Khoa Luật - 40 năm truyền thống và phát triển

Bế giảng trao bằng lớp bằng kép khóa 1.

Khoa Luật trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội đã trải qua 40 năm xây dựng và phát triển, với tiền thân là Khoa Pháp lý thuộc Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội được thành lập theo Quyết định số 1087 ngày 30 tháng 7 năm 1976 của Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo). Khoa Luật là cơ sở đào tạo đầu tiên và duy nhất của nước ta được giao nhiệm vụ chính trị là đào tạo cán bộ pháp lý bậc đại học ở thời điểm đó.

Ngày 10 tháng 11 năm 1979, Hội đồng Chính phủ đã ra Quyết định số 405-CP về việc thành lập Trường Đại học Pháp lý Hà Nội, trên cơ sở thống nhất Khoa Pháp lý Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội và Trường Cao đẳng Pháp lý thuộc Ủy ban Pháp chế Chính phủ. Ngày 23 tháng 7 năm 1986 Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp ra Quyết định số 1994/KH về việc mở thêm một số ngành học mới trong đó có ngành Luật ở Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Việc tái thành lập Khoa Luật đã làm gia tăng tính tổng hợp, đa ngành trong hoạt động đào tạo và nghiên cứu của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội.

Năm 1995, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ra đời từ Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Khoa Luật trở thành một Khoa của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Năm 1996, Khoa Luật đã được kiện toàn về mặt tổ chức với 05 bộ môn: Bộ môn Lý luận - Hành chính - Nhà nước; Bộ môn Tư pháp; Bộ môn Luật Kinh tế - Lao động; Bộ môn Luật Dân sự; Bộ môn Luật Quốc tế. Hội đồng Khoa học và Đào tạo của Khoa cũng được thành lập trong thời gian này. Ngày 07 tháng 3 năm 2000, Giám đốc ĐHQGHN đã ra Quyết định số 85/TCCB về việc thành lập Khoa Luật trực thuộc ĐHQGHN trên cơ sở Khoa Luật thuộc Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, đánh dấu một bước phát triển mới của Khoa Luật theo định hướng hình thành Trường Đại học Luật ĐHQGHN.

Bằng sự nỗ lực, phấn đấu không ngừng của các thế hệ cán bộ, giảng viên và sinh viên, với truyền thống 40 năm hình thành và phát triển, với sứ mệnh “Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao về pháp luật theo định hướng chuyên gia, lãnh đạo quản lý; sáng tạo, truyền bá tri thức pháp lý; nghiên cứu cơ bản và ứng dụng về luật học; tư vấn, phản biện và cung cấp dịch vụ pháp lý có giá trị cao cho Nhà nước, tổ chức, xã hội và công dân đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước.” Khoa Luật trực thuộc ĐHQGHN đã trở thành một trong ba trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học pháp lý có đóng góp và uy tín hàng đầu của Việt Nam.

Với vị trí là một Khoa trực thuộc ĐHQGHN, Khoa Luật có cơ cấu tổ chức gọn nhẹ, năng động. Hiện Khoa có 05 phòng, trung tâm chức năng, 06 bộ môn và 05 trung tâm nghiên cứu, trong đó có 03 trung tâm có tư cách pháp nhân do ĐHQGHN quyết định thành lập. Hiện nay, Khoa Luật có 120 cán bộ, viên chức, người lao động, trong đó có 79 cán bộ giảng dạy. Số cán bộ giảng dạy có trình độ tiến sĩ trở lên là 59 chiếm tỷ lệ 74,7 %; số GS và PGS là 24 người (gồm 8 Giáo sư và 16 Phó Giáo sư) chiếm 30,37 %. Số cán bộ giảng dạy đang làm nghiên cứu sinh trong và ngoài nước là 17 người.

Như vậy, Khoa Luật trực thuộc ĐHQGHN là cơ sở đào tạo Luật có đội ngũ giảng viên cơ hữu có có trình độ cao, với tỷ lệ giảng viên có chức danh GS, PGS và trình độ TSKH lớn nhất ở Việt Nam. Ngoài ra, Khoa Luật có đội ngũ trên 200 giảng viên kiêm nhiệm và cộng tác viên lâu năm là các chuyên gia đầu đàn trong các lĩnh vực khoa học pháp lý và hiện đang công tác tại các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Tòa án, Viện kiểm sát, các tổ chức phi Chính phủ, các tổ chức kinh doanh, các cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học trong nước và ngoài nước.

