Miễn thuế, hàng Trung Quốc và ASEAN sẽ tràn vào Việt Nam

Theo đó, hàng trăm mặt hàng từ các nước thành viên nhập khẩu vào Việt Nam sẽ có mức thuế 0% khi có giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) được Bộ Công Thương quy định...

Tăng áp lực lên hàng Việt

Cụ thể, các mặt hàng được miễn thuế là rau củ quả; cá, tôm, mực; ca cao, bột; thịt và phụ phẩm của thịt sau giết mổ như thịt trâu, bò và gia cầm sống...

Đáng nói, những mặt hàng này của Trung Quốc, Thái Lan vốn đã tràn ngập ở thị trường Việt Nam thì nay lại tiếp tục được miễn thuế, tăng thêm sức ép đối với thị trường nông sản Việt. Nhất là hiện nay, nông nghiệp Việt đang giảm tăng trưởng và phải đối mặt với hàng loạt khó khăn từ thiên tai, biến đổi khí hậu.

Theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Chi Lan, điều này chắc chắn sẽ gây sức ép cho các ngành nông sản của Việt Nam. Bởi người tiêu dùng vẫn có mong muốn đa dạng hóa sản phẩm, có thêm sự lựa chọn. Khi hoa quả nước ngoài vào mà giá rẻ hơn trong nước thì người tiêu dùng sẽ lựa chọn những sản phẩm đó.

Bà Lan cho rằng, những mặt hàng Trung Quốc cùng loại sẽ cạnh tranh gay gắt với hàng Việt như: Khoai tây, hành tây, súp lơ, cam, quýt, nho… nhờ giá rẻ.

Đó là chưa kể đến nhiều loại trái cây của Trung Quốc như xoài, mận tím, nho, đào “núp bóng” hàng Việt Nam sẽ có thêm nhiều cơ hội thâm nhập và cạnh tranh không lành mạnh với trái cây của Việt Nam.

Ngoài rau quả, các sản phẩm như thịt gà, vịt, phụ phẩm, gia cầm sống, đặc biệt là thủy sản từ Trung Quốc khi thuế về 0% cũng sẽ tạo áp lực cạnh tranh mạnh mẽ đối với ngành chăn nuôi trong nước.

Theo đánh giá của một số công ty chăn nuôi trong nước, thời gian qua một lượng lớn chân, cánh, đùi, mề gà... Trung Quốc được tạm nhập vào Việt Nam để tái xuất.

Nhưng nhiều lô hàng đã không được tái xuất mà đưa ra tiêu thụ trên thị trường khiến người chăn nuôi Việt Nam điêu đứng và người tiêu dùng trong nước đang bị ảnh hưởng vì chất lượng không đảm bảo của những mặt hàng này.

Nay với việc mở rộng cửa cho hàng miễn thuế thì chắc chắn các sản phẩm thịt, phụ phẩm gà, vịt đến từ Trung Quốc với giá rẻ sẽ có cơ hội gia tăng xuất sang Việt Nam. Từ đó sẽ khiến ngành chăn nuôi của nước ta đã khó sẽ càng thêm khó khăn hơn.

Cần kiểm soát chặt chẽ chất lượng

Bà Lan cho rằng, khi hàng hóa các nước tràn vào Việt Nam thì quan trọng nhất là chúng ta phải có biện pháp tự vệ bằng các hàng rào vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bởi hiện các nước đều có hàng rào kỹ thuật để ngăn hàng hóa cấp thấp, hàng bán phá giá, ô nhiễm môi trường từ nước khác. Đồng thời cần truy xuất rõ nguồn gốc, có giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa để kiểm soát hàng kém chất lượng, không rõ ràng từ các nước, đặc biệt là hàng Trung Quốc khi vào Việt Nam.

Theo bà Lan, thực tế từ trước đến nay chúng ta quá chiều chuộng, bỏ qua hoặc làm ngơ đối với các nhà đầu tư nước ngoài, các sản phẩm nước ngoài không có lợi đối với trong nước, nhiều khi thấy vi phạm mười mươi mà vẫn không xử lý hiệu quả.

Bên cạnh đó, cần phải tăng giá trị, giảm đầu vào. Nông nghiệp Việt Nam không thể làm như cũ, tiêu tốn quá nhiều nguồn lực để làm nông nghiệp.

Ngoài ra, các DN, các nhà khoa học cũng cần sát cánh cùng nông dân. Nhà nước cần tăng kiến tạo, giảm chỉ đạo, đa dạng hóa cây trồng, giảm bớt các DN Nhà nước về nông nghiệp không hiệu quả...

Có thể nói, việc miễn thuế cho hàng hóa Trung Quốc cũng như các nước trong khối ACFTA thì người tiêu dùng có thêm sự lựa chọn sản phẩm.

Nhưng vấn đề là, chúng ta cần phải kiểm soát được chất lượng hàng nhập khẩu vào nước ta. Bởi thực tế cho thấy nhiều mặt hàng của Trung Quốc, Thái Lan... giá rẻ nhưng không đi kèm với công cụ về hàng rào kỹ thuật cần thiết chứng minh được chất lượng an toàn.

Thậm chí có trường hợp hàng Trung Quốc còn không đảm bảo chất lượng vào nước ta, nhưng các cơ quan kiểm định lại không phát hiện khiến người tiêu dùng phải chịu thiệt thòi.

Xuân Huy