Một doanh nghiệp 'chịu vạ lây' vì dính líu với Nhà xe Thành Bưởi?

Công ty CP Giày Sài Gòn tại 419 Lê Hồng Phong vốn là Xưởng giày Bata nổi tiếng được người Pháp xây dựng từ năm 1948. Sau năm 1975, doanh nghiệp hàng đầu của ngành da giày trải qua không biết bao nhiêu thăng trầm. Đỉnh điểm là sau khi Nhà nước chính thức thoái vốn vào cuối năm 2015, tình hình sản xuất, kinh doanh của Cty này bị thu hẹp.

Trước thực trạng nhiều khoản nợ không thể giải quyết dứt điểm, hàng trăm người lao động lãn công do bị nợ lương, cắt giảm trợ cấp để phục vụ cho việc tái cơ cấu, lãnh đạo Cty Giày Sài Gòn quyết định sử dụng một phần diện tích văn phòng, nhà xưởng mà Cty Giày Sài Gòn tự đầu tư, xây dựng để hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp bên ngoài, với hy vọng cải thiện được phần nào khó khăn.

Hơn 10 tháng hoạt động, nguồn thu từ việc hợp tác kinh doanh này không nhiều so với ngành nghề chính nhưng cũng phần nào giải quyết được những khó khăn trước mắt, mở ra cơ hội cho Cty Giày Sài Gòn tái cơ cấu thành công để phát triển.

Cách nhà xe Thành Bưởi chưa đầy 1km, nhà xe Phương Trang cứ vô tư “oanh tạc” lòng - lề đường

Sau một thời gian lùm xùm ở Cty Thành Bưởi, ngày12/10/2016, UBND quận 10 tiến hành lập liên tiếp 3 biên phản vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai liên quan đến việc cho thuê kho chứa hàng giữa Cty CP Giày Sài Gòn với Cty CP TM Dược - Sâm Ngọc Linh Quảng Nam (Cty Sâm Ngọc Linh) và Cty TNHH Thành Bưởi (Cty Thành Bưởi).

Quá bức xúc, Cty CP Giày Sài Gòn lập tức có văn bản "đính chính" - Cty CP Giày Sài Gòn đang hợp tác kinh doanh với Cty Thành Bưởi. Dù vậy, ngày 20/10/2016, UBND quận 10 vẫn ra Quyết định 9547/QĐ-XPVPHC xử phạt hành chính về hành vi tự ý cho thuê tài sản gắn liền với đất được Nhà nước cho thuê đất thu tiền hàng năm. Đồng thời đòi truy thu hơn 3 tỷ đồng.

Chủ tịch HĐQT Cty CP Giày Sài Gòn - Nguyễn Quốc Đại khẳng định, cuối năm 2015, sau khi thanh lý hợp đồng với Cty Sâm Ngọc Linh, Cty CP Giày Sài Gòn chuyển sang hợp tác kinh doanh với Cty Thành Bưởi. Còn hợp đồng cho thuê Văn phòng, nhà xưởng giữa Cty CP Giày Sài Gòn với Cty Thành Bưởi là hợp đồng không có hiệu lực pháp luật vì 2 bên đã hủy trước khi thực hiện.

Theo giải trình của Chủ tịch HĐQTgửi UBND quận 10, việc hủy bỏ này là phù hợp quy định pháp luật về quyền tự do cam kết, thỏa thuận trong việc xác lập quyền, nghĩa vụ dân sự được pháp luật bảo đảm nếu cam kết, thỏa thuận đó không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội. Vì vậy, UBND quận 10 căn cứ vào hợp đồng đã hủy bỏ, không có hiệu lực để xử phạt Cty CP Giày Sài Gòn là khó có thể chấp nhận.

Thành Bưởi và Giầy Sài Gòn đã hủy hợp đồng từ cuối năm 2015

Lý giải cho điều này, phía Cty CP Giầy Sài Gòn cho rằng, căn cứ vào Quyết định của UBND TP.HCM, hợp đồng thuê đất cũng như Giấy CN QSDĐ thì quyền sở hữu thuộc Nhà nước, Cty Giầy SG được quyền quản lý sử dụng đất theo đúng quy định pháp luật. Theo đó, Cty Giầy SG chưa từng tiến hành chuyển nhượng, chuyển đổi, cho thuê lại, thế chấp hay dùng làm vốn góp.

