Hải quân Nga đột ngột tăng hoạt động trên các đại dương

Hải quân Nga đột ngột tăng hoạt động trên các đại dương

Trong tuần trước, tại căn cứ đầu não của Hạm đội Thái Bình dương (Nga) ở Vladivostok đã diễn ra một cách trọng thể buổi lễ đón chiếc tàu hộ vệ mang tên lửa "Varyag" vừa trở về từ chuyến tuần tra dài ngày trên biển.

Rời cảng từ tháng 11 năm ngoái và bỏ lại phía sau hơn 40 nghìn hải lý, nó đã vượt qua 3 đại dương và 9 vùng biển. Chiếc tàu này trong hải trình của mình đã băng qua 7 múi giờ và tham gia vào việc thực hiện hàng loạt các nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu.

Trong số những nhiệm vụ đó có cuộc tập trận chung trên biển Nga - Ấn Độ mang tên "Indra Navy – 2015", tham gia tuần tra trong hàng ngũ lực lượng tác chiến của Hạm đội hải quân Nga trên Địa Trung hải.

Các tàu này thực hiện phóng tên lửa từ bệ phóng chính nhằm vào các mục tiêu trên thao trường Kura. "Varyag" cũng thực hiện các chuyến viếng thăm cảng biển của một số nước như truyền thống đã có từ lâu của Hải quân Nga.

Đội hình tàu hải quân Nga hành quân trên biển.

3 lần vượt qua đường xích đạo

Tổng cộng, theo thông tin của Bộ Quốc phòng Nga, vào thời điểm hiện nay, có gần 50 tàu chiến của Nga đang tiến hành tuần tra tại các khu vực khác nhau trên Đại dương. Vị trí địa lý của những tàu chiến này bao trùm lên tất cả các hạm đội – từ Hạm đội Baltic và Sevastopol cho tới Hạm đội Biển Bắc và Hạm đội Thái Bình dương.

Cách đây vài ngày, tại thành phố Severomorsk và Murmansk đã tiếp đón đội tàu chiến và tàu hỗ trợ dưới sự dẫn đầu của khu trục hạm hạng nặng "Phó đô đốc Kulakov".

Các thủy thủ đoàn đã thực hiện nhiều nhiệm vụ tại khu vực đông bắc Đại Tây dương, tại Địa Trung Hải, Biển Đỏ và Biển Ả Rập trong vòng hơn 5 tháng, vượt qua 25 nghìn hải lý và ghé thăm các bến cảng như Limassol (Síp), Salala (Oman), cũng như Karachi (Pakistan).

Các thủy thủ Nga đã tham gia vào cuộc tập trận chống buôn lậu ma túy quốc tế "Gió mùa Ả Rập" mà diễn ra cùng với sự phối hợp của Lực lượng Hải quân Pakistan.

Cũng ở đây, tại thành phố Severomorsk, trước đó đã diễn ra buổi lễ đón chiếc tàu đổ bộ hạng nặng "Alexandr Otrakovsky". Chuyến hải trình của nó là dài nhất trong lịch sử hiện đại của Hạm đội Biển Bắc – 588 ngày!

Tổng cộng nó đã vượt qua 65 nghìn hải lý: Nếu tính bằng kilomet thì tương đương 3 lần vòng quanh thế giới theo đường xích đạo.

Thêm một chiếc tàu đổ bộ hạng nặng "Alexandr Shabalin" cũng quay trở về căn cứ của Hạm đội Biển Baltic tại thành phố Baltisk sau chuyến hải trình dài 31 nghìn hải lý và 8 tháng, đi qua những vùng biển như Địa Trung hải, Biển Đen và Biển Bắc cũng như Đại Tây dương.

Nói chung, nếu nhìn vào các con số thống kê, thì trong năm ngoái, gần như toàn bộ các tàu chiến chủ lực của hạm đội Hải quân Nga đã có những chuyến hải trình dài ngày:

- Tàu chống hạm hạng nặng "Severomorsk" - tuần tra trên Biển Đỏ, tàu tuần dương mang tên lửa "Moscow" - tuần tra bờ biển Latakia (Syria) để bảo vệ lực lượng Không quân Nga tại Syria.

