Hoa cúc - loại thảo mộc trị bệnh đa năng

Cúc có khoảng 13.000 loài, trong đó vị thường dùng nhất là cúc trắng. Cúc trắng chỉ to bằng cái khuy áo, còn tên gọi là bạch cúc. Là loại cây nhỏ, cao khoảng 0,5 – 1m, toàn thân có lông trắng, mềm. Lá mọc so le, có lông trắng, chia thành 3 – 5 thùy, mép lá có răng cưa và lượn sóng, mặt dưới có nhiều lông màu trắng mốc.

Theo Y học cổ truyền, hoa cúc trắng tính mát, vị khổ tân vào hai kinh: tâm, phế; có tác dụng sơ phong thanh nhiệt, giải độc, trừ đờm, trấn ho, mát gan, sáng mắt, chữa trị phong nhiệt cảm mạo, đau đầu, tăng huyết áp, chóng mặt nhức đầu, mắt đỏ sưng đau, chảy nước mắt…

Còn theo y học hiện đại thì trong hoa cúc có chứa tinh dầu, các vitamin A, B, một số axít amin và nhiều nguyên tố vi lượng, trong đó đáng chú ý có selen - một nguyên tố thần diệu khử gốc tự do điển hình chống ôxy hóa, chống lão hóa và crom là chất phân giải và bài tiết cholesterol, phòng chống các bệnh tim mạch.

Thông thường, thu hoạch vào lúc hoa còn chưa nở và phơi khô trong bóng râm hay sấy khô từ từ ở nhiệt độ thấp, cất bảo quản sử dụng dần. Thường 5-6kg hoa tươi cho 1kg cúc hoa khô. Tốt nhất mỗi khi sử dụng làm thuốc thì nên dùng cúc hoa đang còn tươi sẽ có hiệu quả hơn cúc hoa khô.

Sau đây là những bài thuốc từ hoa cúc:

- Hoa mắt, chóng mặt: hoa cúc, hoa thiên lý mỗi vị 10g, ngải cứu 12g, rau má, lá đinh lăng mỗi vị 8g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần, uống liền 5 ngày.

- Đau đầu: hoa cúc 9g, hoa nhài 3g, rau má 10g, cúc bách nhật 5g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần, uống liền 3 - 5 ngày.

- Phòng cảm cúm: cúc hoa (cành, lá), diếp cá, kim ngân dây, mỗi vị 30g, đun sôi với 500ml nước còn 200ml. Lọc lấy nước, uống mỗi lần 20ml, ngày 3 lần.

- Đinh nhọt: cúc hoa 12g, bồ công anh 12g, tử hoa địa đinh 30g, kim ngân 60g, sắc uống.

- Chữa tăng huyết áp: hoa cúc 10g, hoa hòe 6g, thảo quyết minh 10g. Cho vào 500ml sắc kỹ chia uống 3 lần trong ngày. Hoặc bạch cúc 10g, hoa hòe 8g, lạc nhân (đậu phộng) 3g. Sắc uống ngày một thang, uống trong 7 ngày liền.

- Suy tim: Sắc 300g hoa cúc, lấy nước sắc kỹ thành cao. Mỗi lần uống khoảng 20 - 25ml ngày 2 lần.

- Mỡ máu cao, béo phì: hoa cúc, sơn tra phiến, thảo quyết minh, mỗi vị 15g, sắc kỹ với 500ml chia uống 3 lần trong ngày.

- Hoa cúc còn dùng để ướp trà. Uống trà hoa cúc còn giúp kiểm soát bệnh tiểu đường, chống lại sự tăng đường huyết và giúp ngăn ngừa những biến chứng phức tạp của căn bệnh này.

T/H