Kiểm toán Nhà nước: Nợ xấu 2015 chiếm 8,85% tổng dư nợ

Theo Kiểm toán Nhà nước, nhiều ngân hàng thương mại tồn đọng nhiều khoản cho vay, công nợ khó thu hồi do lãnh đạo ngân hàng cố ý làm trái, vi phạm pháp luật, việc xử lý hết sức khó khăn và tỷ lệ thu hồi rất thấp. Ảnh: Internet.

Về kết quả kiểm toán các tổ chức tài chính, ngân hàng, đại diện Kiểm toán Nhà nước cho biết, lãi suất cho vay trung và dài hạn năm 2015 đã giảm 0,2-0,5%/năm nhưng chưa đạt mục tiêu đề ra (giảm 1%-1,5%/năm); tỷ lệ nợ xấu của các tổ chức tín dụng (TCTD) còn cao. Theo đó, nợ xấu của hệ thống TCTD đến 31/12/2015 tính đầy đủ (cả nợ tồn đọng tại Công ty quản lý tài sản VAMC, nợ được cơ cấu lại, nợ chưa chuyển nhóm nợ xấu theo kết luận thanh tra NHNN) là 476,86 nghìn tỷ đồng, chiếm 8,85% tổng dư nợ.

Bên cạnh đó, cũng theo KTNN, VAMC chưa chủ động xử lý nợ xấu mà chủ yếu thông qua các tổ chức tín dụng bán nợ tự thực hiện với kết quả thấp, tổng thu hồi nợ từ năm 2013 đến 2015 là 22.902 tỷ đồng, chiếm 10,4% dư nợ đã mua. Việc cân đối vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội rất khó khăn, trong đó nhiều khoản vay từ Kho bạc Nhà nước, NHNN phải gia hạn hoặc khoanh nợ.

Một số đơn vị còn tồn tại nhiều khoản công nợ phải thu tồn đọng từ nhiều năm, chưa được thu hồi và xử lý dứt điểm (đơn cử như Bảo hiểm Xã hội Việt Nam chưa thu hồi được 769,30 tỷ đồng nợ gốc, 735,56 tỷ đồng lãi của Công ty cho thuê tài chính II và 26,26 tỷ đồng lãi của Công ty cho thuê tài chính I), một số khoản đầu tư tài chính hiệu quả thấp hoặc không hiệu quả, khó thu hồi vốn.

Về thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015, Báo cáo của KTNN cho thấy, hệ thống các TCTD bước đầu đã được cơ cấu lại, Ngân hàng Nhà nước đã kiểm soát và từng bước xử lý các TCTD yếu kém; tình trạng tài chính và năng lực hoạt động của các TCTD bước đầu đã được củng cố và lành mạnh hóa; mức độ an toàn và hiệu quả hoạt động của các TCTD được cải thiện, nguy cơ đổ vỡ, gây mất an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng giảm đáng kể...

Tuy nhiên, một số TCTD chưa được phê duyệt phương án tái cơ cấu; cơ chế, chính sách hỗ trợ tái cơ cấu, xử lý nợ xấu còn nhiều bất cập; hoạt động của các TCTD còn nhiều tồn tại và tiềm ẩn rủi ro như: Tỷ lệ nợ xấu theo báo cáo của NHNN chưa phản ánh đúng thực chất tình hình nợ xấu của các TCTD, việc xử lý nợ xấu chưa hiệu quả.

Bên cạnh đó, còn một số TCTD bị kiểm soát đặc biệt hoặc tình hình tài chính rất yếu kém (3 ngân hàng được NHNN mua lại 0 đồng là CBBank, GPBank, OceanBank); nhiều ngân hàng thương mại tồn đọng nhiều khoản cho vay, công nợ khó thu hồi do lãnh đạo ngân hàng cố ý làm trái, vi phạm pháp luật, việc xử lý hết sức khó khăn và tỷ lệ thu hồi rất thấp (ACB, Eximbank, Sacombank, CBBank, GPBank, OceanBank).

Ngoài ra, vẫn còn một số TCTD trong thời gian tái cơ cấu chưa trích lập đầy đủ dự phòng rủi ro tín dụng; nhiều TCTD đang tạo ra và sử dụng lợi nhuận từ doanh thu không chắc chắn (lãi dự thu của các khoản nợ được cơ cấu lại); việc tăng vốn điều lệ để nâng cao năng lực tài chính của tổ chức tín dụng còn khó khăn và không hoàn thành mục tiêu theo Đề án, tình trạng sở hữu chéo vẫn còn và khó kiểm soát.

Hoài Anh