Nga, Mỹ trả giá đắt trong vòng xoáy đối đầu bế tắc?

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson

Phát biểu với các phóng viên sau cuộc gặp với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 50 và các hội nghị liên quan ở Manila, Philippines, Ngoại trưởng Mỹ Tillerson cho biết, ông đã thông báo với Ngoại trưởng Lavrov về quyết định trả đũa của Washington. Tuy nhiên, ông Tillerson không tiết lộ cụ thể những biện pháp đáp trả mà Mỹ sẽ tung ra với Nga.

Theo Ngoại trưởng Mỹ Tillerson, Nhà Trắng muốn tiếp tục hợp tác với Nga và không có ý định cắt đứt các mối quan hệ vì những mâu thuẫn cũng như sự đối đầu hiện nay.

Moscow và Washington đang mắc kẹt trong một cuộc khủng hoảng ngoại giao nghiêm trọng kể từ khi chính quyền của Tổng thống Barack Obama hồi cuối năm ngoái bất ngờ ra quyết định tịch thu hai tổ hợp tòa nhà ngoại giao của Nga và trục xuất 35 nhà ngoại giao Nga vì lý do cáo buộc Moscow can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống của Mỹ.

Trong giai đoạn chuyển giao quyền lực ở Nhà Trắng, chính phủ Nga đã quyết định kiềm chế không tung ra đòn đáp trả để chờ xem lập trường của Tổng thống Donald Trump và tạo cơ hội cho một sự cải thiện trong quan hệ Nga-Mỹ. Moscow vốn kỳ vọng rằng chính quyền mới ở Mỹ sẽ có lập trường thân thiện với Nga hơn và sẽ nhanh chóng giải quyết vụ phong tỏa tài sản ngoại giao nói trên. Tuy nhiên, gần đây, Moscow đã bắt đầu thể hiện sự thất vọng và tức giận trước cách thức xử lý vấn đề chậm chễ của phía Mỹ. Nga tuyên bố đã hết kiên nhẫn với Mỹ và rằng Nga “không còn lựa chọn” nào khác ngoài việc tung ra đòn trả đũa nhằm vào Mỹ. Và việc Quốc hội Mỹ thông qua dự luật trừng phạt mới nhằm vào Nga được xem là giọt nước làm tràn ly, khiến Nga buộc phải hành động chống lại Mỹ.

Hồi cuối tháng Bảy, Tổng thống Putin tuyên bố, Mỹ sẽ phải cắt giảm 755 nhân sự ngoại giao tại Nga. Con số cắt giảm này sẽ làm cho phái đoàn ngoại giao Nga tại Mỹ và phái đoàn ngoại giao Mỹ tại Nga có sự ngang bằng về quy mô. Ngoài yêu cầu cắt giảm nhân sự, Nga còn ra quyết định không cho phép Đại sứ quán Mỹ tiếp tục sử dụng các cơ sở nhà kho của họ ở Dorozhnaya St, Moscow, và một tổ hợp ngoại giao ở Silver Forest từ 1/8. Toàn bộ những cơ sở nói trên đã bị đóng cửa từ 12h ngày hôm 1/8 theo giờ Moscow. Những biện pháp này là kết quả gây ra từ chính chính sách của Washington, ông Putin nhấn mạnh. Đây là đòn đáp trả đối với việc Quốc hội Mỹ vừa thông qua các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào Nga và đối với tình trạng bế tắc trong vụ việc Washington phong tỏa các tài sản ngoại giao của Nga và trục xuất các nhà ngoại giao Nga hồi cuối năm ngoái.

Bộ Ngoại giao Nga còn cảnh báo thêm, trong trường hợp giới chức Mỹ tiếp tục đơn phương hành động nhằm giảm số lượng nhà ngoại giao Nga tại Mỹ, Moscow sẽ đáp trả tương xứng.

Theo những gì Ngoại trưởng Tillerson vừa tuyên bố ngày hôm nay, rõ ràng Washington không có ý định dừng lại mà sẽ tiếp tục cuộc chơi “ăn miếng trả miếng” với Nga. Trong khi đó, Moscow cũng cứng rắn không kém và đã tung ra cảnh báo trước đó về việc sẽ tiếp tục theo đuổi đến cùng cuộc đối đầu với Washington. Những diễn biến này báo hiệu một cuộc vòng xoáy đối đầu không dứt giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới.

Nga và Mỹ vốn đang rơi vào một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Hai nước đang đối đầu nhau gay gắt vì một loạt vấn đề như khủng hoảng Ukraine, cuộc chiến ở Syria, cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ, vấn đề tấn công mạng, lá chắn tên lửa, cuộc chiến trừng phạt… Những hành động “ăn miếng trả miếng” hiện nay giữa hai nước sẽ làm cho cuộc đối đầu giữa họ leo thang từng ngày và có thể vượt quá tầm kiểm soát. Nếu xu hướng này tiếp diễn, Nga và Mỹ có thể sẽ phải trả giá đắt cho cuộc đối đầu không dứt này.

Kiệt Linh (tổng hợp)