Loạn thu phí dịch vụ

Mỗi nơi mỗi kiểu

So với những năm trước, những NHTM lớn, có thị phần ở mảng dịch vụ thay vì miễn giảm phí, lại đi đầu trong việc tăng phí các dịch vụ. Cụ thể, NH S. có trụ sở quận Phú Nhuận, TPHCM thay đổi biểu phí đối với khách hàng cá nhân sử dụng dịch vụ NH điện tử là 30.000 đồng/quý/người dùng (chưa bao gồm thuế VAT).

NH E. ở quận 1, TPHCM cũng vừa điều chỉnh phí nhận tin nhắn thông báo số dư phí tự động 24.000 đồng/tài khoản/số thuê bao/quý/45 tin nhắn. Khách hàng có lượng giao dịch phát sinh tin nhắn trên 45 tin nhắn sẽ thu phí mỗi tin vượt 600 đồng. Đầu tháng 1-2013, NH B. tăng mức phí thông báo thay đổi số dư tài khoản từ 6.600 đồng lên 12.000 đồng/tháng.

Việc các NHTM đã phát triển được số lượng khách hàng lớn bắt đầu thu phí là điều tất yếu, giúp họ phát triển dịch vụ nâng cao chất lượng thay vì chạy theo số lượng. Khách hàng nên chia sẻ điều này. Nhưng NHTM cũng nên xem xét không thu phí cào bằng với tất cả khách hàng, trong đó nên ưu tiên giảm, miễn phí những khách hàng có thu nhập thấp như học sinh, sinh viên, công nhân… thay vì chỉ ưu đãi khách hàng VIP, sử dụng nhiều dịch vụ.

TS. TRẦN DU LỊCH,
Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM

Techcombank cũng thông báo thay đổi phí quản lý tiền tệ và tài trợ thương mại áp dụng từ năm 2013, trong đó một số loại phí tăng lên so với năm 2012.

Một số NHTM lớn khác thông báo chính sách ưu đãi phí dành cho khách hàng VIP có lượng giao dịch lớn, còn khách hàng mới hoặc bình dân với giao dịch trung bình thấp vẫn bị tận thu hàng tháng.

Dạo quanh một vòng các NHTM, có thể thấy ngoài những khoản phí liên quan đến hoạt động tín dụng như phí thẩm định, phí trả nợ trước hạn… tại nhiều NH còn có nhiều loại phí khác nhau. Chẳng hạn, chỉ riêng về dịch vụ tài khoản thanh toán, Sacombank đã đưa ra 12 loại phí như phí quản lý tài khoản, nộp tiền mặt, rút tiền mặt, chuyển tiền vào tài khoản…

Tương tự, tại các NH khác cũng có rất nhiều loại phí và mỗi loại phí đều tăng khá cao. Đặc biệt, có nhiều loại phí ngân quỹ trước đây được miễn nay một số NHTM áp phí, như phí đổi tiền mệnh giá lớn lấy mệnh giá nhỏ (0,5%), đổi tiền mệnh giá nhỏ lấy tiền mệnh giá lớn (3,6%), đổi tiền không đủ chuẩn lưu thông (4%)…

Anh Nguyễn Thanh Hà, một khách hàng ở quận 7, TPHCM, cho biết nhiều NHTM đang tận thu khách hàng cá nhân khi áp dụng quy định mở tài khoản có số dư tiền gửi dưới 500.000 đồng/tháng phải chịu phí quản lý tài khoản 10.000 đồng, thậm chí số dư tiền gửi vào tài khoản dưới 50.000 đồng phải chịu phí 5.000 đồng/tháng…

Nhiều NHTM cũng nâng mức thu phí nộp hoặc rút tiền mặt với chủ tài khoản nếu giao dịch ở chi nhánh, phòng giao dịch khác tỉnh, thành phố nơi mở tài khoản. Ngay việc in sao kê mở thẻ, hay in sao kê trên máy ATM cũng bị thu phí.

Cơ hội cho NH lớn

Theo nhiều chuyên gia, năm 2013 khi tín dụng chưa có nhiều khởi sắc sẽ là cơ hội cho các NHTM gia tăng khoản thu từ dịch vụ. Đặc biệt, từ tháng 3 các NHTM lớn đã có thị phần chủ thẻ ghi nợ nội địa đáng kể như VCB, VietinBank sẽ bắt đầu thu phí dịch vụ rút tiền ATM nội mạng cùng nhiều loại phí khác.

Trong khi đó, một số NHTM nhỏ và vừa như TienPhongBank, NamABank, VietCapital Bank cũng đánh tiếng sẽ tiếp tục chấp nhận bù lỗ để miễn phí rút tiền nội mạng dành cho thẻ ghi nợ.

Những NH này đang trong quá trình thu hút khách hàng sử dụng dịch vụ thẻ của mình nên vẫn còn áp dụng chính sách miễn giảm phí.

Từ tháng 3-2013, VietinBank sẽ thu phí rút tiền ATM nội mạng.

Theo một lãnh đạo NHTMCP, sở dĩ các NHTM lớn mạnh dạn thu phí vì họ có mạng lưới ATM lớn, chịu chi phí đầu tư không nhỏ nên phải thu phí để bù lỗ. Bên cạnh đó, với số lượng khách hàng lớn, các NH này không quá lo lắng về việc khách hàng rời bỏ dịch vụ NH mình, đồng thời cũng là điều kiện sàng lọc lượng chủ thẻ ảo.

Theo TS. Cao Sỹ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, NHNN đang đẩy mạnh việc thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế, nhưng với hàng loạt phí dịch vụ và mỗi NH thu một kiểu như hiện nay dễ làm khách hàng phản ứng, đôi khi lại có tác dụng ngược, người dân sẽ tìm cách từ chối dịch vụ giao dịch thanh toán qua NH.

Vì vậy, trước khi tăng thu phí dịch vụ, các NHTM nên giúp khách hàng an tâm, thoải mái khi sử dụng với chất lượng dịch vụ tốt và một mức thu phí hợp lý, minh bạch, không quá tận thu.

Bên cạnh đó, người dân khi quyết định sử dụng dịch vụ NH nào nên cẩn trọng xem xét kỹ mức phí NH này quy định, tránh để bị thiệt thòi.

Cũng có ý kiến cho rằng năm qua NHNN chỉ tập trung thanh tra các hoạt động huy động và cho vay mà chưa chú trọng đến việc thanh tra các NHTM thu phí dịch vụ như thế nào.

Việc thu phí hay không tùy chính sách của mỗi NH, nhưng NHNN cũng nên giám sát chặt và áp dụng mức khung khống chế từng lĩnh vực, tránh để các NHTM tự đưa ra phí khác, gây thiệt hại cho khách hàng giao dịch.