống đe dọa gây bất ổn cho đất nước. Về mặt pháp lý, ông có ít quyền lực, nhưng thực sự có ảnh hưởng lớn thông qua vị thế đặc biệt trong xã hội Thái Lan. Năm 1973, vua Bhumibol giúp lèo lái đất nước ra khỏi các cuộc đụng độ bạo lực giữa sinh viên biểu tình và nhà cầm quyền quân sự.

Sự xuất hiện đáng chú ý nhất của ông trên sân khấu chính trị là vào tháng 5-1992, thời điểm bùng nổ bạo lực giữa các nhà vận động ủng hộ dân chủ và quân đội. Khi đó, vua Bhumibol đã triệu tập lãnh đạo hai bên; và hình ảnh trên truyền hình cho thấy cả hai đã phục tùng quỳ trước nhà vua đã giúp giảm căng thẳng và chấm dứt bạo lực. Sự can thiệp này cũng được cho là đã củng cố thêm ảnh hưởng và hình ảnh của nhà vua.

Tương lai nào cho Thái Lan?

Dù Thủ tướng Prayut đã tuyên bố Thái tử Maha Vajiralongkorn sẽ kế nhiệm vua Bhumibol, nhưng vẫn có nhiều lo ngại cho tương lai của quốc gia Chùa Vàng này khi họ đã mất đi biểu tượng của sự thống nhất và ổn định quốc gia.

Trong tuyên bố được phát sóng trên tất cả các kênh truyền hình Thái Lan, Thủ tướng Prayut nhấn mạnh: “Chính phủ sẽ bắt đầu tiến hành lễ kế vị và thông báo với Quốc hội rằng, nhà vua đã bổ nhiệm người kế nhiệm của mình vào ngày 28-12-1972”, ám chỉ ngày ông Vajiralongkorn, 64 tuổi, được vua cha phong làm Thái tử. Lo ngại dấy lên khi thái tử Vajiralongkorn, 63 tuổi là nhân vật ít được biết đến nhiều ở Thái Lan do hầu hết thời gian ông sống ở Đức.

Trong khi đó, Thái Lan vẫn còn quay cuồng và chia rẽ do cuộc khủng hoảng chính trị sau cuộc đảo chính năm 2014, lật đổ cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra. Trong vụ đảo chính mới nhất này, tướng quân đội Prayut Chan-ocha – hiện là thủ tướng – tuyên bố, ông đã được sự ủng hộ của vua Bhumibol, trong bối cảnh vị quốc vương này chủ yếu nằm điều trị ở bệnh viện.

Một số nhà quan sát cho rằng, viễn cảnh lờ mờ của sự thay đổi trong chế độ quân chủ đã làm trầm trọng thêm những căng thẳng chính trị ở Thái Lan trong những năm gần đây. Và khi vua Bhumipol qua đời, một Thái Lan luôn biến động sẽ rất khó khăn trên con đường đi tìm một tương lai ổn định.

Khả Anh

Thế giới chia buồn với người dân Thái Lan

(Cadn.com.vn) - Các nhà lãnh đạo và người dân trên khắp thế giới gửi lời chia buồn đến chính phủ và người dân Thái Lan, vốn đang chịu mất mát to lớn khi vua Bhumibol qua đời.

Người dân Thái Lan khóc thương khi nhà vua Bhumibol qua đời. Ảnh: CNN

Theo BBC, trong tuyên bố chia buồn, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-Moon hy vọng Thái Lan sẽ tiếp tục tôn vinh di sản của vua Bhumibol, đó là những cam kết về giá trị chung và tôn trọng nhân quyền. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama ca ngợi sự cống hiến của vua Bhumibol cho sự phát triển của Thái Lan. Thủ tướng Narendra Modi của Ấn Độ mô tả vua Bhumibol là “một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại nhất trong thời đại chúng ta”. Viết trên trang cá nhân, Thủ tướng Malaysian Najib Razak gửi lời chia buồn chân thành đến gia đình Hoàng gia và nhân dân Thái Lan.

Tại lễ công bố chính thức phê chuẩn cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Guterres trở thành Tổng thư ký LHQ thay ông Ban Ki-moon kể từ ngày 1-1-2017, toàn thể Đại hội đồng LHQ dành 1 phút mặc niệm tưởng nhớ vua Bhumibol.

T.Nguyên