Khu Bảo tồn ở Bắc Kạn vẫn nóng lâm tặc, vàng tặc

Khu Bảo tồn Thiên nhiên Kim Hỷ, Na Rì (Bắc Kạn) chưa bao giờ bình yên. Đó làthực tế.

Đơn giản vì đây là khu vực có nhiều gỗ quý, đặc biệt là những cây gỗnghiến nhiều trăm năm tuổi đến cả nghìn năm tuổi, cây to có đường kính lên đếntrên 3m, cây nhỏ đường kính cũng 50-60cm. Ngoài ra, trong khu bảo tồn còn có nhiều vàng sa khoáng.

Nạn khai thác vàng, gỗ quý trái phép tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Kim Hỷdiễn ra nhiều năm nay, có những thời điểm “lâm tặc” chặt hạ 85 cây gỗ nghiến,với trên 236m3 gỗ tròn (đầu năm 2010).

Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn đã thành lập ban truy quét “lâm tặc” do chínhChủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh làm Trưởng ban cùng các đội truy quét cả bên trongvà bên ngoài Khu Bảo tồn Kim Hỷ, với đủ các lực lượng chức năng như quân đội,công an và nòng cốt là lực lượng kiểm lâm, cùng với cán bộ, công an xã.

Sự vào cuộc rầm rộ kéo dài hơn hai tháng của các lực lượng liên ngành đãthu được kết quả nhất định. Số vụ cưa gỗ tại khu bảo tồn giảm hẳn, các vụ vậnchuyển gỗ cũng giảm đi. Tuy nhiên, sau khi các lực lượng liên ngành rút đi, tìnhtrạng lại có dấu hiệu tái phát.

Thời gian gần đây, nạn khai thác gỗ trái phép tại Khu Bảo tồn Thiên nhiênKim Hỷ lại tái diễn. Hàng chục cây gỗ nghiến đường kính từ 40-80cm, mới chặt có,chặt hạ từ trước cũng có nằm rải rác trong rừng.

Theo đánh giá của Hạt Kiểm lâm Khu Bảo tồn Thiên nhiên Kim Hỷ, từ đầu năm2010 đến tháng 10/2011, đã có 128 vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng,trong đó có 39 vụ khai thác rừng, 55 vụ vận chuyển gỗ, cùng với các vụ mang dụngcụ, phương tiện vào rừng trái phép.

Lực lượng chức năng thu giữ trên 250m3 gỗ, trong đó gỗ quý hiếm thuộc nhómIIA là 215,470m3.

Ngoài việc khai thác gỗ trái phép, việc khai thác vàng trái phép tại haixã Kim Hỷ và Lương Thượng (thuộc Khu Bảo tồn Kim Hỷ) cũng rất phức tạp, đã dẹpnhiều lần trong những năm gần đây, nhưng do người khai thác vàng trái phép đaphần là dân địa phương, địa hình hiểm trở, nên cứ dẹp xong lại tái vị phạm.

Từ tháng 7 đến hết tháng 10/2011, chỉ riêng ở hai xã Kim Hỷ và LươngThượng, lực lượng truy quét đã tổ chức truy quét tại 20 lũng, dỡ bỏ gần 300 lántrại, tiêu hủy 288 máy móc các loại; giải tỏa, trục xuất 550 lượt người.

Do tính chất phức tạp, có những lũng đã truy quét 3-4 lượt, như Tốc Lù, XạHang, Lủng Cốp, Lủng Mòn nhưng do giá vàng cao, lợi nhuận mang lại lớn nên cácđối tượng vẫn ngoan cố đầu tư máy móc, dụng cụ để trở lại khai thác.

Theo ông Nguyễn Tiến Dũng, Giám đốc khu bảo tồn, kiêm Hạt trưởng Hạt Kiểmlâm Kim Hỷ thì tình hình khai thác lâm sản, đặc biệt là gỗ quý hiếm ở một sốđiểm nóng như Ân Tình, Côn Minh, Kim Hỷ, Lương Thượng, Cao Sơn còn diễn biếnphức tạp; các đối tượng khai thác vàng sa khoáng vẫn hoạt động, có một số đôítượng còn chống đối, chửi bới, đe dọa, không chấp hành khi lực lượng chức năngkiểm tra, xử lý.

Đặc biệt, vẫn còn một số đối tượng cầm đầu, đứng sau thu mua, điều hànhcác hoạt động rất tinh vi, manh động, liều lĩnh không trực tiếp tham gia khaithác, vận chuyển lâm sản, mà điều hành với nhau qua điện thoại nên khó bắt quảtang.

Để bảo tồn bền vững Khu Bảo tồn Thiên nhiên Kim Hỷ, không chỉ có tuyêntruyền, giáo dục người dân, mà cần phải có cơ chế, chính sách chia sẻ lợi ích,gắn việc bảo tồn đa dạng sinh học với tạo điều kiện cho người dân sống trongvùng bảo tồn được tham gia vào các chương trình bảo tồn, giúp họ có thêm công ănviệc làm, thu nhập ổn định.

Việc phê duyệt phương án giao khoán bảo vệ rừng cho dân cần được thực hiệnsớm. Bảo vệ rừng phải dựa vào dân, nếu không một thời gian ngắn nữa, rừng gỗquý, không chỉ ở Khu Bảo tồn Thiên nhiên Kim Hỷ mà ở những nơi khác cũng khôngcòn.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng của tỉnh, huyện Na Rì cũng cần phối hợpđiều tra, đưa các vụ vi phạm về quản lý, bảo vệ rừng ra xét xử nghiêm minh trướcpháp luật, tránh tình trạng nói nhiều, làm ít./.

Nguyễn Trình (TTXVN/Vietnam+)