Lưu ý khi dùng thuốc bổ sung canxi

Các thuốc bổ sung canxi thường có thành phần canxi lactat, canxi gluconat, canxi carbonat... hoặc kết hợp với các loại vitamin khác dưới dạng tiêm, dung dịch, viên nang mềm, viên nén...

Thuốc được chỉ định trong các trường hợp như hạ canxi huyết cấp (tetani trẻ sơ sinh, do thiểu năng cận giáp, do thiếu vitamin D), dự phòng thiếu canxi huyết khi thay máu; điều trị bằng thuốc chống co giật trong thời gian dài (tăng hủy vitamin D); chế độ ăn thiếu canxi, đặc biệt trong thời kỳ nhu cầu canxi tăng (thời kỳ tăng trưởng, thời kỳ mang thai, thời kỳ cho con bú, người cao tuổi); tăng kali huyết, tăng magnesi huyết; quá liều thuốc chẹn canxi hoặc ngộ độc ethylen glycol; sau truyền máu khối lượng lớn chứa canxi citrat gây giảm canxi máu.

Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi dùng vì thuốc có tác dụng phụ như hạ huyết áp (chóng mặt), giãn mạch ngoại vi, táo bón, đầy hơi, buồn nôn, nôn, đỏ da, nổi ban, đau hoặc nóng nơi tiêm, cảm giác ngứa buốt. Các triệu chứng như vã mồ hôi, loạn nhịp, rối loạn chức năng tim cấp, huyết khối khi bổ sung canxi là rất hiếm gặp.

Những trường hợp như rung thất trong hồi sức tim, bệnh tim và bệnh thận, tăng canxi huyết, u ác tính phá hủy xương, canxi niệu nặng và loãng xương do bất động, người bệnh đang dùng digitalis (vì nguy cơ ngộ độc digitalis)... không nên dùng thuốc bổ sung canxi.

Những thuốc sau đây ức chế thải trừ canxi qua thận: các thuốc lợi tiểu thiazid làm tăng nồng độ canxi huyết vì vậy nếu bạn đang dùng thuốc lợi tiểu thiazid thì tránh bổ sung canxi. Canxi cũng làm giảm hấp thu kháng sinh doxycyclin, sắt, kẽm, do đó trong thời gian bạn đang dùng các thuốc này tránh bổ sung canxi vì sẽ gây tương tác bất lợi hoặc nếu dùng phải dùng canxi cách xa các thuốc này trên 2 giờ. Ngoài ra, chế độ ăn có phytat, oxalat như ăn các loại thực phẩm chứa nhiều acid phytic (sữa đậu nành, ngô, đậu phụ, lạc, vừng đen) hoặc các thực phẩm giàu oxalat như các loại thịt, quả hạnh, hạt thông... sẽ làm giảm hấp thu canxi vì tạo thành những phức hợp khó hấp thu.

BS. Bồng Trung