Lão phù thủy đào hoa của sân khấu

Truyền lửa cho sân khấu

Người ta gọi Nghệ sĩ Nhân dân Lê Hùng là phù thủy sân khấu vì những ngón nghề đa dạng, biến ảo và kỳ thú của anh. Còn anh lại hỉ hả ví von: “Phải gọi tôi là con sói mới đúng - con sói già tinh ma, quỷ quyệt của sân khấu. Cả ác độc nữa”. “Sói già” của sân khấu thừa biết lấy nước mắt, “mua” sự thương cảm của người đời.

Anh cũng đủ khôn ngoan để hiểu rất rõ rằng, bản chất con người dễ bị xúc động. Mà sự xúc động đấy thường biểu hiện ở những trạng thái cực kỳ căng thẳng như xót thương, sợ hãi, và cả phấn chấn nữa... Thế nên, “Macbeth”, “Con cáo và chùm nho”, “Kẻ khóc, người cười”, “Người ngựa, ngựa người”, “Đời cười”... vừa khiến tên tuổi của Lê Hùng nổi như cồn, lại vừa giúp thiên hạ thanh lọc tâm hồn.

Những ngóc ngách tăm tối của lòng người, sự bất nhẫn của lương tâm, nỗi đau về nhân cách bị chà đạp..., Lê Hùng đem ra cho người đời cười hết, để rồi “lừa” khán giả của mình vào phút cuối, gieo vào lòng họ những tia sáng mong manh đẹp đẽ của lương tri. Anh muốn khán giả phải đớn đau bởi những mảnh vỡ mà đôi khi giữa đường đời vội vã, ta lướt qua và không nhận thấy.

Khó khăn nhiều nhất là khi Lê Hùng lên làm Giám đốc Nhà hát Tuổi Trẻ và Nhà hát kịch Việt Nam khi sân khấu Bắc đang rơi vào tình trạng “thoái trào”. Tài lãnh đạo của Lê Hùng khi đó được đồng nghiệp và báo chí tung hô với những cải cách cơ cấu tổ chức, sự quan tâm đến đời sống của nhân viên…

Hơn cả, anh cho dựng hàng trăm vở hài kịch ngắn để những cái tên như Chí Trung, Vân Dung bừng sáng trên sân khấu hài. Trước Lê Hùng, chưa bao giờ người ta dám nghĩ hài kịch mang lại doanh thu lớn đến vậy, có thể cứu nguy cho ngần ấy diễn viên trong nhà hát. NS Xuân Hinh từng nói trên báo: “Lê Hùng mà chết thì khéo em bỏ nghề luôn”.

Không dừng lại ở hài kịch, Lê Hùng đã hướng nhà hát đi bằng hai chân, hài hòa giữa hài kịch, chính kịch và bi kịch. Những cái tên như Lê Khanh cùng hình tượng Nàng Nora (“Nhà Búp Bê” - Henrilz Ibsen), Anh Tú cùng vai diễn Macbeth (“Macbeth” - Shakespeare) tỏa sáng dưới bàn tay “phù phép” của vị đạo diễn. Anh đã cứu nguy cho diễn viên nhà hát trong thời điểm khó khăn nhất của sân khấu kịch phía Bắc.

Cuối năm 2012, Lê Hùng được nghỉ chế độ, tạm biệt cái “ghế” Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam và Giám đốc Nhà hát Tuổi Trẻ. Không còn bị sức ép từ quá nhiều công việc quản lý cũng khiến anh dường như tự thanh lọc được mình, để có những tưởng tượng sân khấu mới mẻ. Lê Hùng bảo, nghề đạo diễn lắm bạc bẽo và khắc nghiệt, nhưng đến nay anh vẫn chưa thể dứt ra được vì còn yêu nghề lắm.

Trong cái thời mọi thước đo đều tù mù, mọi thang bậc giá trị đều đảo lộn, khán giả không phải là thượng đế, nhà phê bình cũng chẳng đủ tài năng quất roi cho con ngựa sáng tác phi nước đại, thì Lê Hùng cũng chẳng vỗ ngực tài hơn thiên hạ, mà chỉ biết dốc hết gan ruột ra cho đến khi nào “làm xong vở cuối cùng sẽ... tắt thở!”.

Lê Hùng bên người vợ kém 32 tuổi cùng các con.

Chia sẻ bí quyết giữ vợ trẻ 8x

Chẳng biết có phải bởi vẻ đáng mến, nhân hậu, hay vẻ bề ngoài bụi bặm của gã đạo diễn ấy mà lắm phụ nữ mê đến thế? Thoáng lặng đi, Lê Hùng tĩnh tâm hoài niệm về những người vợ cũ của mình. Người thì bỏ anh ở lại với con thơ để về bên kia thế giới. Có người thì không thể cảm thông với cái sự bận rộn của anh, cũng có người vì không đủ yêu thương các con riêng của anh. Họ không thể sống theo cái cách “tổng đạo diễn” của anh nhưng vẫn yêu anh. Họ không thể gắn bó với anh nên họ chia tay anh rồi lại khóc vì tiếc.

Những người đàn bà đến rồi đi qua cuộc đời Lê Hùng “như những dòng sông nhỏ”, tưởng hạnh phúc nhưng thực ra cũng là cái họa mà số phận buộc riêng cho kẻ lỡ mắc kiếp đào hoa. Dẫu sao, dấu ấn về những người đẹp ấy vẫn là gia tài còn ở mãi cùng gã đàn ông đa tình trên đường đời dằng dặc.

