Khi Đông Timor có Tổng thống mới

(Toquoc)-Ông Ruak trở thành Tổng thống vào thời điểm Đông Timor đang đẩy nhanh tiến trình gia nhập ASEAN. Liệu sự tham gia của Đông Timor có giúp ASEAN mạnh lên hay không?

(Toquoc)-Ông Ruak trở thành Tổng thống vào thời điểm Đông Timor đang đẩy nhanh tiến trình gia nhập ASEAN. Liệu sự tham gia của Đông Timor có giúp ASEAN mạnh lên hay không?

Kết quả sơ bộ cuộc bầu cử tổng thống vòng hai của Đông Timor ngày 16/4 cho thấy, ông Taur Matan Ruak, cựu tư lệnh các lực lượng vũ trang, đã đắc cử với tỉ lệ ủng hộ 68,12% trong khi ứng cử viên còn lại, thủ lĩnh đảng đối lập Fretilin, ông Francisco "Lu Olo" Guterres chỉ được 38,12% phiếu.

Ông Ruak sinh năm 1955, tên thật là Jose Maria Vasconcelos. Năm ngoái, nhân vật này đã từ chức tư lệnh các lực lượng vũ trang để tranh cử tổng thống.

Đây là một kết quả khá bất ngờ khi ở vòng một, ông Guterres dẫn đầu với 29% số phiếu bầu và ông Ruak về thứ hai với 26% phiếu bầu.

Tổng thống đắc cử Đông Timor Taur Matan Ruak

Như vậy, ông Ruak sẽ thay thế đương kim Tổng thống Ramos Horta, người về thứ ba trong cuộc bầu cử vòng một, để lãnh đạo đất nước có dân số khoảng 1,1 triệu người này. Ông Ruak được bầu làm tổng thống trong bối cảnh một loạt sự kiện quan trọng sắp diễn ra ở Đông Timor:tháng Năm tới, nước này sẽ kỷ niệm 10 năm ngày độc lập; tháng Bảy tiến hành tổng tuyển cử để bầu ra chính phủ mới và lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc được triển khai từ năm 1999 sẽ rút khỏi Đông Timor vào cuối năm nay, đặc biệt Đông Timor đang đẩy nhanh tiến trình gia nhập ASEAN.

Đông Timor sẽ gia nhập ASEAN vào năm 2012?

Tính đến thời điểm này, Đông Timor là nước còn lại ở Đông Nam Á chưa gia nhập khối ASEAN. Đông Timor đang hoàn tất các mục tiêu phát triển kinh tếvà các yếu tố cần thiết khác để chuẩn bị cho việc gia nhập ASEANtrong năm nay.

Hiện nay, hầu hết các nước ASEANđều không có ý kiến phản đối về khả năng Đông Timor sẽ trở thành thành viên.

Ngày 4/3/2011, Đông Timor đã chính thức nộp đơn xin gia nhập ASEAN cho Indonesia - nước giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN vào thời điểm đó.

Trong ba năm qua, Đông Timor có bước phát triển rất nhanh với tăng trưởng GDP luôn đạt hai con số. Do vậy, giới quan sát cho rằng, khi nước này gia nhập sẽ không gây ra gánh nặng đối với ASEAN.

Không phản đối song một số quốc gia thành viên ASEAN cho rằng tổ chức này nên tập trung giúp đỡ những thành viên nghèo như Myanmar, Lào và Campuchia cũng như chuẩn bị mở cửa khu vực tự do thương mại vào năm 2015.

Đông Timor - quốc gia bé nhỏ và non trẻ trong khu vực Đông Nam Á

Đông Timor rộng 15.000 km2, với hơn một triệu dân, từng là thuộc địa của Bồ Đào Nha, được Indonesia cai quản từ năm 1975. Năm 2002, đảo quốc giàu tài nguyên khí đốt và dầu lửa này chính thức ra đời. Đây là nước phát triển chậm nhất tại Đông Nam Á với 50% người dân thất nghiệp, và chủ yếu sống bằng nghề nông. Đảo quốc này vẫn sống dựa vào viện trợ của nước ngoài là chính.

Đối với Đông Timor, việc xin gia nhập ASEAN là quyết định rất quan trọng, nhưng cũng logic. Từ khi trở thành quốc gia độc lập đến nay, Đông Timor đã từng tham dự không ít hoạt động của ASEAN với tư cách này hay tư cách khác, thể hiện sự gắn bó với ASEAN và ASEAN cũng đã nhanh chóng gây dựng quan hệ hợp tác với Đông Timor. Gia nhập ASEAN không chỉ đơn thuần là chuyện hội nhập khu vực của Đông Timor, mà còn là sự xác định chỗ đứng về địa lý và chính trị của quốc gia này trong thế giới hiện đại, đặc biệt ở khu vực. Quyết định ấy rồi đây ảnh hưởng rất đáng kể tới toàn bộ mối quan hệ giữa Đông Timor với Indonesia, với ASEAN và với Australia.

Đối với ASEAN, việc chấp nhận Đông Timor cũng là chuyện quan trọng. ASEAN – theo đúng tên gọi của Hiệp hội – là tổ chức của tất cả các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á. Đông Timor ở khu vực Đông Nam Á, cho dù quốc gia này có quan hệ gắn bó về lịch sử với Australia khăng khít hơn. Vì thế, ASEAN không thể không mở cửa Hiệp hội cho tất cả các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á. Chuyện kết nạp Đông Timor vào Hiệp hội chỉ là vấn đề thời gian. Indonesia ra sức ủng hộ việc Đông Timor gia nhập ASEAN. Đương nhiên, để thành thành viên, Đông Timor cũng phải đáp ứng đầy đủ mọi điều kiện và tiêu chí như tất cả các ứng cử viên khác muốn và đã gia nhập ASEAN. Đông Timor là quốc gia nhỏ và còn rất trẻ, chưa bộc lộ bản sắc. Trung Quốc đang ra sức tranh thủ lôi kéo quốc gia này. Có nhiều nguồn tin cho rằng Trung Quốc muốn thiết lập căn cứ quân sự tại Đông Timor.Sự tham gia của Đông Timor vào ASEAN sẽ giúp ASEAN mạnh thêm lên hay trở thành gánh nặng trách nhiệm mới đối với các thành viên ASEAN?Đông Timor sẽ tăng cường sự đoàn kết của ASEAN hay là nhân tố bị nước lớn chi phối làm suy yếu sự đoàn kết đó? Đó là những vấn đề đặt ra cho ASEAN cũng như Đông Timor, khi quốc gia này có một tổng thống mới./.

Khánh An

Nguồn Tổ Quốc: http://toquoc.vn/Sites/vi-vn/details/9/bien-dong-quanh-ta/103155/khi-dong-timor-co-tong-thong-moi.aspx