Hãng quảng cáo Nhật bị điều tra vì nhân viên tự tử

Trụ sở tại Tokyo của hãng quảng cáo Dentsu (Nhật Bản) mới đây bị điều tra khi xảy ra việc một loạt nhân viên công ty này tự tử.

Matsuri Takahashi, mới chỉ 24 tuổi, đã quyết định tự chấm dứt mạng sống của mình sau 9 tháng làm việc tại Dentsu – công ty nổi tiếng với áp lực khủng khiếp và thời gian làm việc dài tới tận đêm.

Cuộc điều tra bắt đầu vào cuối tuần trước, là một phần trong chuỗi điều tra tại các văn phòng khác của Dentsu khắp Nhật Bản. Đây là một trong những động thái sau khi chính phủ Nhật bản thông qua đạo luận liên quan tới “karoshi” – chết vì làm việc quá sức xảy ra tại nước này suốt từ cuối những năm 1960.

Dentsu cũng xác nhận việc các văn phòng của hãng bị điều tra và cho biết sẽ “hết sức hợp tác”.

Cuộc điều tra tại trụ sở chính của Dentsu được tiến hành bởi Cục Lao động Tokyo và không thông báo trước. Nhà chức trách sẽ điều tra liệu cái chết của Takahashi có liên quan tới văn hóa làm việc quá sức tới mức nguy hiểm tại Dentsu hay không.

“Việc điều tra tại nhiều chi nhánh cùng lúc và không báo trước là điều không bình thường”, Yutaka Iwaki, một luật sư chuyên làm các vụ liên quan tới “karoshi” cho biết. “Vụ việc này thực sự gây sốc trong dư luận, bởi Dentsu là công ty hàng đầu tại Nhật Bản, đây cũng là lý do khiến chính phủ không thể làm ngơ”.

Ngày 30/9, Cục Lao động Tokyo công bố cái chết của Takahashi là một vụ “karoshi” – đây là thuật ngữ được công nhận lần đầu tại Nhật Bản vào cuối năm 1980 và cũng là nguyên nhân cái chết của một nhân viên Dentsu khác năm 1991.

Theo các nhân viên hiện tại và cựu nhân viên của Dentsu, công ty này thích tuyển các ứng viên từng tham gia đội thể thao của trường, bởi họ đủ sức để làm việc không nghỉ và uống nhậu với khách hàng thâu đêm.

Các vụ đòi bồi thường liên quan tới “karoshi” tăng kỷ lục vào năm 2015, rộng khắp các ngành từ công nghệ cho tới sản xuất. Nhiều vụ “karoshi” của nhân viên các công ty lớn như Toyota dấy lên chỉ trích lối văn hóa mà ở đó các công ty đánh giá nhân viên bằng cách đếm số giờ làm thêm.

Bất chấp những nỗ lực của chính phủ, tình trạng này không có dấu hiệu cải thiện. Theo một khảo sát của chính phủ, hơn 20% công ty Nhật thừa nhận nhiều nhân viên làm thêm 80 giờ một tháng. Đây là mức nguy hiểm với sức khỏe. Vì vậy, từ tuần trước, chính quyền Tokyo yêu cầu các nhân viên công ty không làm việc quá 8 giờ tối bằng cách tắt toàn bộ hệ thống điện tại văn phòng.

Theo luật sư và gia đình của Takahashi, cô đã làm thêm 105 giờ mỗi tháng trong nhiều tháng liền trước khi tự kết thúc cuộc đời mình.

Takahashi làm việc tại bộ phận quảng cáo điện tử của Dentsu – đơn vị là trung tâm của bê bối liên quan tới việc tính phí cho khách hàng quá cao mà theo công ty là do thiếu nhân viên.

Theo Cục lao động Tokyo, nếu điều tra cho thấy Dentsu vi phạm luật lao động Nhật Bản, cơ quan này sẽ ban hành lệnh hành chính để đảm bảo công ty làm đúng giờ theo quy định. Họ có thể sẽ chuyển vụ việc sang công tố viên để khởi tối vi phạm hình sự nếu như làm quá giờ là văn hóa cố hữu tại Dentsu.

Theo giới luật sư, việc nhân viên chết vì làm việc quá sức có thể bị phạt nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng tới danh tiếng của công ty. Trước đó, công ty kinh doanh quán rượu kiểu Nhật Watami bị thiệt hại lớn về doanh số sau khi phải ra tòa vì một cựu nhân viên tự tử do làm việc quá sức.

Hoài Thu