Hải quân Malaysia 'bí mật' tiến sát tới Trung Quốc

Nội dung bài phát biểu sẽ được thể hiện bởi Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein đã được đăng trên Facebook ngày 25/10, nhưng sau đó đã bị gỡ bỏ sau khi Reuters đặt câu hỏi đối với một phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Malaysia về điều này.

Ông Najib sẽ tới Trung Quốc vào ngày 30/10 cho chuyến thăm kéo dài một tuần.

Thủ tướng Malaysia Najib (Nguồn: Reuters)

"Ngày 5/ 11/2016, Bộ Quốc phòng sẽ ký một hợp đồng mua sắm các tàu biển Littoral Mission (LMS) với Cơ quan Quản lý Nhà nước về Khoa học, Công nghệ và Công nghiệp Quốc phòng (SASTIND) - một phần quan trọng của lịch trình trong chuyến thăm chính thức của Thủ tướng tới Trung Quốc ", bài viết trên Facebook trích lời ông Hishammuddin.

Tuy nhiên, một video ghi lại bài phát biểu tại Bộ Quốc phòng Malaysia của ông Hishammuddin không đề cập đến hợp đồng này.

Một phát ngôn viên Bộ Quốc phòng từ chối bình luận và văn phòng của thủ tướng cũng không ngay lập tức đáp ứng với yêu cầu bình luận.

Đỉnh điểm quan hệ

Quan hệ giữa Malaysia và Trung Quốc đạt đến một tầm cao mới trong tháng 12/2015 khi Trung Quốc giúp đỡ Malaysia một khoản tiền trị giá 2,3 tỷ USD, sau vụ bê bối Quỹ đầu tư phát triển 1MDB của Chính phủ Malaysia đã rửa tiền thông qua các tài khoản ở Mỹ.

Trong một tuyên bố ngày 26/10, ông Najib cho biết Malaysia đã cam kết tăng cường tình hữu nghị với Trung Quốc và đưa mối quan hệ lên "đỉnh cao mới".

"Chúng tôi sẽ ký kết nhiều thỏa thuận mới và sự hiểu biết lẫn nhau sẽ đưa mối quan hệ giữa hai nước chúng ta lên một tầm cao hơn", Thủ tướng Najib nói.

Malaysia có thể mua tới 10 tàu Littorial Mission với chi phí khoảng 300 triệu ringgit (71.43 triệu USD/ chiếc), Lam Choong Wah, thành viên cao cấp tại REFSA, một viện nghiên cứu Malaysia cho biết.

"Sự thật là chúng tôi có thể mua chúng từ một số quốc gia. Tuy nhiên, Trung Quốc là quốc gia duy nhất đã hỗ trợ chính trị cho Malaysia trong vụ bê bối 1MDB. Đây là sự đền đáp cho sự hỗ trợ chính trị."

Chuyến thăm của ông Najib diễn ra sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đến Trung Quốc và ký một loạt bản ghi nhớ đầu tư với nước này.

Cả Malaysia và Philippines đang có tranh chấp với Trung Quốc về Biển Đông. Tuy nhiên, ông Duterte đã làm dịu sự căng thẳng này và tiến tới mối quan hệ tích cực hơn với Trung Quốc. Còn Bắc Kinh cũng có thể điều hòa vấn đề Biển Đông với Malaysia bằng cách đẩy mạnh hợp tác kinh tế, Reuters trích nhận định của một nhà phân tích cho biết.

Yang Razali Kassim là nhà nghiên cứu cấp cao của Trường Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam (RSIS, Đại học Công nghệ Nam Dương, Singapore) cũng cho biết thêm "Có nhiều gợi ý cho thấy ông Najib đang tiến sâu hơn vào vòng tay của Bắc Kinh".

“Đảo ngược” lập trường

Việc mua tàu tuần tra này, nếu được thực hiện, sẽ là thỏa thuận quốc phòng quan trọng đầu tiên của Malaysia với Trung Quốc và diễn ra giữa lúc căng thẳng gia tăng ở Biển Đông khi Hoa Kỳ và Trung Quốc đang cạnh tranh ảnh hưởng trong khu vực.

Mối quan hệ của Malaysia với Mỹ đã trở nên căng thẳng sau khi Bộ Tư pháp Mỹ tiến hành vụ kiện liên quan đến cuộc điều tra về Quỹ phát triển quốc gia Malaysia 1MDB – do ông Najib thành lập sau khi có nhiều cáo buộc tham nhũng.

Các tàu Littoral Mission là tàu tuần tra nhanh, có thể được trang bị sàn đáp máy bay trực thăng và mang theo tên lửa. Các tàu này được sử dụng chủ yếu cho an ninh ven biển, tuần tra và giám sát trên biển, tuy nhiên, cũng có thể được triển khai cứu trợ thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.

Một tàu Littoral Mission. (Nguồn: IHS/Ridzwan Rahmat)

Tuần trước, Malaysia công bố ngân sách quốc phòng năm 2017 trị giá 2 tỷ ringgit (476.19 triệu USD) – giảm hơn so mức từ năm ngoái.

Dự án phát triển một quân đoàn đổ bộ là một trong số những kế hoạch bị cắt bỏ, Euan Graham, Giám đốc chương trình an ninh quốc tế tại Viện Lowy nói.

"Một sáng kiến do Mỹ hậu thuẫn đã chết ", Graham nói. "Đồng thời, một cây cầu mới đã được mở ra về phía Trung Quốc. Nếu bạn đặt những điều này cùng nhau, cho dù đây có phải là ý định của Malaysia hay không, nó gửi một tín hiệu kết hợp giữa sự chia tách với Hoa Kỳ và tiếp cận hơn tới Trung Quốc."

Còn Ian Storey, chuyên gia cấp cao Ian Storey thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak cho rằng sẽ không có động thái “kiểu Duterte” trong quan hệ ngoại giao giữa Malaysia với Mỹ dưới thời ông Najib. Tuy nhiên, bê bối 1MDB “có thể tạm thời khiến Malaysia gần gũi hơn với Bắc Kinh và tạo ra một ít bất ổn trong quan hệ với Washington”.

An Bình