- Tàu đệm khí mang tên lửa "Samum" và tàu hộ vệ "Ladny" tham gia vào cuộc tập trận chung Nga-Trung "Hợp tác hải quân 2015" trên Địa Trung Hải

- Tàu hộ vệ mang tên lửa "Smetlyvy" thực hiện chuyến viếng thăm cảng Corfu (Hi Lạp) và tham dự sự kiện "Tuần văn hóa Nga trên quần đảo Ionis", tàu chống hạm hạng nặng "Đô đốc Panteleev" đảm bảo sự hiện diện quân sự của Nga trên Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.

Và đó mới chỉ là một phần nhỏ trong danh sách mang tính biểu tượng của các chuyến hải trình xa bờ được những tàu chiến hạm đội Hải quân Nga thực hiện trong vừa năm qua.

Tàu chiến mặt nước của Hải quân Nga.

Hiện diện sau khi vắng bóng

Thực hiện các chuyến hải trình xa bờ là hình thức huấn luyện bắt buộc của các tàu chiến Nga. Ra khơi 6 tháng hoặc hơn là công việc thường xuyên đối với các thủy thủ.

Không phải ngẫu nhiên mà huy hiệu "Chuyến đi dài ngày" được coi là một trong những phần thưởng để xác định thủy thủ viên xứng đáng trong Hạm đội hải quân Nga.

Huy hiệu này được BQP Liên Xô trao tặng cho những thủy thủ đã tham gia vào các hải trình quốc tế dài ngày trên các tàu chiến: đối với thủy thủ của Hạm đội Biển Bắc - ngoài vùng biển Barentz, Hạm đội Biển Baltic - ngoài vùng vịnh Đan Mạch, Hạm đội Biển Đen - vượt ngoài Bosfor, Hạm đội Thái Bình Dương - vượt ngoài vùng Biển Nhật Bản và Biển Okhot.

Đến thời kỳ Hải quân Nga, huy hiệu này vẫn được giữ lại và chỉ thay đổi các điều kiện trao tặng: Không chỉ trao cho thủy thủ mà cả những thường dân đi từ vùng biển này sang vùng biển khác, đối với các chuyến hải trình không cập cảng cho đến nửa thời gian lặn dưới biển (đối với các thủy thủ đoàn của tàu ngầm).

Đối với các thủy thủ đoàn của tàu chiến hạm đội Biển Bắc, căn cứ để trao tặng huy hiệu "Chuyến đi dài ngày" – vượt ra khỏi ranh giới vùng biển Na Uy, đối với hạm đội Thái Bình dương – vượt ra khỏi khu vực ranh giới 3000 hải lý kể từ nơi đóng quân, đối với hạm đội Biển Đen – vượt khỏi ranh giới Biển Aegean, đối với hạm đội Biển Baltic – vượt ra khỏi ranh giới Biển Bắc.

Trong những năm gần đây, Nga tự tin quay trở lại Đại dương. Từ năm 2012, trong một bài báo liên quan tới những vấn đề an ninh quốc gia trước thềm bầu cử (bài viết có tên "Trở nên mạnh mẽ: những đảm bảo cho an ninh quốc gia của Nga), ông Vladimir Putin cho biết rằng:

"Hạm đội hải quân Nga đã khôi phục sự hiện diện của mình tại các khu vực chiến lược trên Đại dương, bao gồm trên Địa Trung Hải. Đây sẽ là hoạt động thường xuyên".

Hải quân Mỹ sẵn sàng đáp trả.

Bên cạnh đó, tác giả bài viết cũng nhấn mạnh rằng – "một trong những nhiệm vụ trọng tâm và trước mắt của Nga trong tương lai gần sẽ phải là hồi sinh Hạm đội hải quân "đại dương" một cách đúng nghĩa".

Hiện nay, theo Học thuyết Biển của mình, Nga đang triển khai "hoạt động tập trung của nhà nước nhằm hỗ trợ những điều kiện thuận lợi bằng các biện pháp quân sự trên Đại dương để phát triển bền vững và thực hiện những ưu tiên trọng tâm của an ninh quốc gia".

Hẳn một chương của Học thuyết Biển nói về hoạt động hải quân mà nó được coi là "những ưu tiên tối thượng quốc gia".

