Kỳ thi quốc gia 2015: Hoàn toàn phù hợp với điều kiện học tập của học sinh

Thưa ông, được biết Trường ĐH Quốc gia Hà Nội đã xây dựng xong phương án một kỳ thi chung vào năm 2015 sắp tới. Ông cho biết ưu điểm của phương án mà trường lựa chọn?

Thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng, chúng tôi đã đưa ra các hình thức khác nhau để lựa chọn phương án nào là phương án tối ưu nhất trong ba phương án mà Bộ đề ra. Để thiết kế và triển khai một kỳ thi chung có độ tin cậy cao, khách quan từ khâu ra đề cho đến khi chấm thi, tổ chức thi là một điều mà chúng ta luôn cần phải bàn tới và xử lý.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Phùng Xuân Nhạ trao đổi với báo chí chiều ngày 26.8

Trong phương án đầu tiên (phương án 1) chúng tôi chọn chính là giúp cho thí sinh tránh hoàn toàn khỏi áp lực của một kỳ thi. Các thí sinh chỉ tập trung vào bài thi để các trường lựa chọn và sàng lọc thí sinh, sẽ không còn áp lực: Đỗ hay không đỗ. Các câu hỏi là những bài thi tổng hợp theo các hình thức trắc nghiệm được chia thành các tổ hợp: Toán, Ngữ văn, Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội. Ưu điểm của phương án này chính là thuận tiện cho các thí sinh tổng hợp các kiến thức của mình với nội dung chỉ tập trung vào các chương trình lớp 11 và 12.

Sau khi có điểm, nhà trường sẽ tổ chức một kỳ thi chuyên biệt để sàng lọc thí sinh, lựa chọn từng thí sinh phù hợp với trường và với các khoa riêng biệt cho từng ngành nghề. Các môn thi này do Hội đồng khoa học cũng như các thầy cô giáo từng chuyên khoa tổ chức và xem xét rồi đưa danh sách lên nhà trường duyệt dựa trên từng bài thi của các em.

Vậy nhà trường bố trí các phương thức chấm điểm thi của học sinh để tránh tiêu cực như thế nào, thưa ông?

Chúng tôi đã tính các phương án đưa ra, nhưng việc chấm thi luôn phải được ưu tiên chấm trên máy tính, bài thi đã được dọc phách thì sẽ hạn chế tối đa nhất các hiện tượng tiêu cực. Sau đó, các bài thi sẽ được các thầy cô giáo chấm lại hoặc xem xét lại, tránh việc để các giám khảo chấm trực tiếp từng bài thi thì sẽ dễ dẫn đến sai sót, có tiêu cực.

Kể cả các câu hỏi ở các mã đề cũng được xáo trộn một cách ngẫu nhiên để cho học sinh không dễ dàng trao đổi bài vở với nhau trong phòng thi và lại càng không có cơ hội sử dụng các dụng cụ từ bên ngoài. Căn cứ vào điểm bài thi tổng hợp và điểm các môn học, thí sinh được chọn xét tốt nghiệp theo các yêu cầu được quy định trước.

Việc chấm thi online thì cũng sẽ có thi online vì vậy nếu năm 2015 này, các bài thi đánh giá năng lực chung của ĐHQG Hà Nội được Bộ GD-ĐT chấp thuận thì nhà trường sẽ đổi mới tuyển sinh theo lộ trình chung của nhà trường đã đặt ra. Đồng thời sẽ có các phương án bổ sung các câu hỏi, các phương thức chấm thi để đảm bảo sự minh bạch nhất cho thí sinh.

Các ứng viên dự tuyển vào các ngành học trong trường ĐHQG sau khi dự thi vẫn có thể tham gia kỳ thi khác, tại các trường khác theo kỳ thi chung của Bộ hoặc thi lên hệ đào tạo chuẩn, chất lượng của trường có phân bổ ở từng khoa.

Ông đánh giá như thế nào về quyết định một kỳ thi chung vào năm 2015 của Bộ GD-ĐT tới đây? Liệu có làm học sinh hoang mang và lo lắng?

Theo tôi đánh giá đây là kỳ thi quốc gia có ý nghĩa quan trọng nhằm mục đích xét công nhận tốt nghiệp THPT và là căn cứ để các cơ sở giáo dục đại học, nghề nghiệp sử dụng trong tuyển sinh.

Kỳ thi tích hợp năm 2015 có nhiều ưu điểm sẽ không gây quá nhiều lo lắng cho thí sinh?!

Về nội dung bài thi ở các môn đều thi ở mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao, vừa có phần cơ bản đáp ứng cho hầu hết thí sinh nhằm phân loại thí sinh theo yêu cầu của các trường. Bên cạnh đấy, đề thi được xây dựng theo hướng đánh giá năng lực người học, tăng dần các câu hỏi ở mức độ vận dụng, các câu hỏi mở. Việc này sẽ không hề gây áp lực cho thí sinh cũng như là giáo viên phục trách. Học sinh có thể dự thi nhiều môn khác nhau và việc chấm thi theo cụm cũng dễ dàng được tổ chức hơn.

Các học sinh đã làm quen với các hình thức thi trắc nghiệm một cách khách quan ở kỳ thi ba chung trước đây nên sẽ dễ dàng thích ứng với các loại đề thi này. Các trường đại học khi sử dụng kết quả các hợp phần điểm của bài thi quốc gia, có thể lấy điểm của một, nhiều hoặc cả 4 hợp phần để đặt điểm sàn sàng lọc; có thể nhân hệ số cho điểm các hợp phần tùy theo ngành tuyển chọn.

Về mặt khoa học hoàn toàn có thể tích hợp hai loại dạng thức câu hỏi này vào một bài thi tổng hợp. Hơn thế, việc áp dụng các thành tựu của Khoa học Đo lường và Đánh giá trong giáo dục và công nghệ thông tin còn giúp chúng ta từng bước thực hiện được mục tiêu “đánh giá năng lực” người học thay cho “đánh giá kiến thức” đơn thuần.

Các trường cũng có thể tổ chức thêm 1 bài thi đơn môn với dạng thứ trắc nghiệm hoặc tự luận, câu hỏi mở, hoặc thi năng khiếu để có thêm thông tin đánh giá về thí sinh tuyển chọn vào các chương trình có những đòi hỏi đặc thù.

Chúng tôi đã nghiên cứu rất kỹ các phương án và đưa ra sự lựa chọn tối ưu nhất cho cả học sinh và giáo viên cũng như tính khả thi của nó và được sự đồng thuận của các chuyên gia cũng như các học sinh.

Qua những ưu điểm đó, chúng tôi khẳng định đã đến lúc chúng ta thực hiện phương án tích hợp một kỳ thi quốc gia chung theo thực tiễn khoa học ở nước ta. Thời cơ thay đổi hệ thống giáo dục toàn diện đã "chín muồi", được sự đồng thuận của Chính phủ, các Bộ ngành và người dân thì chúng ta càng thêm quyết tâm để thay đổi một kỳ thi quốc gia "hợp chuẩn" nhất từ trước tới nay.

Cảm ơn ông!

Dạ Thảo (ghi)