Nga phế địa vị thống trị của Mỹ bằng chiến tranh lai

Nga đang nỗ lực phá thế độc tôn của Mỹ

Trong một bài báo đăng trên Wall Street Journal của Mỹ, hai học giả nước này đã nhận định rằng, nước Nga của Tổng thống Vladimir Putin đã trở thành một cường quốc toàn cầu và đang nỗ lực phá hủy trật tự quốc tế do Hoa Kỳ thống lĩnh từ Libya cho đến Balkan và Nam Phi.

Ông Eugene Rumer - Giám đốc chương trình nghiên cứu Nga và Á-Âu của Quỹ "Vì hòa bình quốc tế" Carnegie và Phó Chủ tịch Quỹ này là ông Andrew Weiss cho biết rằng, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama từng gọi nước Nga hậu Xô-viết là một "cường quốc khu vực" đơn thuần, nhưng bây giờ nước Nga đã không còn như vậy nữa.

Như các tác giả nhận xét, bản chất sự hồi phục tích cực của Moscow đối lập hoàn toàn với Mỹ, không bao giờ có sự áp đặt điều kiện này điều kiện khác cho một số bộ phận trên thế giới, mà là ở chỗ làm suy yếu và phá hủy trật tự thế giới do Hoa Kỳ thống lĩnh, tuân thủ quy tắc cởi mở về kinh tế, thực hiện trách nhiệm bảo đảm dân chủ và thượng tôn pháp luật.

Bài báo nhận định, trong những năm gần đây, nhà lãnh đạo Vladimir Putin đã đưa nước Nga tiến lên tầm thế giới, bắt đầu tích cực sử dụng phương pháp "ngoại giao nụ cười".

Hiện diện của Nga có thể nhận thấy ở hầu hết các phần của Trung Đông, ở châu Âu, trong một số vùng của châu Phi và thậm chí ở cả châu Mỹ Latinh. Moscow đã tìm thấy vô số cơ hội mở rộng khả năng và tích cực tận dụng sự chia rẽ trong phe cánh phương Tây.

Bài viết chỉ ra, chiến lược đó rõ ràng là đơn giản và dễ hiểu: Củng cố ảnh hưởng của Nga nhờ vào điểm yếu của Washington và nhờ dựa vào chính hệ thống luật lệ quốc tế mà Hoa Kỳ đã xây dựng và thống lĩnh kể từ thời Thế chiến II - các tác giả nhận định.

Các chuyên gia này nhận định, bất cứ nơi nào có những biến động địa-chính trị là sẽ có mặt Nga. Điện Kremlin sẵn sàng thâm nhập những khu vực mà Hoa Kỳ và các đồng minh hoặc là thấy khó nên phải thoái lui hoặc là bất lực không làm được gì.

Moscow sử dụng rất nhiều công cụ đa dạng, bao gồm cả "phá hoại hình thức quản lý dân chủ, kích động căng thẳng sắc tộc và tôn giáo", và "xây dựng các tiền đồn để thu thập thông tin tình báo và cuối cùng mới là phát triển sức mạnh quân sự của mình".

Giới phân tích phương Tây cho rằng, Nga đang tiến hành “Chiến tranh lai” chống Mỹ

Nga tiến hành chiến tranh lai chống phương Tây như thế nào?

Theo giới chuyên gia, để phế truất địa vị độc tôn của Mỹ, Nga hiện đang tiến hành một dạng chiến tranh mới không khói súng, mang tính phi truyền thống là “chiến tranh lai” (hybrid warfare). Đó là sự tổng hòa các biện pháp chính trị, quân sự, ngoại giao, kinh tế, trong đó quân sự chỉ giữ vai trò thứ yếu.

Thời gian vừa qua, một số chuyên gia chính trị của phương Tây đã nhận định rằng, Nga đã áp dụng kiểu chiến tranh phi truyền thống này với Ukraine, trong đó, Moscow tập trung gây rối loạn chính trị, làm sụp đổ nển kinh tế và thúc đẩy nội chiến ở quốc gia láng giềng phía Tây.

Khác với sự tưởng tượng của nhiều người, luận thuyết về “Nga tấn công châu Âu”, “Nga tấn công NATO” hay “Nga xâm lược Baltic” chỉ là sự mơ hồ về nhận thức. Các cuộc “tấn công vũ trang” của Nga sẽ chỉ là những biện pháp cuối cùng khi không thể sử dụng biện pháp khác.

Trong cuộc khủng hoảng chính trị ở Ukraine, Moscow đã áp dụng chiến tranh thông tin, tuyên truyền, hối lộ, phá hoại, gián điệp, khai thác sự phụ thuộc về kinh tế và năng lượng, ngoại giao, và sử dụng các lực lượng vũ trang mức độ hạn chế (như vụ “người xanh” đổ bộ vào Crimea hồi năm 2014).

Ngoài ra, “chiến tranh lai” của Moscow có thể bao gồm những nỗ lực tận dụng căng thẳng sắc tộc, tôn giáo, hoặc sử dụng con bài ly khai, khiến các nước này tự loạn, một số vùng sáp nhập hoặc do Nga điều khiển, giúp Moscow “bất chiến tự nhiên thành”, như ở Donbass của Ukraine.

Nga được cho là đã áp dụng chiến tranh phi truyền thống với Ukraine và Moscow cũng sẽ sẵn sàng áp dụng chiến tranh lai với các nước Baltic, một tiền đồn khác của NATO ở phía Tây-Tây Bắc của nước Nga, nơi điều kiện cũng rất thuận lợi để Moscow tiến hành cả một chiến dịch quân sự.

Trong tình huống đó, những đặc trưng mà các quốc gia phương Tây coi là một cuộc tấn công đe dọa đến độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của họ sẽ phải có sự điều chỉnh về tiêu chuẩn và đặc điểm; đồng thời; những nội hàm về “một cuộc tấn công xâm lược” trong quy tắc áp dụng điều 5 về “Phòng vệ tập thể” cũng sẽ phải điều chỉnh.

Huy Bình