Ngoài ra, với tính chất đa ngành, đa lĩnh vực có sự liên thông, liên kết, Khoa Luật còn được sự hỗ trợ của đội ngũ các giảng viên, các nhà khoa học đầu ngành trong nhiều lĩnh vực đến từ các đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội.

Khoa Luật là đơn vị đào tạo cử nhân luật đầu tiên của Việt Nam. Trong giai đoạn hiện nay, Khoa đang đào tạo 02 mã ngành bậc cử nhân, 08 chuyên ngành thạc sĩ, trong đó có 01 chuyên ngành thí điểm, 01 chương trình đào tạo thạc sĩ liên kết quốc tế, trong số đó có chuyên ngành đào tạo bước đầu tiếp cận được với chất lượng đào tạo trình độ khu vực và 05 chuyên ngành tiến sĩ. Đặc biệt là từ năm 2009 đến nay, Khoa Luật đã tổ chức các chương trình đào tạo bằng kép với một số trường thành viên trong ĐHQGHN tạo điều kiện cho sinh viên có cơ hội phát huy được năng lực và hoài bão của mình.

Chương trình đào tạo của các hệ đào tạo, đề cương các học phần, hệ thống học liệu của Khoa được biên soạn đầy đủ, có hệ thống, được điều chỉnh, cập nhật thường xuyên. Từ năm 2010 đến nay, các chương trình đào tạo đại học và sau đại học được rà soát, cập nhật và chỉnh sửa theo chuẩn đầu ra, theo đó hệ thống các đề cương học phần cũng được xây dựng, điều chỉnh một cách hệ thống theo hướng tiếp cận CDIO. Một số chương trình đào tạo của Khoa đã được đánh giá theo tiêu chuẩn kiểm định chất lượng của ĐHQGHN, của Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT). Đặc biệt trong năm 2016, chương trình đào tạo cử nhân ngành luật học đã được đánh giá chất lượng theo tiêu chuẩn của Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á (AUN).

Trong 5 năm gần đây, Khoa Luật đã đào tạo được 1.456 cử nhân hệ chính quy (trong đó có 88 cử nhân hệ chất lượng cao), 1.274 cử nhân hệ vừa làm vừa học, 689 thạc sĩ và 30 tiến sĩ trong nước và gần 150 thạc sĩ, tiến sĩ có quốc tịch nước ngoài. Hiện tại, Khoa đang đào tạo 1.200 sinh viên chính quy, 200 sinh viên hệ bằng kép, 1000 học viên hệ vừa làm vừa học, 700 học viên cao học, 100 nghiên cứu sinh.

Khoa Luật là một trong những đơn vị thuộc ĐHQGHN có thành tích xuất sắc trong hoạt động NCKH, là đầu mối tập hợp đội ngũ cán bộ khoa học trong và ngoài nước để thực hiện các nhiệm vụ NCKH, triển khai mang tính liên ngành, đa ngành. Khoa đã xuất bản hàng trăm giáo trình, sách chuyên khảo, sách tham khảo và hàng nghìn các bài báo khoa học đăng trên các tạp chí khoa học pháp lý chuyên ngành trong và ngoài nước. Khoa đã tổ chức và tham gia hàng trăm hội thảo, hội nghị khoa học quốc gia và quốc tế, thu hút được sự tham gia đông đảo của các chuyên gia có uy tín trong và ngoài nước, có đóng góp quan trọng vào việc hoàn thiện cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến các lĩnh vực pháp luật chủ yếu của đất nước.

Đội ngũ chuyên gia uy tín đầu ngành của Khoa đã tham gia đóng góp ý kiến xây dựng, phản biện cho nhiều đạo luật quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Hàng năm, cán bộ, giảng viên của Khoa thực hiện nhiều đề tài NCKH cấp cơ sở, cấp Bộ, ĐHQGHN và cấp Nhà nước. Hoạt động NCKH sinh viên được khuyến khích phát triển, nhiều công trình NCKH của sinh viên đạt giải NCKH cấp Bộ GD&ĐT, cấp ĐHQGHN.

