Lý do Trung Quốc sợ chiến tranh với Mỹ

Theo BBC, nhiều người cho rằng mặc dù Mỹ quyết định xoay trục về châu Á, nhưng cũng khó ngăn chặn được Trung Quốc vì cán cân lực lượng quân sự Mỹ-Trung nay đã thay đổi: hải quân và không quân Trung Quốc đã rất mạnh so với hai thập niên trước. Một điều chắc chắn là ngày nay quân lực Mỹ không còn độc quyền ở Thái Bình Dương, cũng như không thể dễ dàng chớp nhoáng đánh bại Trung Quốc.

Tuy nhiên, dù Bắc Kinh tự tin đến mức nào về kinh nghiệm hải chiến và không chiến thì quân đội Trung Quốc cũng không thể nào so sánh được với quân đội Nhật Bản, chứ chưa nói tới Mỹ.

Về cán cân lực lượng ở Thái Bình Dương, dù khoảng cách hiện nay giữa Mỹ-Trung đã gần lại rất nhiều, nhưng như cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông Leon Panetta đã tuyên bố: “Tới năm 2020, Hải quân Mỹ sẽ hoàn tất việc tái bố trí lực lượng giữa Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, lực lượng này hiện được dàn ra khoảng 50/50 giữa hai đại dương, nhưng sẽ chuyển sang 60/40 - bao gồm các tàu sân bay, tàu tuần dương, tàu khu trục, tàu tác chiến vùng duyên hải và tàu ngầm".

Đối với Mỹ, có thể nói ngoài kinh nghiệm chiến đấu trên không, trên bộ và dưới biển trong Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất và thứ hai, và trong 70 năm qua, binh sĩ và tướng lĩnh Mỹ thường xuyên được tôi luyện trong các chiến trường như Iraq, Afghanistan và Syria và nay là cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Trung Đông.

Ngược lại với Mỹ, trong 60 năm qua, kinh nghiệm chiến đấu của quân đội Trung Quốc rất giới hạn. Về lục quân, sau Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), quân đội Trung Quốc chưa hề có kinh nghiệm với những trận chiến lớn. Về không quân, kinh nghiệm của Trung Quốc chỉ gồm vài trận không chiến với không quân Đài Loan cách đây 57 năm. Về hải quân, kinh nghiệm Trung Quốc là rất khiêm nhường vì chưa tham gia trận chiến lớn nào, chỉ đụng độ với Hải quân Việt Nam Cộng hòa đầu năm 1974, và tấn công lực lượng hải quân Việt Nam năm 1988 tại đảo Gạc Ma (Trường Sa của Việt Nam).

Chưa kể đến chính sách “một con” khiến các bậc cha mẹ Trung Quốc miễn cưỡng khi phải để cho con nhập ngũ, chưa kể đến việc tham chiến. Trong khi đó ở Mỹ trong những thập niên qua, lính Mỹ ít khi nào được nghỉ ngơi. Có thể nói là “tình trạng sẵn sàng ứng chiến” luôn là một yếu tố quan trọng ưu tiên trong những kế hoạch quân sự của Lầu Năm Góc.

Bên cạnh đó, Trung Quốc đang đối mặt với nhiều vấn đề khác. Về đối nội, Trung Quốc đang phải giải quyết căng thẳng về vấn đề dân tộc thiểu số, đặc biệt là vấn đề Tây Tạng và Tân Cương trong những năm gần đây. Tình trạng ô nhiễm môi trường, nạn tham nhũng đặc biệt là trong quân đội cũng đang gây bất ổn trong nội bộ Trung Quốc.

Về đối ngoại, ngoài tranh chấp ở Biển Đông, Trung Quốc còn có những tranh chấp lãnh thổ quan trọng hơn nữa. Với dân số gần 1,4 tỷ người, áp lực về đất đai của Trung Quốc càng ngày càng nặng nề. Tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng thường xuyên xảy ra.

Trung Quốc dường như nắm rõ được các điểm yếu của mình nên họ không muốn hoặc chưa muốn đối đầu trực diện với Mỹ tại Thái Bình Dương. Chiến lược của Trung Quốc ngày nay là hăm dọa theo phương pháp du kích, “cắt lát salami”, nhắm vào từng đối tượng, từng hòn đảo hay bãi cạn.

Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, giới chuyên gia cho rằng, nếu cùng lúc, Nga và Trung Quốc bắt tay với nhau để tạo ra hai chiến trường đối với Mỹ, một ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, một ở khu vực Đông Âu, thì đó sẽ là cơn ác mộng cho quân đội Mỹ.