'Người mẫu' tung chài trên sông Như Ý
Suốt gần 20 năm qua, trên dòng sông Như Ý (P. Vĩ Dạ, TP Huế) có một gia đình ngư dân chuyên làm người mẫu tung chài phục vụ cho những nhiếp ảnh gia và những người yêu thích bộ môn chụp ảnh. Công việc quăng chài đánh cá trên sông không chỉ đơn thuần là để mưu sinh nữa mà đằng sau nó còn ẩn chứa một vẻ đẹp nghệ thuật mộc mạc, dân dã. Để rồi, những ngư dân tạo ra hình ảnh đó vô tình trở thành những người mẫu bất đắc dĩ mà mọi người vẫn quen gọi vui với cái tên "người mẫu làng chài".
Người dân làng chài Phao Võng (khu vực 5, tổ 14, P. Vĩ Dạ, TP Huế) không ai không biết đến "người mẫu làng chài" Võ Chí Công (85 tuổi), làm nghề chài lưới từ lúc 10 tuổi. Trong cả cuộc đời làm nghề chài lưới của mình, ông Công chưa bao giờ nghĩ tới chuyện một ngày nào đó mình sẽ trở thành một người mẫu ảnh. Tình cờ, một buổi chiều cách đây 18 năm, ông đang tung chài đánh cá trên sông thì nghe trên bờ có tiếng gọi ông tiếp tục tung chài. Quay lại nhìn, ông vô cùng bỡ ngỡ khi thấy có tới 5, 6 ống kính đang chĩa về phía con thuyền của mình. "Mấy người kia cười bảo rằng thấy tôi tung chài đẹp nên họ muốn ghi lại hình ảnh đó. Nói rồi, họ có đưa cho tôi mấy chục ngàn đồng bảo rằng đó là tiền để trả công cho việc tôi vừa làm. Thực sự mấy chục ngàn đồng thời điểm đó lớn lắm, có khi tôi đánh cá cả ngày cũng không thể kiếm ra được. Tôi ngỡ ngàng không hiểu chuyện gì, không ngờ việc tung chài như thế thôi lại được trả tiền công nhiều như thế. Kể từ đó, tôi có thêm nghề mới này!", ông Công bộc bạch.
Ông Công kể chuyện làm "người mẫu làng chài".
Về sau, hết đoàn này tới đoàn khác tìm tới nhà để nhờ ông làm mẫu chụp ảnh suốt gần 20 năm qua. Những bức hình của ông đã có mặt ở rất nhiều cuộc triển lãm trong và ngoài nước. Ông bảo: "Ngư dân chúng tôi quanh năm chỉ mong sao làm đủ ăn chứ ít khi nghĩ đến chuyện dư dả nên bây giờ bỗng nhiên ông trời tạo cho cái nghề kiếm thêm thì còn đòi hỏi gì nữa. Thêm nữa là suốt mấy chục năm qua làm công việc này tôi cũng có thể biết được rằng nghệ thuật không thể nào định giá bằng tiền bạc được". Nay tuổi đã cao, sức khỏe không cho phép ông tiếp tục nghề quăng chài làm người mẫu ảnh nhưng trước khi "giải nghệ", ông Công cũng kịp truyền lại niềm đam mê này cho một trong 3 người con trai của mình. Được ông truyền dạy, anh Võ Văn Say (53 tuổi) là người được ông đánh giá có năng khiếu hơn cả. "Việc tung chài đánh cá đã khó, tung chài để chụp ảnh nghệ thuật càng khó hơn bội phần. Tôi phải mất rất nhiều thời gian để hướng dẫn các con làm sao tung cho đẹp, cho đúng. Không những vậy, sức khỏe càng phải tốt mới được bởi tấm lưới chài nặng đến 10kg, khi thấm nước còn nặng hơn nữa. Nếu làm không đạt phải tung chài nhiều lần thì chỉ có đuối sức. Tư thế đứng phải chắc chắn để khi tung chài không bị ngã, mới có được bức ảnh đẹp", ông Công chia sẻ.
Một bức ảnh quăng chài trên sông.
Cũng đã có rất nhiều người thử sức với công việc này nhưng đa số đều thất bại. Nhìn bề ngoài tưởng chừng như đơn giản nhưng phía sau đó còn ẩn chứa rất nhiều kinh nghiệm mà chỉ có những người trong nghề như ông Công mới hiểu hết. Vì thế, hiện người làm công việc này ở Huế chỉ đếm trên đầu ngón tay. Hàng ngày, họ chỉ là những ngư dân lam lũ, mộc mạc nhưng trong nghệ thuật, họ là những nhân tố góp phần không nhỏ tạo ra một thương hiệu đậm chất riêng của Huế, của dòng sông Như Ý hiền hòa, thơ mộng.
Những năm qua, hình ảnh tung chài, kéo lưới trên sông Như Ý đã trở thành một thương hiệu riêng của Huế, thu hút các tay máy không chỉ trong tỉnh mà còn các vùng miền đến tác nghiệp. Tại địa phương, các hội viên Hội Nhiếp ảnh Huế cũng có nhiều tác phẩm ghi lại cảnh sinh hoạt trên sông Như Ý đoạt các giải thưởng lớn trong nước. Đặc biệt, có 4 tác phẩm chụp cảnh tung chài trên sông Như Ý đạt Huy chương Vàng quốc tế.