Để triển khai các hoạt động của mình, Khoa Luật có quan hệ hợp tác chặt chẽ với các đơn vị thành viên khác trong và ngoài ĐHQGHN. Hợp tác quốc tế là lĩnh vực được Khoa Luật rất quan tâm, ngày càng được mở rộng. Hiện nay, Khoa Luật có quan hệ hợp tác với nhiều cơ quan nghiên cứu, các trường đại học, các tổ chức phi Chính phủ nước ngoài như: Trung Quốc, Nga, Pháp, Bỉ, Đức, Anh, Mỹ, Canada, Úc, Hà Lan, Na Uy, Đan Mạch, Nhật Bản, Lào, Thái Lan. Đặc biệt, Khoa Luật, được sự ủy quyền của ĐHQGHN đã phối hợp với các đối tác tổ chức những chương trình đào tạo liên kết quốc tế ở bậc đại học và sau đại học: cử nhân Luật Việt - Nhật; thạc sĩ Luật hợp tác kinh tế và kinh doanh quốc tế; Thạc sĩ pháp luật về quyền con người; tiến sĩ Luật thuộc Dự án Trung tâm Đại học Pháp tại Hà Nội (PUF). Hầu hết trong số đó là các chương trình đào tạo lần đầu tiên được xây dựng và triển khai tại Việt Nam.

Khoa Luật có bề dày lịch sử và đã đạt được những thành tựu lớn trong hoạt động đào tạo và NCKH pháp lý, được Đảng, Nhà nước và xã hội ghi nhận, trong quá trình xây dựng và phát triển, nhất là trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, Khoa Luật đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị trong đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học, được xã hội tín nhiệm và đánh giá cao. Các thế hệ cán bộ và sinh viên của Khoa Luật - ĐHQGHN đã lập được nhiều thành tích đáng tự hào, tập thể Khoa Luật đã được tặng thưởng Huân chương lao động hạng III, Bằng khen của Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội. Công đoàn Khoa được tặng Bằng khen của Công đoàn ngành Giáo dục, Đoàn thanh niên của Khoa cũng được tặng Bằng khen của Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và nhiều cán bộ, viên chức, sinh viên của Khoa đã được tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý của nhà nước cũng như của các cấp, các ngành và của Đại học quốc gia Hà Nội.

40 năm - một chặng đường dài đã qua, những khó khăn, những thăng trầm mà thầy và trò Khoa Luật đã trải qua, những thành tựu mà Khoa Luật đã đạt được, có được điều đó, chắc chắn phải là sự quyết tâm, sự cố gắng, sự nỗ lực không mệt mỏi của bản thân mỗi người, mỗi thành viên trong Khoa, đó là tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, tin cậy, giúp đỡ nhau để phấn đấu cho sự phát triển chung của Khoa.

Bên cạnh đó, Khoa Luật còn luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ to lớn của Đảng ủy, Ban Giám hiệu Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn và nay là Đảng ủy, Ban Giám đốc ĐHQGHN và các trường, các đơn vị bạn, các cộng tác viên của Khoa trong suốt quá trình 40 năm phát triển của mình.

Với bề dày lịch sử, với chất lượng, thành tích và uy tín đã được ghi nhận, ngày 13/10/2016 vừa qua, Thủ tướng Chính Phủ đã ký văn bản số 1806/Ttg – KGVX về việc đồng ý chủ trương thành lập Trường Đại học Luật thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội trên cơ cở Khoa Luật, ĐHQGHN. Đây chính là kết quả cho sự nỗ lực của tập thể Khoa Luật trong 40 năm qua. Khoa Luật hoàn toàn xứng đáng với vị thế mới, trở thành Trường Đại học Luật, trường đại học thành viên thứ 8 của Đại học Quốc gia Hà Nội.

Chuẩn bị cho Lễ Kỷ niệm 40 năm truyền thống Khoa Luật và đón nhận Huân chương lao động hạng II (Tổ chức ngày 19/11/2016), mỗi cán bộ, giảng viên, nhân viên và toàn thể sinh viên quyết tâm đoàn kết, phát huy trí tuệ, cùng nhau cố gắng tạo sự phát triển mạnh mẽ để nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học, xây dựng Khoa Luật trở thành Trường Đại học Luật thành viên Đại học Quốc gia Hà Nội, một trung tâm đào tạo Luật học hàng đầu của cả nước, ngang tầm khu vực và quốc tế.

GS.TS. Nguyễn Ngọc Minh, PGS.TS. Nguyễn Niên, ông Hà Hùng Cường và Phạm Hải Triều

Ký thỏa thuận hợp tác với Khoa Luật Học viện Cảnh sát Nhân dân