Việc UBND quận 10 cho rằng HĐ cho thuê nhà xưởng 02/2015/HĐ-GSG-TB chính thức được hủy bỏ ngày 30/6/2016 chứ không phải ngày 27/11/2016 và về bản chất vẫn là hợp đồng cho thuê tài sản trên đất là hoàn suy diễn. Nhận định này càng có cơ sở khi hợp đồng hợp tác kinh doanh 0112-2015/HĐHTKD cũng tiếp tục bị "tuýt còi" vì lý do khác không được phép tồn tại.

Đó là chưa nói, căn cứ thời điểm HĐ thuê đất giữa Cty Giầy SG với Sở TNMT được ký kết thì HĐ này được vận hành Nghị định 84/2007/NĐ-CP (chứ không phải Nghị Định 102/2014/NĐ-CP). Theo đó, tại Điều 22 quy định: "Tổ chức kinh tế, cá nhân thuê đất của Nhà nước trả tiền thuê đất hàng năm được cho thuê tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê".

Ngoài ra, Cty CP Giày Sài Gòn không bị cấm cho thuê tài sản trên đất tại số 419 Lê Hồng Phong (quận 10, TP.HCM). Vì trước đó, UBND TP.HCM đã chấp nhận và ký kết hợp đồng để Cty CP Giày Sài Gòn được tiếp tục sử dụng đất sản xuất kinh doanh tại địa chỉ này.

Đáng nói, trong văn bản chấp thuận, hợp đồng cho thuê và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không hề có bất kỳ điều khoản nào cấm doanh nghiệp thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm không được. Đó là chưa nói, trong Nghị Quyết 35/NQ-CP của Chính phủ ban hành mời đây cũng đề cập: "Nhà nước bảo vệ quyền sở hữu tài sản hợp pháp và quyền tự do kinh doanh của người dân, doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm".

Trong khi đó, HĐ cho thuê đã hủy và 2 bên đã hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận theo quy định pháp luật thì không có lý gì UBND quận lại truy thu số tiền không có thật.

Lý do mà UBND quận 10 đưa ra để buộc Cty CP Giày Sài Gòn phải nộp hơn 3 tỷ đồng là do thu lợi bất hợp pháp từ hành vi tự ý cho thuê tài sản gắn liền với đất bất chấp thực tế Cty CP Giày Sài Gòn đã hủy hợp đồng và hoàn trả tài sản cho Cty Thành Bưởi từ khi hợp đồng chưa có hiệu lực.

Trước đó, sau khi các cơ quan chức năng liên tiếp lập đoàn, tổ chức "soi" hoạt động của Cty Thành Bưởi được cho là bất thành, ngày 8/8/2016, UBND quận 10 bất ngờ có văn bản đề nghị tạm dừng hoạt động kinh doanh tại 419 Lê Hồng Phong vì Cty CP Giày Sài Gòn sử dụng một phần diện tích đất để hợp tác kinh doanh với Cty Thành Bưởi là vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai. Khó hiểu hơn, trong biên bản kiểm tra ngày 18/8/2016, Đoàn kiểm tra quận 10 hầu như không ghi nhận được gì ngoài thực trạng khó khăn trong hoạt động sản xuất sản phẩm truyền thống, đang liên kết với doanh nghiệp bên ngoài để ổn định đời sống công nhân, chuẩn bị cho kế hoạch tái cơ cấu của Cty CP Giày Sài Gòn.

UBND quận 10 cho rằng hiện nay cụm liên phường 1,2,3,9,10,11 không có trường trung học cơ sở (?)

Thế nhưng trong báo cáo gửi UBND thành phố, UBND quận 10 lại cho rằng Cty CP Giày Sài Gòn có nhiều vi phạm và đề xuất thu hồi để giao toàn bộ diện tích này cho UBND quận 10 quản lý, sử dụng. Không dừng lại ở đó, UBND quận 10 còn báo cáo không đúng sự thật tình hình thực tế khi cho rằng hiện nay cụm liên phường 1,2,3,9,10,11 không có trường trung học cơ sở (?), đề nghị thu hồi trước phần diện tích mà Cty CP Giày Sài Gòn đang sử dụng liên kết kinh doanh với Cty Thành Bưởi để cải thiện đời sống công nhân, vượt qua giai đoạn khó khăn hiện tại.

Long Đỉnh