Ngày tàn của Tổng thống Syria al-Assad vẫn còn xa?

Theo mạng Tin Trung Đông, ngày tàn của Tổng thống Syria Bashar al-Assadvẫn chưa điểm. Nhiều đồng minh chủ chốt của ông Assad tin rằng ông có thểtiếp tục tại vị thêm một năm nữa. Đó cũng là thực tế đau đớn mà một số kẻ thùcủa ông đã bắt đầu phải thừa nhận.

Cách đây một tuần, Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cho biết hiện không códấu hiệu nào chứng tỏ cuộc khủng hoảng Syria sẽ sớm được giải quyết. Ông Fabiusnói: "Hiện tại, giải pháp mà chúng ta từng hy vọng, đó là chính quyền của ôngAssad sụp đổ và phe đối lập lên nắm quyền, vẫn chưa có dấu hiệu tích cực nào."Lời khẳng định này mâu thuẫn với chính dự đoán của ông Fabius vào tháng trước,theo đó ngày tàn của chế độ Assad sắp đến.

Quốc vương Jordan Abdullah II cũng có nhận định tương tự trong một cuộcphỏng vấn: "Bất cứ ai nói rằng chế độ của ông Assad chắc chắn sẽ chỉ còn tồn tạivài tuần nữa đều không hiểu biết gì về tình hình trên thực địa". Phát biểu trướcHội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ), Đặc phái viên chung của LHQ-Liên đoànArập (AL) về vấn đề Syria, ông Lakhdar Brahimi, nói rõ: "Hiện tại, chế độ Syriacó thể bấu víu vào quyền lực. Tuy nhiên, đất nước này đang tan vỡ ngay trước mắttất cả mọi người".

[]

Mọi thứ cũng đang bắt đầu thay đổi ngay trước mắt tất cả mọi người. Trongnhững ngày cuối cùng của năm 2012, nhiều người đã nhận định rằng chế độ Assad sẽbị lật đổ trước ngày 15/3/2013, thời khắc kỷ niệm hai năm ngày diễn ra cuộc cáchmạng Syria. Đột nhiên, sau bài phát biểu của ông Assad tại Nhà hát Opera tại thủđô Damascus vào ngày 6/1 vừa qua, một dấu hỏi lớn được đặt ngay sau lời khẳngđịnh “ông Assad sẽ bị lật đổ".

Trong bài phát biểu của mình, ông Assad đã đề cập đến kế hoạch chuyểntiếp, đồng thời tuyên bố điều kiện tiên quyết cho giải pháp chính trị là chấmdứt bạo lực và khủng bố. Ông cũng kêu gọi tổ chức một cuộc đối thoại dân tộcnhằm soạn thảo hiến pháp mới và đưa ra trưng cầu dân ý trước khi tiến hành tổngtuyển cử và ân xá rộng rãi.

Các quan chức phương Tây đã lên tiếng chỉ trích bài phát biểu của ôngAssad. Một số người thậm chí còn cho rằng ông Assad xa rời thực tế. Tuy nhiên,chưa đầy một tuần sau, mọi người đều hiểu rằng ông Assad biết rất rõ những gìmình nói và hoàn toàn không xa rời thực tế. Vậy điều gì đã xảy ra và đâu lànhững yếu tố khiến tình hình đảo ngược hoàn toàn?

Có một số yếu tố cả bên trong lẫn bên ngoài đã giúp chế độ Assad sống sót.Trong đó, yếu tố quan trọng nhất là tự bản thân phe đối lập Syria. Ngay từ đâùcuộc cách mạng, phe đối lập Syria đã đấu tranh cho một mục tiêu đó là lật đổchính quyền của ông Assad. Bất chấp thực tế họ đang có ảnh hưởng lớn, phe đôílập lại thiếu tiếng nói thống nhất. Những bất đồng còn tồn tại lớn hơn nhiêùnhững bất đồng đã được giải quyết.

Tuy nhiên, đây mới chỉ là một phần các vấn đề mà phe đối lập Syria đanggặp phải. Jabhat-al Nusra (hay còn gọi là Mặt trận Al-Nusra), nhóm phiến quânchính thuộc lực lượng vũ trang đối lập tại Syria, là một trong những lý do khiếnMỹ và phương Tây ngày càng quan ngại rằng sự sụp đổ của chế độ Assad có thể làtin xấu.

Nhóm này đã được Mỹ liệt kê trong danh sách các tổ chức khủng bố vàocuối năm 2012 với cáo buộc đã nhận tiền, vũ khí và nhân lực từ al-Qaeda. Tuynhiên, người đứng đầu liên minh đối lập Syria Maath Al-Khatib đã bác bỏ cáo buộcnày và lên tiếng kêu gọi Mỹ xem xét lại quyết định của mình.

Cả Washington lẫn châu Âu đều sẽ không thể chấp nhận sự tồn tại của mộtnhà nước kiểu Taliban tại trung tâm của khu vực Trung Đông, nằm ngay sát biêngiới với Israel và chỉ cách châu Âu vài trăm dặm. Đây không phải là vấn đề cảmxúc mà là vấn đề an ninh quốc gia.

[]

Một yếu tố khác có thể liên quan đến yếu tố kể trên, đó chính là sự thayđổi chiến thuật của quân đội Chính phủ Syria. Theo lời khuyên của Nga, chínhquyền Syria đã xua dân ra khỏi các khu vực xung quanh thủ đô Damascus. Lý do làNga muốn có ít dân thường bị thiệt mạng trong các cuộc giao tranh nhằm giảm bớtáp lực lên chính quyền Syria. Sự thay đổi chiến thuật này đã giúp chế độ Assadvững vàng hơn, đồng thời cho phép quân đội chính phủ giành lại các khu vực xungquanh Damascus và Homs.

Một số nguồn tin đối lập cho biết "một bộ chỉ huy quân sự chungSyria-Iran-Nga đang cùng nhau triển khai các kế hoạch chiến tranh". Tuy nhiên,hiện cáo buộc này vẫn chưa thể được kiểm chứng qua các nguồn tin độc lập.

Các loại vũ khí hóa học, tên lửa tầm xa và các hệ thống phòng không củaSyria cũng là điều gây quan ngại cho phương Tây nói chung, trong đó chủ yếu làIsrael và Mỹ. Một số quan chức cấp cao của Mỹ và Israel đã lên tiếng cảnh báo vềnguy cơ vũ khí hóa học của Syria rơi vào tay phong trào Hezbollah.

Có thể đây làmột trong những lý do khiến Israel mới đây tiến hành không kích nhằm vào một vịtrí nằm trên đường biên giới của Syria với Libăng nhằm chuyển một thông điệp rõràng cho những người có liên quan: "Chúng tôi rất nghiêm túc!".

Cộng đồng quốc tế đã đạt đồng thuận rằng cuộc chiến Syria nên chấm dứt,nếu không ngọn lửa chiến tranh sẽ tràn sang các nước khác trong khu vực. Hiệnbất đồng chính giữa các lực lượng đóng vai trò chủ chốt tại Syria là liệu ôngAssad có thể tham gia tranh cử trong cuộc cuộc bầu cử vào năm 2014 hay không.

Tuy nhiên, ngay cả khi thống nhất được về mọi vấn đề, tất cả trong số họ đêùbiết rằng tiếng súng tại Syria vẫn chưa thể dứt và bất cứ ai lên nắm quyền đêùsẽ phải đối mặt với một vấn đề gai góc hơn, đó là tình trạng giống như ơẢfghanistan hiện nay./.

(Vietnam+)