Mỹ - Trung khởi động mô hình đối thoại chiến lược mới

Phó Thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn (bìa trái) gặp các nghị sĩ Mỹ một ngày trước cuộc đối thoại. (LĐ) - Hai bên thảo luận hàng loạt vấn đề mang ý nghĩa chiến lược, tổng thể, và lâu dài, không chỉ ảnh hưởng tới quan hệ song phương mà cả khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cũng như toàn cầu. Phó Thủ tướng Trung Quốc Vương Kỳ Sơn và Ủy viên Quốc vụ viện Đới Bỉnh Quốc đã tới Washington từ trước để tham dự cuộc đối thoại này. Ông Vương và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner đồng chủ trì phiên họp về kinh tế, còn ông Đới và Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đồng chủ trì phiên họp về chính trị. Hai bên sẽ thảo luận hàng loạt vấn đề song phương, khu vực và những thách thức toàn cầu trong kinh tế cũng như chính sách đối ngoại, từ việc hợp tác giải quyết khủng hoảng, xuất khẩu của Trung Quốc, giá trị của đồng nhân dân tệ đến các điểm nóng như Triều Tiên, từ cuộc chiến chống khủng bố, nhân quyền cho tới biến đổi khí hậu. Hai bên đã nhất trí được nhiều điểm nhưng cũng còn nhiều bất đồng trong các vấn đề này. Trên bàn đàm phán của ông Vương Kỳ Sơn, các chủ đề về Đài Loan, Tây Tạng hay Tân Cương sẽ được đề cập. Nếu không thận trọng, Mỹ rất có thể chọc giận Trung Quốc. Trung Quốc có khoản đặt cọc lớn nhất trị giá hơn 800 tỉ USD vào trái phiếu kho bạc Mỹ và họ đang lo ngại khủng hoảng sẽ gây thiệt hại nặng nề. Vì vậy Trung Quốc sẽ kêu gọi Mỹ có những chính sách kinh tế có trách nhiệm để đảm bảo an toàn cho tài sản của họ. Ngược lại, Mỹ cũng sẽ yêu cầu Trung Quốc xem xét lại các định hướng xuất khẩu và chính sách tiền tệ. Cả Trung Quốc và Mỹ đều hiểu rằng họ cần đến nhau. Hai nền kinh tế ràng buộc với nhau chặt chẽ. Điều đó không có nghĩa là họ luôn nhất trí trong mọi vấn đề, nhất là thương mại, nhưng nó có nghĩa, họ chấp nhận gạt bớt những khác biệt khi đối thoại tại những diễn đàn như thế này. Cuộc đối thoại này được hai bên hy vọng là khởi đầu tốt cho một mô hình đối thoại mới. Đây là sáng kiến của Tổng thống Barack Obama và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đưa ra khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau ở London tháng 4 vừa qua, với mục đích thay thế cho cơ chế đối thoại chỉ tập trung vào kinh tế (SED) đã có từ thời Tổng thống Bush. Cơ chế mới có quy mô lớn hơn SED trước đây và nếu thành công, nó có thể tạo ra hình mẫu cho việc cùng tồn tại và phát triển giữa một quốc gia đang lên và một quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Bình luận của tờ China Daily cho biết: "Đây là dịp để hai bên thảo luận sâu sắc về quan hệ song phương dưới thời Tổng thống Obama, kết quả của cuộc họp sẽ quyết định trực tiếp tương lai của quan hệ Trung Mỹ. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để hai bên tránh rủi ro, kiểm soát khủng hoảng và giải quyết các vấn đề cùng có lợi nhằm thúc đẩy quan hệ êm thấm". V.N (Theo BBC, AFP, China Daily...)