Mỹ chủ động đẩy Ukraine về phía Nga?

Tiền đóng thuế của người dân Mỹ không để viện trợ cho Ukraine

The Washington Post ngày 25/4, đưa tin trong một cuộc họp ở Lucca, Italy, trước giới quan sát và nhiều nhà hoạch định chính sách đối ngoại, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Rex Tillerson đã nêu vấn đề: "Tại sao những người dân Mỹ đóng thuế lại phải quan tâm đến Ukraine?"

Theo tờ báo Mỹ thì có thể do ông Rex Tillerson là doanh nhân, mà khi lợi ích từ Ukraine không thể tính toán được, không có những bảng cân đối để có thể chứng minh Ukraine mang lại bất kỳ lợi ích cụ thể nào cho nước Mỹ, nên nhà ngoại giao Mỹ đã đặt vấn đề như vậy.

Tuy nhiên, sự thật không hẳn như thế. Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nêu vấn đề lợi ích từ ván cờ Ukraine là dựa trên cả địa chiến lược và địa chính trị từ ván cờ này.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Rex Tillerson

Còn nhớ ngày 23/2/2017, The Washington Post có đăng bài bình luận với nội dung cho rằng, dường như chính quyền mới tại Mỹ đã chính thức quay lưng với Ukraine sau những gì xảy ra tại đất nước này, kề từ khi diễn ra cuộc “cách mạng đường phố” năm 2014.

“Công dân Ukraine chưa bao giờ có bất kỳ ảo tưởng nào về sự sẵn lòng của những người bạn tốt về cuộc xung tại Ukraine. Người Ukraine hoài nghi những người bạn tốt khi họ bày tỏ mối quan tâm sâu sắc về sự can thiệp của Nga vào cuộc xung đột. Bởi vì sau những từ ngữ tốt đẹp đó rất hiếm khi có những hành động cụ thể nào”, bài viết bình luận.

Mặc dù vậy, ít nhất người Ukraine vẫn còn gửi gắm niềm tin vào Mỹ, bởi mối quan hệ hữu nghị trong 25 năm qua. Trong cuộc xung đột với Moscow, Kiev luôn coi Washington là đồng minh quan trọng nhất của họ. Điều này đặc biệt đúng khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga, theo The Washington Post.

Song dường như điều đó đã kết thúc, khi ngày 28/1, Tổng thống Donald Trump có cuộc điện đàm lần đầu tiên với người đồng cấp Nga, Tổng thống Vladimir Putin. Cuộc thảo luận diễn ra trên mọi khía cạnh trong không khí hữu nghị, song không có bất cứ trao đổi nào về vấn đề Ukraine.

Ngay sau cuộc điệm đàm đó, chiến sự ở miền đông Ukraine đột nhiên tăng cao, số lượng những vụ nổ được các nhà giám sát của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) ghi nhận, tăng vọt từ 420 vụ lên 26.330 vụ trong ngày 31/1, mức tăng mạnh nhất từng được ghi nhận.

The Washington Post cho rằng : “Trước tình huống khủng khiếp ấy, người Ukraine đã tuyệt vọng chờ đợi một tuyên bố mạnh mẽ về sự ủng hộ từ người bạn lớn nhất của họ là Mỹ, song điều đó đã không bao giờ đến như Ukraine mong đợi”.

Rất nhiều người Ukraine đã nghi ngờ về Tổng thống Trump. Bởi lẽ theo họ, trong nhiều năm, các cộng sự của ông Trump kiếm được rất nhiều tiền ở UKraine bằng cách sử dụng kỹ năng để tư vấn và làm cố vấn cho cựu Tổng thống Viktor Yanukovych.

Đặc biệt cay đắng, trong quá trình tranh cử, ông Trump đã thể hiện tình cảm rất rõ ràng với vấn đề Ukraine, qua việc từ chối gặp Tổng thống UKraine Petro Poroshenko, nhưng lại tỏ ra rất ngưỡng mộ Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trung tướng Vincent Stewart, Giám đốc Cục Tình báo Quân sự Mỹ khẳng định Ukraine không đượng hưởng đặc lợi của Mỹ

“Trong mọi trường hợp, việc Mỹ từ chối đưa ra một lập trường rõ ràng về bạo lực ở miền đông Ukraine có thể hiểu là Washington đã gửi một tín hiệu rõ ràng đến Kiev : Tình bạn đã hết. Phản ứng của Mỹ là lời cành báo về một thực tế địa chính trị mới đang hình thành trong ván cờ Ukraine”, The Washington Post phân tích.

Theo tờ báo Mỹ, sự thờ ơ của Washington đối với cuộc xung đột tại miền đông Ukraine đã là lời cảnh tỉnh với giới chính trị UKraine rằng hãy từ bỏ mọi hành vi ràng buộc đối với họ. Chính vì vậy, câu hỏi của Ngại trưởng Tillerson chỉ nhằm làm sáng tỏ lý do tại sao Mỹ không quan tâm nhiều tới Ukraine mà thôi.

Và ngày 22/5 vừa qua, trung tướng Vincent Stewart, giám đốc Cục Tình báo Quân sự thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ đã làm rõ thêm một mức nữa, khi khẳng định rằng Ukraine chỉ là một đối tác của Mỹ, chứ không phải là đồng minh của cường quốc này, do vậy Kiev không thể được hưởng những đặc lợi từ Washington.

Mỹ chủ động đẩy Ukraine về phía Nga

Với những yếu kém trong quản lý và điều hành đất nước thể hiện rõ qua việc gây mất đoàn kết dân tộc, làm suy giảm kinh tế cả về quy mô và tiềm lực, với những yếu kém trong quan hệ quốc tế khi không thể xác lập được niềm tin chiến lược, Kiev đã khiến cho "những người anh em xa" từ bất ngờ, ngạc nhiên rồi đến thất vọng.

Việc phải trừng phạt Moscow, cấm vận Nga sau sự kiện Crimea là việc chẳng đặng đừng với Washington và các đồng minh, vì nó luôn là lợi bất cập hại. Mà nguyên nhân dẫn đến thực tế đó là do yếu kém của chính quyền Poroshenko khiến Tổng thống Putin có thể thực hiện một nước cờ quyết định, đưa Ukraine trở thành ván cờ tàn với Mỹ và phương Tây.

Bị Tổng thống Trump từ chối gặp mặt là thất vọng quá lớn với Tổng thống Poroshenko

Sự cay đắng chưa thể nguôi ngoai thì những hành xử và ứng xử của chính quyền Ukraine thời hậu Yanukovych ngày càng khiến cho Washington và đồng minh thất vọng. Nạn tham nhũng và đấu đá nội bộ khiến phương Tây cảm nhận tiền họ đổ vào Ukraine sẽ như đổ vào hang chuột nên tháng 3/2015 họ đã phải tạm ngừng viện trợ tài chính cho Kiev, theo Reuters.

Những tưởng như vậy là chính quyền Poroshenko sẽ thay đổi cách hành xử, nhất là khi Tổng thống Trump bước vào Nhà Trắng, song Kiev vẫn liên tiếp thực hiện những hành động làm phương Tây nản lòng.