Miền Trung lại lao đao vì mưa lũ

Theo người dân địa phương, hơn 40 năm lại đây, trên địa bàn huyện này chưa từng có trận lũ nào lớn và nhanh tới mức như vậy. Lượng mưa phổ biến đo được cũng không ở mức cao kỷ lục, các công trình hồ chứa, thủy điện cũng không có dấu hiệu xả lũ. Vậy nguyên nhân do đâu?

Ông Trần Hoài Linh, Trưởng phòng Kinh tế hạ tầng huyện Cam Lộ, trực tiếp tham gia công tác cứu nạn người dân khi xảy ra lũ lớn, kể lại: “Lúc 8h57, tôi đang tham gia cuộc họp của huyện bàn về công tác phòng chống lụt bão trên địa bàn, thì nhận được điện thoại của người dân cho biết lũ đã lên cao gần lút nóc nhà ở nhiều nơi.

Công an tỉnh Quảng Trị giúp người dân huyện Cam Lộ ra khỏi vùng ngập lũ.

Tôi bỏ họp chạy ra ngoài xem, thì thấy chỗ nào cũng mênh mông nước. Điều lạ là sáng nay (1-11-2016) không có mưa, nhưng không biết nước ở nơi nào đổ về nhanh đến như vậy”.

Chỉ trong vòng chưa đầy 15 phút, nhà cửa của gần 2 nghìn hộ dân thuộc các xã Cam Hiếu, Cam Thủy, Cam Tuyền, Cam Thành và thị trấn Cam Lộ đã bị nước lũ nhấn chìm. Trong đó, nhiều thôn như Ba Thung, Bắc Bình, An Mỹ, xã Cam Tuyền; Bích Giang, xã Cam Hiếu; Tam Hiệp, Lâm Lang, xã Cam Thủy; các khu phố Đồng Đinh, Thượng Nguyên, Trung Viên, Hậu Viên, Tây Hòa, thị trấn Cam Lộ bị ngập sâu từ 2-3m.

Riêng khoảng 500 ngôi nhà dọc hai bên sông Hiếu thuộc các xã Cam Thủy, Cam Hiếu bị ngập lút nóc, người dân phải leo lên cây tránh lũ. Rất nhiều tài sản của người dân, từ lúa, gạo, vịt, gà, heo, bò, trâu đến xe máy và các tài sản có giá trị lớn khác bị lũ cuốn trôi, làm ngập hoàn toàn.

Ông Ngô Quang Chiến, Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ xót xa: “Người dân làm lụng cả năm, có người làm lụng cả đời mới mua sắm được những thứ tài sản có giá trị rất lớn đối với họ, như xe máy, tivi, tủ lạnh, nhưng chỉ trong chớp mắt, mọi thứ đã mất sạch.

Chúng tôi đã chủ động mọi phương án phòng chống bão lũ, nhưng đối với cơn lũ này thì quả thật quá bất ngờ, mọi người đều không trở tay kịp”…

Tìm hiểu nguyên nhân ngập lũ cục bộ trên địa bàn huyện Cam Lộ, ông Nguyễn Văn Bài (nguyên Giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Trị), chuyên gia nông nghiệp của tỉnh này cho biết: Ngày 30-10-2016, lượng mưa đo được phổ biến tại Cam Lộ là 200mm, đến ngày hôm sau, 31-11, là 280mm. Mưa tập trung tại các lưu vực sông suối, trong khi trời không có gió, mưa không bị đẩy đi nơi khác, vì thế lượng nước đổ xuống những khu vực này rất lớn, theo đó chảy về xuôi làm ngập ruộng đồng, khu dân cư chỉ trong thời gian rất ngắn…

Đối với nghi ngờ xả hồ đập thủy lợi trên địa bàn và các thủy điện ở những địa phương lân cận, ông Ngô Quang Chiến, Chủ tịch UBND huyện Cam Lộ, khẳng định, đã kiểm tra kỹ, nhưng không thấy có dấu hiệu của việc xả lũ.

Tuy nhiên, ông Chiến cũng như nhiều người khác, không thể biết được cụ thể nguyên nhân của cơn lũ lịch sử lớn và nhanh tới mức như trên.

Trong khi đó, rất nhiều người dân bị ngập lũ ở Cam Lộ phản ánh rằng, đây không phải là lần đầu nhà cửa họ bị ngập trong lũ, song những lần bị ngập trước đó không lớn và nhanh như lần này.

Nguyên nhân theo bà con, do việc xây dựng một số công trình phúc lợi hạ tầng, trong đó chủ yếu đường giao thông trên địa bàn, đã tạo thành những con đê chắn nước “khổng lồ”.

Lực lượng chức năng xã Thạch Lâm (huyện Thạch Hà) đưa người già đi tránh lũ. Ảnh: TTXVN

Đơn cử, tuyến đường nhựa qua xã Cam Hiếu về tới chỗ giáp ranh đường Xuyên Á qua xã Cam Thủy, không khác nào một con đê ngăn lũ rất lớn, bởi hệ thống cống thoát nước của nó được lắp đặt khá thưa, lại nhỏ so với lượng mưa lũ thực tế trên địa bàn mấy ngày qua. Nhiều khu dân cư trên địa bàn thị trấn Cam Lộ cũng chung tình trạng tương tự bởi những con đường thành những con đê kiểu này.

Trước đây, sở dĩ không xảy ra tình trạng ngập lũ lớn, là vì đường sá cũ thấp hơn nền nhà dân, nhưng nhiều năm lại đây, khi đường sá được đầu tư xây mới, nâng cấp, đã cao hơn nền nhà dân rất nhiều, có nơi cao hơn tới 1m…

Ngay sau khi xảy ra ngập lũ, Công an tỉnh Quảng Trị, Công an huyện Cam Lộ và Công an một số địa phương khác trong tỉnh đã điều động lực lượng, phương tiện ứng cứu người dân bị cô lập.

Đến đầu giờ chiều 1-11, công tác cứu nạn, di dời người dân đến nơi an toàn đã hoàn tất. Tuy nhiên, do lũ lớn, nhanh bất ngờ, đã có 1 trường hợp bị thương phải nhập viện cấp cứu, 2 người khác bị mất tích vẫn chưa tìm thấy được.

Thanh Bình