Liên hoan phim quốc tế Hà Nội - HANIFF 2016: Khi già 'soi' trẻ

Sao nào tới Haniff?

Câu hỏi luôn được cánh nhà báo cũng như công chúng quan tâm là “Sao nào sẽ tới liên hoan?”. Kẹt vì kinh phí, Liên hoan phim không thể mời được sao “xịn’, vì đi kèm với sao “xịn” là vệ sĩ, là chuyên cơ, là khách sạn, xe chuyên chở riêng… Hơn nữa, thực sự Haniff còn quá trẻ để tạo dựng thương hiệu uy tín thu hút “sao” - có lẽ đây mới là lý do chính. Vì kẹt kinh phí thì vẫn còn lời giải khi Ban tổ chức Haniff 2016 kêu gọi được sự tham gia của một số đơn vị tư nhân.

Cảnh phim “Đông Dương”. Ảnh do BTC cung cấp.

MVP Pictures mời bộ phim “Ba nữ cung thủ” (tựa gốc: 3 Srikandi) với sự góp mặt của nhà sản xuất phim cùng nữ diễn viên chính Bunga Citra Lestari (vai Yana) dự Haniff. Bunga sinh năm 1983, được biết đến với với tên là BCL, nữ ca sĩ nhạc pop kiêm diễn viên - từng hợp tác với Ari Lasso thành lập nhóm nhạc song ca, cho ra album Aku dan Dimiru và sau đó đã giành giải thưởng âm nhạc Indonesia cho “Cặp đôi ca sĩ nhạc pop xuất sắc nhất”. Nhưng gọi Bunga là “sao” điện ảnh thì không đúng.

Nam tài tử Hàn Song Seung Hun từng nhận giải điện ảnh Rồng xanh, đóng nhiều phim như “Trái tim mùa thu”, “Công chúa của tôi” phút chót không sang được vì kẹt thời gian.

Không có một tên tuổi lừng lẫy đang độ chín nào xuất hiện, mà thay vào đó là ba ngôi sao lớn nhưng hào quang đã ở phía sau quá dài.

Đạo diễn nổi tiếng Régis Wargnier với bộ phim huyền thoại “Đông Dương” (Indochine) năm 1992 từng nhận giải Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 65, giải Đạo diễn xuất sắc nhất với phim “Người đàn bà Pháp” tại LHP Moscow(1995), giải phim được yêu thích nhất tại LHP Santa Barbara với phim “Phía Tây” (2000). Và nữ diễn viên huyền thoại Catherine Deneuve từng nhận giải danh giá Nữ diễn viên xuất sắc tại Cannes, giải César, đề cử giải Oscar, diễn viên chính phim “Đông Dương”.

Cặp đôi U.70 này sẽ có cuộc giao lưu ngắn ngủi chừng 15 phút với công chúng trước khi trình chiếu bộ phim “Đông Dương” được tái hiện trong định dạng mới 4K vào tối 2.11.

Một gương mặt sáng giá khác nhưng cũng U.70 rồi là bà Geraldine Chaplin - con gái của vua hài Charlie Chaplin, từng được đề cử giải Quả cầu vàng cho hạng mục Nữ diễn viên mới xuất sắc nhất của năm (1996), từng là thành viên Ban Giám khảo LHP Cannes và Chủ tịch Ban giám khảo LHP Moscow.

Già có đồng điệu với trẻ?

Có thể thấy trong Haniff 2016 phim do đạo diễn trẻ làm gần như chiếm đại đa số. Trong số đó có nhiều đạo diễn làm phim đầu tay, không hiếm phim nhiều thể nghiệm sáng tạo, với các xu hướng, trào lưu phim đương đại đang được các nhà làm phim thế giới quan tâm.

Chỉ nhìn vào 12 phim truyện dài dự tranh giải đã có 10 đạo diễn/9 phim ở thế hệ 7x và 8x với những giọng điệu, cách kể đa dạng: Hiroki Hayashi - Nhật, sinh năm 1974 - “Blossoming into a family” (Gia đình nở hoa); Apichatpong Weerasethakul -Thái Lan, sinh năm 1970 - “Cemetery of Splendour” (Nghĩa địa huy hoàng); Ebrahim Ebrahimiyan - Iran, sinh năm 1982 - “Inadaptable” (Không thể hòa hợp); Oleg Asadulin - Nga, sinh năm 1971 - The Green Carriage (Toa xe màu xanh)… Đặc biệt phim ngắn, gồm cả phim truyện ngắn, phim tài liệu, phim hoạt hình, đạo diễn trẻ cũng chiếm thế mạnh. Riêng 10 phim ngắn Việt/30 phim dự thi, tất cả đều của người trẻ, thậm chí mới chỉ ở tuổi 20-21 như: “Bông hoa mặt trời” - Hồng Linh, “Cá dọn bể” - Chu Ánh Nguyệt, “Dành tặng ông Điều” - Nguyễn Hiền Anh, “Khát vọng người” - Phạm Huyên…

Ở Haniff 2016 năm nay, già “soi” trẻ, mà già thì già quá, trong khi trẻ thì rất trẻ. Các thành viên Ban giám khảo chỉ duy nhất có 1 người 8x, còn lại xấp xỉ U.70, U.60, mà đạo diễn thì đại đa phần là 7x, 8x, thậm chí không hiếm 9x.

Cho dù giám khảo toàn người nổi tiếng thế giới hay ở Việt Nam về nghề, có uy tín, kinh nghiệm, nhưng khi già “soi” phim của người trẻ, sẽ rất khó để tìm sự chia sẻ, đồng điệu, cảm xúc, chưa kể sự dũng cảm, chấp nhận những sáng tạo khác biệt đôi khi vượt khỏi những vùng “mờ” của cảm xúc, kinh nghiệm thẩm mỹ. Mặt khác, nhìn vào “hồ sơ cá nhân” của các giám khảo, đa phần trong số họ đều đã nhiều năm không có tác phẩm nổi bật, vậy chỉ khi chính bản thân các giám khảo cập nhật những xu thế mới trong điện ảnh, tự làm mới mình để thực sự thông thoáng, cởi mở trong suy nghĩ, mới có thể thừa nhận những sáng tạo mới dù còn ở dạng nguyên sơ ..

Haniff là một LHP trẻ, tại sao không dùng, không mời nhiều người trẻ hơn nữa vào Ban giám khảo để làn gió mới tươi mát tràn ngập không khí LHP?

BAN GIÁM KHẢO PHIM TRUYỆN DÀI: Đạo diễn, nhà sản xuất, nhà biên kịch người Pháp - Régis Wargnier (Chủ tịch - 1948); Diễn viên Hollywood người Mỹ - Geraldine Chaplin (1944); Đạo diễn, nhà sản xuất, nhà biên kịch Ấn Độ - Adoor Gopalakrishnan (1941); Diễn viên Philippines - Maria Izadora Calzado (1982); Đạo diễn Việt Nam - Đào Bá Sơn (1952).

BAN GIÁM KHẢO PHIM NGẮN: Đạo diễn Australia - Maxine Williamson (Chủ tịch - 1964), Nhà phê bình điện ảnh Singapore - Philip Cheah (1958), Đạo diễn, NSND, họa sĩ Việt Nam - Nguyễn Thị Phương Hoa (1957).

BAN GIÁM KHẢO NETPAC: Đạo diễn, nhà báo Philippines - Eduardo Lejano (Chủ tịch - 1960), Đạo diễn, nhà biên kịch Israel - Ehud Aloni (1959) và nhà biên kịch Việt Nam - Đoàn Minh Tuấn (1960).

VIỆT VĂN