Đồng thời, hạm đội Hải quân được xác định là một trong những công cụ của chính sách đối ngoại giúp:

"Đảm bảo sự hiện diện quân sự của Nga và khuếch trương quốc kỳ và sức mạnh quân sự trên Đại dương, tham gia vào hoạt động chống cướp biển, các hoạt động quân sự, gìn giữ hòa bình và cứu trợ do cộng đồng thế giới triển khai, đáp ứng các lợi ích của Liên bang Nga".

Trở lại Đại dương

Các tàu ngầm của Nga cũng có mặt trên Đại dương. Chỉ trong vòng vài tháng gần đây, tàu ngầm động cơ điện diezel "Kaluga", các tàu ngầm nguyên tử "Obninsk" và "Nizny Novgorod" đã quay về các căn cứ của Hạm đội Biển Bắc sau khi thực hiện những nhiệm vụ dài ngày trên biển.

Còn chiếc tàu ngầm mang tên lửa hạt nhân chiến lược "Yury Dolgoruky", mà hồi cuối năm ngoái được đón chào nồng nhiệt tại căn cứ đầu não Gadzievo của lực lượng tàu ngầm Biển Bắc, đã hoàn thành chương trình 2 tháng lặn dưới băng ở Bắc Cực.

Theo như bộ tư lệnh Hạm đội hải quân nhấn mạnh, "thủy thủ đoàn của chiếc tàu ngầm này một lần nữa khẳng định rằng, Hạm đội hải quân Nga sở hữu những chiếc tàu ngầm mang tên lửa hiện đại nhất, có khả năng thực hiện các nhiệm vụ kiềm chế chiến lược trên Đại dương, bao gồm cả ngầm dưới băng của Bắc Cực".

Chiếc tàu ngầm này chính thức có mặt trong hàng ngũ của Hạm đội Biển Bắc vào năm 2013. Nó mang tổ hợp các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa phóng từ biển "Bulava" và ngư lôi cũng như có thể được trang bị cả các tên lửa hành trình.

Theo ý kiến của nhà báo quân sự Ilya Kramnik (Nga), mục đích chính của việc khuếch trương quốc kỳ Nga đó là thể hiện sự quan tâm tới một khu vực nào đó, chứng minh cho đối thủ tiềm tàng khả năng triển khai tấn công tại những khu vực trọng yếu trong trường hợp cần thiết.

Bên cạnh đó, theo chuyên gia này nhận định, để thực hiện các nhiệm vụ này không nhất thiết phải sử dụng các tàu chiến hạng nặng, tuy nhiên, việc cử các tàu chiến non trẻ nhất, lớn nhất của Hạm đội Nga có ý nghĩa không chỉ khuếch trương mà còn chứng minh khả năng bảo vệ lá cờ của tổ quốc.

Chuyên gia quân sự Constantin Sivkov cụ thể các khu vực nơi mà theo một phân tích cho thấy Hạm đội hải quân Nga cần phải hiện diện để đảm bảo các lợi ích về kinh tế.

Đó là nam Đại Tây dương, các vùng biển tiếp giáp với Nam Mỹ và các khu vực ở tây nam Châu Phi, phần phía bắc Đại Tây dương, biển Na Uy và Grenland, phần tây bắc Thái Bình dương (ở những nơi có hoạt động đánh bắt hải sản), phần trung tâm và phía đông Địa Trung Hải

Ngoài ra còn có các khu vực trên Ấn Độ dương tiếp giáp với bờ biển phía tây bắc châu Phi, các quần đảo và vùng biển Thái Bình dương, nơi cướp biển lộng hành cũng như khu vực phía bắc Ấn Độ dương.

Liên quan tới thành phần cần thiết của các đội tàu chiến thì lấy ví dụ, để chống cướp biển và bảo vệ các tàu thuyền của Nga hoạt động đánh bắt hải sản và vận tải biển, trong từng khu vực cần phải triển khai tối thiểu một tàu khu trục hoặc khu trục loại nhỏ.

Để khuếch trương quốc kỳ và thực hiện các biện pháp hỗ trợ chính sách ngoại giao của Nga, theo chuyên gia này, cần phải bố trí tối thiểu 3-5 tàu chiến mặt nước khu vực nước sâu dưới sự dẫn đầu của tối thiểu một tàu tuần dương hoặc tàu sân bay.