Suốt 8 năm liền kể từ lúc chia tay người vợ thứ 4, Lê Hùng phải sống trong cảnh “gà trống nuôi con”, chưa sẵn sàng lấy ai vì thương các con, sợ chúng bị tổn thương. Cho đến tận năm 2006 anh mới đi bước nữa. Dù đã nếm trải vị đắng của những cuộc hôn nhân tan vỡ thì với Lê Hùng, thứ men say tình ái trong anh vẫn chưa hề vơi cạn.

Tò mò hỏi Lê Hùng về người phụ nữ đã chấm dứt cảnh một mình cho “gã sói già” vốn nổi tiếng đào hoa, đa tình, anh cười khà khà: “Hoài Thu từng được biết đến là 1 trong 4 “đào lẳng” trên sân khấu chèo Thái Bình mấy năm về trước, chỉ sau NSƯT Thanh Trầm, Vân Quyền và An Chinh. Tôi quen cô ấy trong một lần về Thái Bình dựng hai vở chèo cổ”.

Sau lần ấy, Lê Hùng mời Hoài Thu về nhà ăn cơm và chị gặp Lê (con gái lớn) và Linh Đan (con gái nhỏ) của anh. Từ đó, chiều nào Linh Đan đi học về cũng gọi điện cho chị và nũng nịu: “Cô lên đây chơi với con. Cô lên đi. Cô lên đi. Con nhớ cô lắm”. Và thế là chị và bọn trẻ cứ quấn lấy nhau.

Lê Hùng và vợ 8X Hoài Thu.

Lê Hùng tự hào: “Đó chính là người phụ nữ do các con tôi lựa chọn. Thu rất yêu các con tôi, các con cũng coi Thu như mẹ chúng vậy. Chẳng có khái niệm con chung, con riêng nào ở đây cả, tất cả chúng đều là con của chúng tôi. Rất nhiều cô gái yêu và đến với tôi, nhưng chỉ người chiếm được tình cảm của hai công chúa nhỏ ấy mới có thể ở lại trong thế giới riêng nhỏ bé của ba bố con”.

Theo Lê Hùng, điều quan trọng nhất với một người đàn ông là, nếu anh coi công việc là số 1 thì anh phải biết cách làm cho người vợ yêu công việc của mình. Có như vậy thì người vợ mới cảm thông, thấu hiểu và chia sẻ được với chồng. Nhiều người yêu anh nhưng không đủ can đảm để sống cùng bởi thời gian anh dành cho công việc nhiều quá. Thu thì khác, chị yêu anh nên yêu tất cả những cái gì thuộc về chồng. Biết chồng đi làm vất vả nên khi về nhà, nếu anh có cáu gắt vì chuyện gì chị cũng không tranh cãi.

Lê Hùng ham việc, điều đó không ai phủ nhận nhưng với anh, gia đình luôn có một vị trí lớn trong lòng. Bằng chứng là những lúc đi dựng vở xa, anh vẫn hay lái xe chở theo vợ con. Xong việc thì cả nhà tranh thủ đi du lịch. Đi dựng vở trong thành phố, dù xa đến mấy thì buổi trưa anh cũng chạy về nhà ăn cơm với vợ. Những việc làm tưởng như nhỏ nhặt ấy lại khiến cho người vợ trẻ rất yên tâm về anh.

Những dịp như 20/10, 14/2… từ trước tới giờ, anh đều mua một bó hoa tươi thắm về tặng cả gia đình. Lắm khi phải đi công tác nước ngoài, không ở nhà với vợ con thì anh lại chủ động mua những món quà ngoại quốc nho nhỏ về làm quà “chuộc tội”. Người đàn ông của công việc và gia đình này cũng tiết lộ rằng anh chẳng bao giờ mua những món quà đắt tiền, hàng hiệu gì ghê gớm để tặng vợ những ngày lễ cả bởi vợ anh không phải người thích những thứ vật chất như thế, chỉ cần anh yêu thương chị và các con mà thôi.

Nói về khoảng cách giữa một đạo diễn đã có tuổi “tri thiên mệnh” với một đào chèo trẻ măng kém anh những 32 tuổi, Lê Hùng ngoắc miệng cười, đôi mắt tinh quái ánh lên sau cặp kính trắng bất ly thân: “Tôi chẳng thấy khoảng cách nào cả”. Tất nhiên, vợ chồng dù hòa hợp, yêu thương nhau đến mấy thì cũng có lúc “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”. Những lúc như thế, họ lại nhường nhịn nhau để rồi sau đó, họ hiểu và thương yêu nhau nhiều hơn. Anh kể, có lần hai vợ chồng giải hòa xong, anh còn nhắn tin cho chị: “Có những lúc anh mắng em vì căng thẳng quá thì em cũng đừng có chấp. Trong anh chỉ có em, yêu em”.

Mới đó mà đã 10 năm Hoài Thu về làm vợ Lê Hùng. 10 năm với nhiều thăng trầm trong một gia đình lớn, có nhiều hoài nghi từ ngày mới lấy nhau nhưng sau ngần ấy năm sống bên nhau, vợ chồng anh đã phần nào chứng minh được triết lý “tình yêu không có tuổi” của mình.

Thu Hồng