Hết nắng nóng: Đừng biến Hà Nội thành 'chảo lửa' hút cạn sức người!

Sau đợt nắng nóng kỷ lục trong 45 năm qua của Hà Nội, nhiều người mới thấy sự quý giá của cây xanh đối với môi trường và sức khỏe con người. Đương nhiên, trong sự phát triển tổng thể của Thủ đô không thể tránh được việc chặt hạ, di dời cây xanh , xây nhà cao tầng, mở đường. Nhưng làm sao để “lá phổi” của thành phố vẫn xanh và hiện đại là bài toán làm đau đầu nhà quản lý.

Một thông tin gần đây khiến dư luận quan tâm, đó là theo kế hoạch, để thi công mở rộng tuyến đường vành đai 3, hơn 1.300 cây xanh nằm hai bên đường Phạm Văn Đồng sẽ phải di dời, chặt hạ trước ngày 30/9. Chỉ nghĩ đến mốc thời gian số cây xanh này “chờ chết” mà người dân tiếc nuối như đứt từng khúc ruột.

Dự án “đốn hạ cây xanh” trên đường Phạm Văn Đồng khiến đa số người dân thấy tiếc nuối hơn là phản đối. Cũng bởi con đường này thường xuyên xảy ra tắc nghẽn nên khi hay tin sẽ có một con phố thênh thang, người dân cũng thấy “mềm lòng”. Nhưng làm đường và đánh đổi cây xanh, bài toán xem ra có quá nhiều… đáp án! Liệu rằng có thể vẫn vừa mở đường, vừa giữ lại được cây hay không? Chặt bỏ chừng ấy số cây đi rồi, môi trường khu vực này sẽ ra sao? Liệu Hà Nội có thêm một lần…vội vàng?

Số cây trong dự kiến di dời, chặt hạ từ đường Phạm Văn Đồng đến cầu Thăng Long (Ảnh Thanh Niên).

Năm 2015, Hà Nội từng phải nhận lỗi và hàng loạt cán bộ bị giáng chức, buộc thôi việc mà nay lại “quyết tâm” thay thế cây xanh đến lạ? Đại diện các sở, ban ngành Hà Nội quả quyết không thể không làm vì cây xà cừ dễ đổ, mọc sai “lề lối” làm mất cảnh quan đô thị, thế nên dân tiếc nuối âu cũng là chuyện… bình thường ở huyện?!.

Bàn chuyện cây xanh, ngay cả các nhà khoa học tên tuổi cũng “tréo ngoe” huống chi người dân lại vốn hạn hẹp kiến thức chuyên môn. Có vị thốt lên rằng, chặt cây xanh Hà Nội sẽ tăng thêm 4 o C, chẳng khác nào giết chết “lá phổi” thành phố. Nhà khoa học khác thì vỗ tay ủng hộ “đau cũng phải làm, hy sinh để có tương lai tốt đẹp hơn”. Xem ra, vị nào cũng có cái lý rất riêng của mình và tương lai Hà Nội sẽ biến thành “chảo lửa” hút cạn sức người khi không tìm ra được tiếng nói chung, phương án khả dụng.

Rõ ràng, Hà Nội đang bê tông hóa ào ạt và chuyển mình với một rừng máy điều hòa đang điên cuồng chạy, cớ sao dân cứ lo xa? Nên chăng người dân đừng sốt ruột mà hãy tận mục sở thị từng kế hoạch chỉnh trang đô thị của Hà Nội khi chúng hoàn thành đúng tiến độ.

Việc Hà Nội chặt hàng loạt cây xanh để chỉnh trang đô thị đã được thực hiện từ vài năm nay, lần nào dân cũng phải ngỡ ngàng. Hồi tháng 3 vừa qua, dư luận xôn xao trước thông tin các xã Đồng Trúc, Hạ Bằng, Tân Xã, Bình Yên, Lại Thượng trên địa bàn huyện Thạch Thất (TP. Hà Nội) đồng loạt ra quân chặt nhiều cây xanh trên đường để giành lại vỉa hè. Chiến dịch qua nhanh như một cơn gió, hơn 500 cây xanh đã bị đốn hạ và thêm một lần những người đứng đầu chiến dịch phải nói lời xin lỗi với dân.

Nhưng rồi, dân có xót cây thì cũng cố mà chịu vì nói như vị Giáo sư nào đó, cần hy sinh cho tương lai tốt đẹp hơn?!

Nhiều người tiếc nuối khi 1.300 cây xanh thuộc diện di dời, chặt hạ (Ảnh Thanh Niên).

Chuyện chặt hạ cây để làm đường cũng là dễ hiểu nhưng Hà Nội bất ngờ lên phương án thay thế 4.000 cây xà cừ trên địa bàn chỉ với lý do cây mọc tự nhiên, không lề lối, dễ đổ gãy… thì chỉ có thể là ngồi phòng lạnh “vẽ” đề án. Chính quyền Hà Nội nên công khai nói về các tính toán phương án khi lập dự án cho dân hiểu. Ít nhất người dân cũng có quyền được biết: Liệu phương án chặt bỏ, di dời cây xanh có là tối ưu, là bắt buộc phải làm hay không? Biết đâu, dân sẽ chọn được phương án tốt hơn mà chính quyền chưa tính đến?

Cần lắm một quy hoạch tổng thể chứ không phải cái cách mà Hà Nội đang làm. Nếu chúng ta chỉ dừng lại ở những “quy hoạch nhiệm kỳ” thì cây xanh vẫn phải “chờ chết”. Hà Nội cũng sẽ thành "chảo lửa"!

Nhiều người bảo rằng, cái giá của từng gốc cây trong thành phố không nằm ở giá trị số gỗ quy được thành tiền. Giá của những gốc cây ấy là một phần linh hồn Thủ đô. Bởi thế, dư luận thầm mong Thủ đô không mất đi thương hiệu “Hà Nội xanh” chỉ vì những dự án còn đang rút sợi dây kinh nghiệm!

Diệp Chi