Theo chủ tịch Ủy ban về quốc phòng của Duma Nga, nguyên tư lệnh Hạm đội Biển Đen, đô đốc Hải quân Vladimir Komoedov, chiếc tàu sân bay "Đô đốc Hải quân Liên Xô Kuznetzov" phải thường xuyên có mặt tại Địa Trung hải để bảo vệ các lợi ích quốc gia của Nga trong khu vực này. Ông nhấn mạnh:

"Ý kiến của tôi là "Đô đốc Kuznetzov" phải thường xuyên có mặt tại Địa Trung hải, không rời khỏi khu vực này để đảm bảo việc giải quyết các nhiệm vụ liên quan tới lợi ích an ninh của Nga. Thủy thủ đoàn có thể xoay vòng, nhưng tàu phải ở lại Địa Trung hải".

Câu trả lời xứng tầm

Sự trở lại quy mô của Hạm đội hải quân Nga trên Đại dương khiến cho Nhà Trắng và Lầu Năm góc phản ứng. Hồi cuối năm ngoái, tình báo Hải quân Mỹ đã công bố bản báo cáo mà trong đó có bày tỏ sự lo ngại về việc hạm đội Hải quân Nga phát triển mạnh mẽ.

Tờ Daily Beast đưa ra những thông tin có trong bản báo cáo được chuyên gia về Nga của Cục tình báo hải quân, ông George Fedoroff chuẩn bị mà nhấn mạnh rằng:

"Phía Nga bắt đầu và trong thập kỷ tới sẽ tiếp tục những bước đi dài để mở rộng khả năng của hạm đội hải quân nhằm không chỉ bảo vệ, mà còn thọc sâu vào các khu vực có tầm ảnh hưởng của Nga ở xa".

Ngoài ra, theo tài liệu này đánh giá, "các chương trình đóng tàu bị tạm dừng trước đây, hiện giờ đang chuẩn bị được hoàn thành, các dự án mới giúp cho hạm đội tăng cường thêm các tàu ngầm và tàu chiến đạt tiêu chuẩn thể kỷ XXI".

Về việc Mỹ lo ngại Hạm đội Nga tăng cường hoạt động và sẽ áp dụng các biện pháp đáp trả đã được tham mưu trưởng Hải quân Mỹ, đô đốc John Richardson tuyên bố trong năm nay.

Phát biểu tại Viện Thương mại Mỹ, ông Richardson nêu rõ, hạm đội hải quân Nga tăng cường đặc biệt hoạt động trên biển Đen, biển Caspi và Địa Trung hải. Như đô đốc này nhấn mạnh, "Mỹ sẽ tăng cường ở những khu vực này sự hiện diện của mình".

Còn tư lệnh chỉ huy liên quân NATO ở Napoli và Hải quân Mỹ ở Châu Âu và Châu Phi, Đô đốc Mark Ferguson trong cuộc trả lời phỏng vấn của CNN đã đánh giá chất lượng các tàu ngầm mới của Hải quân Nga với các phẩm chất như:

"Tiếng ồn thấp hơn, trang bị vũ khí tốt hơn và có bán kính hoạt động lớn cũng như trang bị các hệ thống vũ khí và tên lửa tối tân mà có thể tiêu diệt những mục tiêu trên cạn từ khoảng cách rất xa".

Tất cả những điều này "khiến Mỹ và NATO hết sức lo ngại". Thực tế, như đô đốc Ferguson thừa nhận, những hành động tương tự của phía Nga là câu trả lời cho việc NATO tăng cường tiềm lực quân sự mà Nga cho là mối đe dọa tới sự tồn vong của mình.

Dù thế nào đi chăng nữa, trong cuộc họp với lãnh đạo các hạm đội diễn ra mới đây, Tư lệnh Hải quân Nga, đô đốc Vladimir Korolev, đã giao nhiệm vụ huấn luyện trong giai đoạn mùa hè: không được giảm hiệu quả trong công tác tổ chức huấn luyện chiến đấu bằng cách đặc biệt quan tâm tới thực hiện các nhiệm vụ đào tạo thực địa trên biển.

"Các thủy thủ đoàn sẽ tiếp tục thực hiện nghĩa vụ tại những khu vực khác nhau trên Đại dương, làm rạng rõ lá cờ Andreevsky (cờ hải quân Nga)", đô đốc Korolev nhấn mạnh.

theo Trí Thức Trẻ